Microsoft Word gomruk-huququ docx
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
| MÜHAZ RƏ MƏTNLƏR «GÖMRÜK HÜQUQU» MÖVZU 1. GÖMRÜK HÜQUQU FƏNN N N PREDMET 1. Gömrük işinin mahiyyəti va strukturu. 2. Gömrük hüququnun predmeti 3. Gömrük hüququnun hüququn digər sahələri ilə əlaqəsi 4. Gömrük siyasəti və gömrük qanunvericiliyi 5. Gömrük işi va bu sahədə qanunvericiliyin inkişaf tarixinə dair 6. Gömrük işi sahəsində qanunvericiliyin formalaşması prosesi Gömrük işinin mahiyyəti va strukturu. Azərbaycan iqtisadiyyatında bazar münasibəthrinin inkisafı, xarici iqtisadi fəaliyyətin daha da liberallaşdırılması, sahibkarlıq və təsərrüfat fəaliyyəti ilə məşğul olan səxslər, habelə tələbələr, aspirantlar və müəllimlər tərəfindən gomrük işinə, gomrük məsələləri üzrə qanunvericiliyə, digər tərəfdən isə gömrük hüququnun inkisaf problemlərinə maraq dairəsinin kəskin surətdə artdığını göstərir. Bu maraq isə gömük hüququ üzrə vəsaitin olmaması, dövri nəsrlərdə bu sahəyə dair materialların və milli dildə kitab buraxılışının qismən az olması ilə əlaqədardır. Digər tərəfdən isə qeyd etmək lazımdır ki, gömrük hüququ üzrə sabiq ittifaq dövründə nəşr olunmuş tədris vəsaitləri və suveren Rusiya Fеderasiyasına mənsub olan - Rusiya Gömrük hüququna aid dərsliklər, habelə K. F. Heydərovun «Gömrük işinin ə sasları» toplusu (4 cilddə) istisna olmaqla göstərilən sahəyə dair stabil bir dərslik yoxdur. Məhz bu göstərilənlər gömrük problemlərinin həlli baxımından bu tədris vəsaitinin yaranmasına yaradıcılıq impulsu vermişdir. Müəllif tərəfindən bir sıra aktual gömrük-hüquq problemlərinin həllinə kifayət qədər istinad, movcud ədəbiyyat mənbələrindən istifadə edilməsi, normativ-hüquqi aktların müqayisəli və hərtərəfli təhlili, nəticələrin şərhi «Gömrük hüququ» tədris vəsaitinin işlənib hazirlanmasına səbəb olmuşdur. Gömrük hüququnun xarakteristikası zamanı Azərbaycan hüquq elminin sərbəst kompleks bir sahəsi kimi onun təhlilinə xüsusi diqqət yetirilmişdir. Bir sira mühüm məsələlərin həlli konseptual elmi-nəzəri, praktiki xarakter daşiyir və tədris vəsaiti ümуmi strukturuna görə ümumi, əsas və xüsusi hissələrdən ibarətdir. 2 Ümumi hissədə Azərbaycan Respublikasında gömrük işinin elmi-nəzəri, hüquqi ə sasları, onun strukturu müfəssəl şəkildə öz əksini tapmışdır. Bu hissədə gömrük hüququnun predmeti, sistem və mənbələri, gömrük hüquq münasibətləri, normaları, gomrük hüquq münasibətləri və gömrük hüququnun obyektləri və subyektləri, hüquq pozulmasına görə məsuliyyət məsələləri şərh olunmaqla gömrük hüququnun kompleks hüquq sahəsinin yeni və sərbəst bir еlementi olduğu göstərilir. Ə sas hissədə mal və nəqliyyat vasitələrinin sərhəddən кеçirilməsinin gömrük rəsmiləşdirilməsinin, nəzarətinin aparılmasının hüquqi tənzimlənməsi qaydaları, gömrük rejimləri, onlar üzrə gömrük proseduralarının tətbiqinin, gömrük nəzarəti formalarının və nəhayət gömrük tənzimlənmələrinin, ödənişlərin aпаrılmasının, gömrük güzəştlərinin, gömrük statistikasının və xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturasının aparılmasının qanunvericilik, hüquqi-normativ aktların tətbiqi ilə əlaqadar təhlili, tafsiri-sarhi hüquqi ə saslarla müqayisəli surətdə verilmişdir. Xüsusi hissədə isə hüquq-mühafizə statusu verilmiş gömrük orqanlarının inzibati- hüquqi, inzibati-prosessual, cinayat-hüquqi, cinayat-prosessual, əməliyyat-axtarış fəaliyyəti formaları, digər tərafdən isə Аzərbаycаn gömrük təşkilatının gömrük işi sahəsində beynəlxalq - hüquqi əməkdaşlığına dair problemlər hərtərəfli və geniş surətdə təhlil olunaraq açıqlanmiş və bu sahədə fəaliyyət göstərən bəzi beynəlxalq təşkilatların, birliklərin xarakteristikaları verilmişdir. Bir sözlə gömrük hüququ gömrük-hüquq münasibətlərini tənzim1əyən normativ- hüquqi aktların məcmusu əsasınдa Аzərbаycаn qanunvericiliyinin bir sahəsi kimi, habelə gömrük-hüquq münasibətləri haqqında biliklərin məcmusu olan bir elm kimi xarakterizə olunmuşdur. Müəllifin təqdim etdiyi vəsaitdə qarşıda qoyulan məqsəd вə məsələlərə nail olunmaqla bu sahədəki aidiyyatı problemlər öz həllini tapmışdır. Vəsait gömrük hüququnun öyrənilməsinə həsr olunmuş tədris vəsaitlərindəndir və ş übhəsiz ki, iqtisadçılar, hüquqşünaslar, xarici iqtisadi fəaliyyatlə məşğul olan iş adamları və onların partnyorları, tələbələr, müdavimlər, habelə aspirantlar, ümumilikdə isə geniş oxucu kütləsi üçün geniş maraq doğuracaqdır. Gömrük işinin mahiyyəti va strukturunun izahı va əsaslandırılması problemi konseptual-nəzəri deyil, eyni zamanda praktiki əhəmiyyətə malikdir. Azərbaycan Respublikasinın Gömrük Məcəlləsinin (GM) birinci maddəsinə görə, Azərbaycan Respublikasında Gömrük işini malların və nəqliyyat vasitələrinin Azərbaycan Respublikasinın Gömrük sərhəddindən keçirilməsinin qaydaları va şərtləri, Gömrük ödənişlərinin alınması, Gömrük rəsmiləsdirilməsi, Gömrük nəzarəti və Gömrük siyasətinin həyata keçirilməsinin digər vasitələri təşkil edir. Bu qişa va səliş tərif bütünluklə Gömrük işinin məğzini tam aça bilmasə da, əsasən onu xarakterizə edə bilir. Ilk baxişda Gömrük işi mahiyyət etibari ilə sadə gorünsə da, mürəkkəb və kompleks xaraktеrli, həm də onun elementlərinin həmcins olmaması ilə diqqəti cəlb edir. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|