Microsoft Word ilyas efendiyev met doc
Yüklə 2,96 Mb.
|
Èëéàñ ßôÿíäèéåâ
20 2001 - Respublika Prezidenti cənab Heydər Əliyev yazıçının xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında Sərəncam imzalamışdır.
- “Çinar-Çap” nəşriyyatı yazıçının 7 cilddən ibarət “Seçilmiş əsərləri”ni Azərbaycan dilində, 2 cilddən ibarət “Seçilmiş əsərləri”ni isə rus dilində çap etmişdir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev İlyas Əfəndiyevinin 90 illik yubi- leyinin keçirilməsi haqqında Sərəncam imza- lamışdır. 2008 - “Hökmdar və qızı” əsəri əsasında çəkilən “Hökmdarın taleyi” bədii filminin təqdimat mərasimi olmuşdur.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev İlyas Əfəndiyevinin 100 illik yubi- leyinin keçirilməsi haqqında Sərəncam imzala- mışdır.
Áèáëèîãðàôèéà
21
İlyas Əfəndiyevin müdrik deyimlərindən Dünyada böyük sənətkarlar çoxdur və onların böyüklük də- rəcəsi də müxtəlifdir, lakin hər xalqın öz dahisi, öz sənət ulduzları vardır, bu ulduzlar, ilk növbədə öz doğma xalqları üçün əzizdir, çünki onların işığı həmin xalqlara aydınlıq, fərəh və sevinc gə- tirmişdir.
*** Keçmiş mənim üçün bəyiylə-xanıyla, kəndlisiylə-fəhləsiylə, qaçaq-qulduruyla birlikdə keçmişdir, başqa sözlə desək, uluları- mızın, babalarımızın, nənələrimizin namusla yaşadıqları ömürdü.
*** Hər hansı bir əsərdə qoyulan əhvalat müəllifin özünü dərin- dən mütəəssir etmirsə, sarsıtmırsa, başqalarına da təsir eliyə bilməz.
*** Gərək sənətkar, istəyir yazıçı olsun, istəyir rəssam olsun, istəyirsə də musiqiçi olsun, gərək insan təbiətinin ən gizli qatla- rında olan həqiqəti, onun dünyaya münasibətini, bütün əlamətlə- rini, bütün, demək, faciəsini, sevincini – bax, bunu ortaya çıxara bilsin; çıxara bilirsə, bu, deməli, yazır, yaza bilir, sənətkardır, çı- xara bilmirsə sənətkar deyil.
*** Həqiqi sənət üçün mövzu məhdudluğu yoxdur.
*** Èëéàñ ßôÿíäèéåâ
22 Teatr həmişə mənəvi yüksəliş aynası olmuşdur.
*** Əgər kiçik lirik şeir həqiqi sənət əsəridirsə, o heç zaman icti- mai fikirdən kənar qala bilməz.
*** Əsrlərin sınağından çıxmış lirika həqiqi sənətin qanadıdır, ruhudur.
*** Əgər sən istedadlısansa, amma zəif, ortabab əsər yazmısan- sa, tarix, zaman, gələcək nəsillər səni bilərlər. Lakin sən xalqın sənətkarı olmaq iddiasındasansa, yalan yazırsansa taledən möcüzə, imdad gözləmə.
*** Əgər əsər qurudursa, oxucuda heç bir emosianal təsir oyat- mırsa, demək əsər deyil və bu barədə danışmağa dəyməz.
*** Tam inkişaf etdikdə insan təbiətə yaxınlaşır, onun sirlərinə daha dərindən valeh olmağa başlayır, özünü və özü ilə bağlı olan cəmiyyəti daha dərindən dərk edir.
*** Bizim baş mövzumuz insanın gələcək uğrunda fəaliyyətidir.
*** Anlaşılmayan, izah edilə bilməyən novatorluq yoxdur. Yalan- çı novatorluq istedadsızlıq əlamətidir.
*** Xalqın ümumi idealı ilə bağlı olan, onun həyatına işıq saçan hər bir yazı tərzi, hər bir janr xeyirlidir. Áèáëèîãðàôèéà
23
*** Yazıçının hər şeydən əvvəl, istedadı olmalıdır, bu bir; yüksək savadı olmalıdır - yəni dünya ədəbiyyatının ən yaxşı nümunələ- rinə bələd olmalıdır, daha dəqiq desək, yazdığından çox mütaliə etməlidir, bu iki; böyük mədəniyyəti olmalıdır, bu da üç.
*** Həqiqi sənətkar səmimi olmaya bilməz.
*** Bədii dil yazıçı istedadının aynasıdır.
*** Sənətdə istedad – yalnız insana, heyvana, bitkiyə deyil, daşa, torpağa, qumlu çöllərə, okeanı yerindən oynadan fırtınalara da can, ruh verməkdir.
*** Vicdan rahatlığı hər şeydən gözəldir.
*** İstəksiz, məhəbbətsiz həyat gec-tez ikiüzlülüyə, saxtakarlığa, yalana çıxaracaq.
*** O evdə ki, səmimiyyət yoxdur, orada həyat yoxdur.
*** Vətən borcu, Vətən şərəfi o qədər böyük, o qədər müqəddəs bir hisdir ki, ona əmr etmək olmaz.
*** Bəşəriyyətin tarixi təkrar-təkrar göstərir ki, xalqı və onun azadlığını öldürmək, məhv etmək olmaz.
Èëéàñ ßôÿíäèéåâ
24 *** İstər elmdə, istərsə də sənətdə irəliyə, yüksəlişə doğru yolu həmişə böyük istedadlar açmışlar.
*** Tənqidçı həqiqi sənətkarı onun özündən də dərin duyub dərk etməlidir. Onu kəşf etməlidir (əgər yazıçı bu kəşfə layiqdirsə).
*** Hansı formada yazırsansa yaz, lakin sənətkarlıqla, ürəklə yaz. Həyatı, onun doğurduğu psixologiyanı duyaraq, onun dərin- liklərinə nüfuz edərək yaz.
*** Həqiqi sənətkarın qarşısında onun mənsub olduğu xalqın həyatı bir dərya kimi dayanmışdır.
*** Vətən məni köməyə çağırır. Mən onun övladıyam. Mən onun çağırışına çatmasam cəhənnəmlərə məhkum bədnam bir məxluq olaram.
*** Əgər yeddi canım olsaydı onun yeddisini də Vətənə qurban verib məhəbbətimdən keçməzdim. Lakin böyük yaradan bizə bir can verib.
*** Dünyada böyük ədəbiyyatlar da, böyük sənətkarlar da çox- dur. Lakin hər bir həqiqi sənətkarı yaşadan, birinci növbədə onun əsərləri və xalqıdır.
*** Sənətdə qəlbin, ürəyin odu sənətkarın istedadıdır, qəlbləri riqqətə gətirən, ya qəzəbləndirən də bu əsrarəngiz qüvvədir. Áèáëèîãðàôèéà
25
*** Azərbaycan xalqı nəcib olduğu qədər də istedadlıdır, cəsur- dur, mərddir.
*** Öz Vətəninin keçmişini, indisini bilməyən, sevməyən adam ləyaqətli, bütöv insan ola bilməz.
*** Sənətdə dahiliyin birinci sirri səmimiyyətin, ağıl və ehtirasın dərinliyində, idealın humanist mahiyyətindədir.
*** Həqiqi gözəllik üçün vicdan rahatlığı, vicdan saflığı lazım- dır. Gözəllik həyatın ahəngidir, o saxtakarlıqla uyuşa bilməz.
*** Müasir mövzu həqiqi, canlı, dolğun həyat deməkdir. Müasir mövzu müasir istedadlar deməkdir.
*** Məsələ əsərin həcmində deyil, onun bədii dəyərində, ictimai mənasındadır.
*** Azərbaycan ədəbiyyatı – tarixi, kökü olan bir ədəbiyyatdır. Bayağı ədəbiyyat isə zamanın hökmü ilə ölümə məhkum olur, yəni o ötəridir, əbədi deyil.
*** Müəllif öz adına və oxucuya hörmət etməlidir.
*** Bədii formaları əbədi, sabit meyarlar kimi qəbul etmək ol- maz. Yüklə 2,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|