Microsoft Word Hazir kitab docx
Yüklə 3,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
45 Xəlil paşa ’nın yanına xüsusi vəzifəylə gedərək (Əhməd bəy Ağaoğlu ilə birlikdə) onunla görüşüb. 28 may 1918-də Azərbaycan Cümhuriyyəti elan edil- dikdən sonra o, Məhəmmədəmin Rəsulzadə’nin qurduğu yeni dövlətə yardım üçün yenidən doğma məmləkətinə dönüb, yenə Əhməd bəylə birgə Cümhuriyyətimizin ilk paytaxtı Gəncəyə, Nuru paşa’nın yanına gedib. Bu cümhuriyyəti ruslar işğal etdikdən sonra Azərbaycan- dan təkrar ayrılmalı olub. Türkiyəyə dönərək yenidən həkimliyə başlayıb, İstanbul Universiteti tibb fakültəsində işləyib. 1925-də müəllim olub, 1926-da professor adı alıb, 1931-də təqaüdə çıxıb, ancaq sonra 1933-ədək müəllimliyə davam edib. 17 mart 1940-da İstanbulda dünyasını dəyişib. Göründüyü kimi, Əli bəy Stokholma gedən nümayən- dələr arasında Əliabbas Qədimovun adını çəkmir. Ancaq Ə.Qədimovun yazdığı izahat Türkiyədən gedən heyət üzvlərinin adlarını dəqiqləşdirməkdə əvəzsiz qaynaq rolu oynayır. Əliabbas Qədimovun izahatında adı Müslih kimi keçən növbəti şəxs milliyyətcə yəhudi olan Nessim (Nissim/Nisim) Masliyah (Mazliyah) Kazez (1864- 2.2.1928) adlı millət vəkili, diplomatdır. Bir sıra çağdaş Türkiyə müəllifləri onu Gənc Türklər hərəkatını başladanlardan və bu hərəkatın ən fəal üzvlərindən biri, «İttihad və tərəqqi” Cəmiyyətini quraraq Osmanlı dövlətini yıxan masonların öncüllərindən sayırlar 17 . 17 Bax: http://www.privatesozluk.com/nissim%20mazliyah; http://www.angelfire.com/wy/yaw/500__Yil/body_500__yil.html; 46 Onun haqqında Türkiyə ədəbiy- yatında bilgi o qədər də geniş deyil. Beləliklə, Əliabbas Qədimo- vun yazısı sayəsində biz bir sıra görkəmli şəxslərin həya- tının önəmli bir dönəmi haqqında düzgün bilgi əldə edirik. Bu qeyd həm də onu göstərir ki, Ə.Qədimovun özü də 1917-ci ildə Türkiyənin siyasi çevrələrində elə yetkin və nüfuzlu bir şəxsiyyət kimi ad qazanıbmış ki, ona etimad göstərərək bu ölkənin təmsilçisi şəklində ən görkəmli insanlarla birgə mötəbər beynəlxalq yığıncağa göndəriblər. İzahatında Ə.Qədimov daha sonra yazır: “1918-ci ildə şəkili kimi vətənim Şəkiyə dönmüşəm. Burada öncə Cəfərabad kəndinin, sonra Şəki şəhərinin və Şəki qəzasının həkimi vəzifələrində işləmişəm. Xalq səhiyyə komissarı doktor Kazımov 18 bu ilin 17 aprelində məni Şəki Şəhiyyə Şöbəsinin http://tr-tr.facebook.com/note.php?note_id=139691526092217; http://www.masonluk.net/kabala_masonluk_05.html. 18 1916-da Kiyev Universitetinin tibb fakültəsini bitirmiş Ağahüseyn Kərbəlayı Ələsgər oğlu Kazımov (1882-1937) Abid Alimov ’dan (1900-1935) sonra Azərbaycan SSR-in ikinci səhiyyə komissarı (naziri) (6.6.1920-18.12.1921), sonra komissarın müavini, Nessim Mazliyah Kazez 47 müdiri təyin edənədək son vəzifəmi əsas iş yeri kimi saxla- mışdım. 27 aprel inqilabınadək heç bir partiyada olmamışam. Ancaq Şəki kommunistlərinin gizli təşkilatına çox yaxın olmuşam və kommu- nistlər 28 apreldə məni partiyanın həqiqi üzvləri sırasına qəbul edərək İnqilab Komitəsinə səfərbər ediblər. Mərkəzdən 19 gəlmiş yol- daşlar 2-ci qeydiyyat vaxtı məni Şəki Qəza Kommunist Partiya- sının həqiqi üzvü kimi təsdiqləyiblər. (1-ci qeydiyyat vaxtı mən, deyəsən, Qutqaşen kəndindəydim – ailəm oradaydı). 10-15 gündən sonra mən yol. Şəki Qəza Kommunist Partiyası məsul katibinin yanında oldum və Şəki təşkilatının taktikası ilə razılaşmadığıma görə Şəki Qəza Kommunist Partiyasının sıra- Azərbaycan Qırmızı Aypara Cəmiyyətinin sədri və başqa vəzifələrdə çalışıb. Bakı şəhəri 1 saylı poliklinikası indi onun adını daşıyır. Kommunist silahdaşları onu da “xalq düşməni” kimi güllələyiblər (12, 7). A.Kazımovun kiçik qardaşı Cəfər Kazımov (1897-1968) Azərbaycan Cümhuriyyətinin 1920-də Avropaya oxumağa göndər- diyi tələbələrdəndir. O, Almaniyanın Frayberq şəhərində Dağ-Mədən Akademiyasını bitirib, Azərbaycanın ali təhsilli ilk geoloqlarından biri, SSRİ EA Azərbaycan Filialı Rəyasət Heyəti sədrinin müavini işləyib və qardaşı kimi repressiyaya uğrayıb, ancaq güllələnməyərək Sibirə sürülüb və orada sovet uranını kəşf edib (12). 19 Bakıdan. Ağahüseyn Kazımov 48 larından çıxarılmağımı ondan şifahi xahiş etdim. Bu, cari ilin yanvarında olub. O vaxtdan heç bir partiya yığıncağına get- məmişəm. Ancaq bir neçə dəfə partiya konfranslarında tərcü- məçiliyə, mitinqlərdə natiq kimi çıxış etməyə göndərilmiş, Şəki Qəza Kommunist Partiyası təşviqat şöbəsinin teatrlarda, klublarda təşkil etdiyi mitinqlərdə tez-tez çıxış etmişəm. Bu yaxınlarda mərkəzdən gəlmiş Qəza Kommunist Parti- yasının məsul katibi seçkilərdən qabaq məndən xahiş etdi ki, partiyadan çıxmağımın səbəbini əsaslı şəkildə izah edim. “Tibbi- Sanitariya Əməyi” Şəki şöbəsinin seçkilərinə bir gün qalmış katib yol. Tokayevə əsaslandırılmış izahat verdim və orada aşağıdakı üç səbəbi göstərdim: 1. Şəki Qəza Kommunist Partiyasının kök salmış hesabat sisteminə həddən artıq biganə yanaşması. Bunun nəticəsində qəzamızın əməkçi kəndliləri iş heyvanlarından məhrum olub, şəhər fəhlələri və sovet qulluqçuları isə nəqliy- yatın dağılması üzündən bugünədək yarımac qalıb. 2. Öz hərəkətləri ilə kommunist partiyasını və sovet hakimiyyətini ən kasıb və savadsız kəndlilərin gözündən salmış tamamilə hazırlıqsız və nadan partiya işçilərinin kəndə göndərilməsi. (Yoxsullar komitələri təşkil edilərkən qəzamıza gəlmiş yol. Bakı fəhlələri 3-cü qəza partiya konfransında bütün bunların hamısını incəliklə gördülər). 3. Fəhlələrin məişətini yaxşılaşdırmaq üçün yerli şəraiti nəzərə almadan burjuaziyanın əmlakının müsadirə edilməsi. Bunun nəticəsində fəhlələrin məişəti qətiyyən yaxşılaşmadı və məsələn, adamların icazəsiz axtarılması, müsa- dirə edilmiş bir çox şeylərin protokola salınmaması, onların Yüklə 3,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|