17
3. TEMEL UYGULAMALAR
3.1 BİNA KONULARI
Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesinin 21.
maddesinin 1. fıkrası, “kabul eden Devlet, kanunlarına
uygun olarak, kendi ülkesinde gönderen Devletin misyonu
için gereken binaların edinilmesini kolaylaştıracak veya
gönderen Devletin başka suretle yer bulmasına yardımcı
olacaktır”; 2. fıkrası ise, aynı şekilde, kabul eden Devlet,
gerekiyorsa üyelerine uygun yer bulmaları için misyonlara
yardım edecektir” hükmünü içermektedir.
Bu bağlamda, ilk kez Büyükelçilik açılacak ülkede,
kiralık veya satılık uygun bir bina bulunamadığı
takdirde,
Diplomatik
İlişkiler
Hakkında
Viyana
Sözleşmesinin yukarıda kayıtlı hükmü çerçevesinde
Dışişleri Bakanlığı nezdinde girişimde bulunularak,
Dışişleri Bakanlığının yardım ve yönlendirmesinin talep
edilmesi uygun olacaktır. Tecrübelerimiz, bu talebin ilk
aşamada yazılı değil, Bakanlığın ilgili birimiyle doğrudan
18
temas edilmek suretiyle yapılmasının daha etkin sonuç
vereceğini göstermektedir. Bu konuda doğrudan yapılacak
görüşme, bina ihtiyacımız konusunda ayrıntılı bilgi
verilmesine
ve
işlemlerin
daha
hızlı
şekilde
tamamlanmasına imkan tanıyacaktır. Görüşmede ayrıca,
uygun bina gösterilemiyorsa uygun fiyat ve şartlarda arsa
tahsisi veya sözkonusu ülkenin ileride ülkemizde
Büyükelçilik açabileceği de göz önünde bulundurularak
takas gibi yöntemler üzerinde durulabilir.
Kançılarya ve/veya Büyükelçinin ikametgâhı için bina
bulunduğu takdirde, kabul eden Devletin Dışişleri
Bakanlığından gerekli izinlerin alınması gerekmektedir.
Uygulamamıza
göre,
ülkemizde
bulunan
misyonların, Diplomatik
İlişkiler
Hakkında
Viyana
Sözleşmesi çerçevesinde her türlü bina satın alma,
kiralama, onarım gibi işlemlerden Bakanlığımızı haberdar
etmesi ve iznimizi alması gerekmektedir. Bu çerçevede,
kiralama, satın alma veya tadilat gibi konularda
Büyükelçiliklerin talepleri, şehircilik, imar, iskân, trafik ve
güvenlik açısından incelenmek üzere Bakanlığımızca ilgili
makamlara iletilmekte, makamlardan alınan cevaplar
doğrultusunda, karşılıklılık gibi faktörler çerçevesinde
değerlendirilerek gerekli izinler verilmektedir.
Bu konudaki Notada yer alabilecek hususlar aşağıda
sunulmuştur:
19
“No: …./2010
“The Embassy of the Republic of Turkey presents
its compliments to the Ministry of Foreign Affairs of
………… and has the honor to inform the Ministry that the
Embassy plans to build/buy/rent a new property/building
(to use as the residence of the Ambassador/Chancellery)
located at the below address:
……….
The Embassy kindly requests Ministry’s advice and
assistance in initiating the necessary formalities and
permissions.”
Dışişleri Bakanlığından alınacak cevap doğrultusunda
yerel makamlarla işbirliği halinde gerekli işlemler yapılır.
Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi
çerçevesinde, gönderen Devlet ister malik, ister kiracı
olsunlar misyon binaları bakımından bütün milli, bölgesel
veya beledi vergi ve resimlerden bağışık olmakla birlikte,
bazen bu hususun teyidi gerekebilir.
Bu durumda, Dışişleri Bakanlığına, aşağıda yer alan
hususları içeren bir Nota gönderilip, vergi muafiyeti
bulunup bulunmadığı sorulabilir. Cevabın olumsuz olması
20
halinde, karşılıklılık ilkesi çerçevesinde, sözkonusu
vergilerden muafiyet talep edilebilir.
“ The Embassy of the Republic of Turkey presents
its compliments to the Ministry of Foreign Affairs of
………… and has the honor to inquire from the esteemed
Ministry if the Turkish Embassy is exempted from the
payment of specific taxes (like real estate tax) levied on the
acquisition of real estate property for official use.”
Diğer taraftan, Büyükelçilik ve/veya Başkonsolosluk
mensupları için çevre ve güvenlik koşulları elverdiği
ölçüde,
park
yeri
tahsisi
talebinde
bulunulması
mümkündür.
Ülkemizdeki Büyükelçilik ve Başkonsoloslukların bu
tür talepleri değerlendirilirken karşılıklılık ilkesi de göz
önüne alınmaktadır.
3.2 GÜVENLİK
Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesinin 22.
maddesinin 2. fıkrasında, kabul eden Devletin, misyon
binalarını herhangi bir tecavüz veya zarara karşı korumak
ve misyonun huzurunun herhangi bir şekilde bozulması
veya itibarının kırılmasını önlemek üzere her türlü tedbiri
almak özel göreviyle yükümlü olduğu açıkça belirtilmiştir.