Microsoft Word ilyas efendiyev met doc
Yüklə 2,96 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Azərbaycan.- 5 oktyabr.- 1996. Qara xəbər və başsağlığı
- Varlıq (İran).- 101-2, 1375-ci il.
- Azərbaycan Türk Kultur Dərgisi.- Türkiyə, oktyabr nömrəsi.- 1996.
- “Gənclik” jurnalı və “R.S. Gənclik” qəzetinin kollektivi. Gənclik.- 12-19 oktyabr.- 1996.
- Öz yeri, öz sözü olan yazıçı
- Müstəqil qəzet.- 12 oktyabr.- 1996.
Èëéàñ ßôÿíäèéåâ
424 Əfəndiyev ilə vida mərasimində iştirak etmək üçün Mədəniyyət Mərkəzinə gəldi. Respublika Prezidenti Heydər Əliyev, Milli Məclis sədrinin birinci müavini Arif Rəhimzadə (o zaman sədr vəzifəsini icra edirdi - tərt.), Baş nazirin birinci müavinləri Artur Rasizadə (o zaman Baş nazir vəzifəsini icra edirdi- tərt.) və Abbas Abbasov mərhumun cənazəsinin yanında fəxri qarovulda dayandılar. Sonra dövlətimizin başçısı Heydər Əliyev mərhumun övlad- larına, qohum-əqrabasına dərin hüznlə başsağlığı verdi. Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin cənazəsi ictimaiyyətin min- lərlə nümayəndəsinin müşayiəti ilə Birinci Fəxri Xiyabana gətirildi. Qələm dostları onun haqqında ürək sözlərini söylədilər, din xadimləri mərhumun ruhuna dua oxudular. Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinin görkəmli xadimi İlyas Məhəmməd oğlu Əfəndiyevin cənazəsi doğma torpağa tapşırıldı. Məzarın üzərinə əklillər, gül dəstələri düzüldü. Allah rəhmət eləsin, qəbri nurla dolsun!
Xəbər aldığımıza görə, Azərbaycan Cümhuriyyətinin görkəmli və məşhur yazıçı və nəmayəşnamə yazanı (dramaturqu- tərt.) və bir çox çağdaş yazıçıların ustadı İlyas Əfəndiyev 82 yaşında Allahın rəhmətinə qovuşdu. Bu böyük itkini başda onun ailəsinə, hörmətli oğlu Elçin müəllim və qardaşına və Azərbaycan yazıçılarına başsağlığı deyib, ulu Tanrıdan o mərhuma məğferət və qalanlarına uzun ömür və səbr diləyirik.
Áèáëèîãðàôèéà
425
Acı xəbər: İlyas Əfəndiyev tanrının rəhmətinə qovuşdu
ANKARA - Bakıdan aldığımız acı xəbər Azərbaycan Kültür Dərnəyi Yönetimi və mənsublarını acılara boğdu. Azərbaycan Cümhuriyyətinin olduğu qədər Türk Dünyasının da ən böyük dram yazarlarından biri olan İlyas Əfəndiyev Bakıda Tanrının rəhmətinə qovuşdu. İlyas Əfəndiyev 72 illik kommunist rus işğalı dönəmində Kommunist partiyasına üzv olmağı rədd edən görkəmli şəxsiyyət- lərdən biri idi. O, Sovet ordusunun Azərbaycanı işğal etdiyini, Azərbaycan xalqının bir müstəmləkə həyatı yaşadığını gördükdən sonra, mühacirətdə Müsavat Partiyasının rəhbəri olmuş Məmməd Azər Aranla* birlikdə Türkiyəyə qaçmağa qərar vermişdir. Lakin son anda atası onun qaçmasına mane olmuşdur. Məmməd Azər Aran isə İrandan keçməklə Türkiyəyə gəlmiş, Hərbi Tibb fakültəsinə daxil olmuş və buranı bitirdikdən sonra türk ordusunda hərbi həkim kimi xidmət etmişdir. Əsəb xəstəlik- ləri üzrə mütəxəssis olan Məmməd Azər Aran polkovnik rütbəsi- nə kimi yüksəlmişdir. O, Türkiyəyə gəldikdən sonra, Müsavat Partiyası sıralarına üzv yazılmış və Məmməd Əmin Rəsulzadənin ən mötəbər silahdaşlarından biri olmuşdur. Məmməd Azər Aran Kərim Odər rəhmətə getdikdən sonra Müsavat Partiyasına rəh- bərlik etmişdir. Onun sağlığında Divanın qəbul etdiyi bir qərarla Müsavat Partiyasının Azərbaycanda gizli fəaliyyəti qətiləşmişdir. Azərbaycan Cümhuriyyəti Baş nazirinin müavini olan Elçin Əfəndiyev bir yazısında Türkiyənin və azad dünyanın radiolarını müntəzəm olaraq gizli şəkildə dinləyən atası İlyas Əfəndiyevin gözləri yaşarmış halda bir səhər nənəsinə “Türkiyə radiosu Kişi- nin (Məmməd Əmin Rəsulzadənin) rəhmətə getdiyini” söylədi- yinin şahidi olduğunu qeyd edir. Elçin Əfəndiyev başda olmaqla Əfəndiyevlər ailəsinə Azərbaycan Kültür Dərnəyinin üzvləri Èëéàñ ßôÿíäèéåâ
426 adından başsağlığı verir və İlyas Əfəndiyevə Allahdan rəhmət diləyirik. Azərbaycan Türk Kultur Dərgisi.- Türkiyə, oktyabr nömrəsi.- 1996.
Torpaq həsrətinə bərabər itki
Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinə ağır itki üz verdi. Görkəmli nasir və dramaturq, Xalq yazıçısı İlyas Məhəmməd oğlu Əfəndiyev 82 yaşında vəfat etdi. Bu gün bu itkinin ağrısını yaşamaq bizlərə nəsib oldu. Bu itki yurd itkisinə, torpaq həsrətinə bərabər olacaq bir itkidir, ayrı- lıqdır. Ədəbiyyatımızın, mədəniyyətimizin yarpaq tökümü baş verib. Neçə-neçə dahilərimiz əbədi olaraq gözlərini bu dünyaya yumublar. Onları əsərləri əsrlər boyu yaşadacaq. Allah rəhmət eləsin, qəbriniz nurla dolsun, İlyas müəllim! Biz - Sizin oxucularınız “Dağlar arxasında üç dost”la, “Söyüdlü arx”la, “Körpüsalanlar”la birlikdə “Büllur sarayda” “Atayevlər ailəsi”nə qonaq olaraq, “Qəribə oğlan”la birlikdə “Bizim qəribə taleyimiz”i yaşayaraq “Sarıköynəklə Valehin nağılı”na qulaq asa-asa “Mahnı dağlarda qaldı” həsrətini yaşaya- cağıq. Bu həsrət bizi keçmişə - “Xurşidbanu Natəvan”, “Şeyx Məhəmməd Xiyabani”, “Polkovnik Allahyar bəy”lə tariximizə səsləyəcək. “Geriyə baxma, qoca” deyib yaşının ixtiyar vaxtında əlinə “Üçatılan” alan sevimli yazıçımız həmişə bizimlədir. Həmişə gəncliklədir. Daim ürəyimizdə bir nida səslənəcək: “Sən həmişə bizimləsən!!!”
Áèáëèîãðàôèéà
427
Öz yeri, öz sözü olan yazıçı Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyev dünyasını dəyişdi. Payız, ədə- biyyatımızın və dramaturgiyamızın cəfakeşlərindən birini apardı. Çoxlarının oxucu yaddaşına “Söyüdlü arx”la gələn İlyas Əfəndiyevin sonrakı fəaliyyəti unudulmaz bir təsir bağışlayır. Bu dövrdə İlyas müəllim bir sənətkar kimi, həm nəsr, həm də dramaturgiyanı qoşa qanadtək taraz saxlamağa çalışdı. Bir yandan “Körpüsalanlar”, “Dağlar arxasında üç dost”, “Sarıköynəklə Valehin nağılı”, “Geriyə baxma, qoca”, “Üçatılan” kimi romanlarını, bir yandan da “İşıqlı yollar”, “Bahar suları”, “Atayevlər ailəsi”, “Sən həmişə mənimləsən”, “Unuda bilmi- rəm”, “Məhv olmuş gündəliklər”, “Mahnı dağlarda qaldı”, “Xur- şidbanu Natəvan”, “Büllur sarayda”, “Bizim qəribə taleyimiz”, “Şeyx Məhəmməd Xiyabani” kimi pyeslərini yazdı. İlyas müəllimin bir insan kimi də, bir yazıçı kimi də ədə- biyyat aləmində həmişə öz yeri, öz sözü olubdur. Öz yeri olanların isə yeri həmişə görünür.
Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətini unudulmaz əsərləri ilə zənginləşdirən böyük sənətkarımız İlyas Əfəndiyevin vəfatı ölkəmizdə və xaricdə ədibin milyonlarla oxucusunu dərindən kədərləndirmişdir. Azərbaycandilli xarici redaksiyalar (“Azadlıq” və s.) dinlə- yicilərə ədibin həyatı və yaradıcılığına dair verilişlər təqdim etmişlər. Vətənimizdən uzaqlarda yaşayan soydaşlarımız səfirlikləri- mizə gədib ədəbiyyatımıza, mədəniyyətimizə üz vermiş böyük kədərə səmimi-qəlbdən şərik olduqlarını bildirirlər. Azərbaycanın xarici ölkələrdəki səfirliklərindən, eləcə də xarici dövlətlərin respublikamızdakı səfirliklərindən başsağlıqları alınmışdır. İran İslam Respublikasının Bakıdakı səfiri Əli Rza Beqdelinin göndərdiyi teleqramda deyilir: “Bu gün Azərbaycan Yüklə 2,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|