Microsoft Word informatika cavab az docx
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
çox fərqli olmadığını əsas götürərək 1024 baytın 1Kbayt olması qəbul edilmişdir.Analoji olaraq 1Mbayt=1024Kbayt=2 20 bayt 1Hbayt=1024Mbayt=2 30 bayt 1Tbayt=1024Hbayt=2 40 bayt Kompyuterin operativ yaddaşı baytlar ardıcıllığıdır.Bu baytlar ardıcıllığının uzunluğu müasir kompyuterlərdə 10 və 100 meqabaytlara çatır. Ədədləri kompyuterin yaddaşında saxlamaq üçün yaddaşdan bir neçə bayt(1-dən 10-a qədər)ayrılır.Yaddaşda ədədin iki təsvir formasını fərqləndirirlər.Birinci təsvir formasında oyuğun mərtəbələri 0-dan başlayaraq soldan sağa doğru nömrələnir və neçə mərtəbənin ədədin tam hissəsi,neçə mərtəbənin ədədin kəsr hissəsi üçün nəzərdə tutulması əvvəlcədən məlum olur,yəni vergülün yeri qeyd olunmuş olur.Bu cür oyuqlarda 0-cı mərtəbə ədədin işarəsi üçün nəzərdə tutulmuş olur.Məsələn,24 mərtəbəli oyqda 1-10 -cu mərtəbələr tam hissə,11-23-cü mərtəbələr kəsr hissə üçün nəzərdə tutula bilər.Bu cür yazılış forması ədədlərin sabit vergüllü təsvir forması adlanır.Ədəddəki rəqəmlərin sayı və vergülün konkret yeri ədədin konkret formatı ilə müəyyən olunur.Qeyd edək ki,belə oyuqda yazıla bilən mütləq qiymətcə ən böyük ədəd 1111111111.1111111111111
ədədidir və göstərmək olar ki,bu ədəd 1026
-dan böyük deyil.Mütləq qiymətcə ən kiçik ədəd isə 0000000000.0000000000001
ədədidir ki, 1.2 -13 onluq ədədinə uyğundur. Beləliklə,EHM-in oyuğunda sabit vergüllə
≤ ≤ ≤ ≤ a < < < < 1026 şə rtini ödəyən ixtiyari a ədədini yazmaq olar.Göründüyü kimi a ədədinin diapazonu kifayət qədər geniş deyil bu isə bir sıra hesablama məsələlərinin həllində əhəmiyyətli çətinlik yaradır. kinci təsvir formasında ədəd normallaşmış (və ya eksponensial) şəkildə verilir,yəni X=M⋅⋅⋅⋅10 p şə klində,burada M(1≤ ≤ ≤ ≤M< < < <10)mantissa,p-tam ədədi isə tərtib adlanır.Bu cür verilmiş ədədlər oyuqda yazılarkən 0-cı mərtəbədə ədədin işarəsi,1- ci mərtəbədə ədədin tərtibinin işarəsi göstərilir. Qalan mərtəbələr tərtib və mantissa üçün nəzərdə tutulur.Məsələn,24 mərtəbəli oyuqda 2-8-ci mərtəbələr tərtib üçün,9- 23-cü mərtəbələr mantissa üçün nəzərdə tutula bilər.Aydındır ki belə oyuqda mütləq qiymətcə 0-dan fərqli ən kiçik normallaşmış ədəd 0.1⋅⋅⋅⋅10 -1111111 =2 -128 ən
böyük normallaşmış ədəd isə 0.1111111111111111⋅⋅⋅⋅ 10 1111111 < < < < 2 113 -ə
bərabərdir.Beləliklə sürüşkən vergüllü təsvir forması EHM-in yaddaşına kifayət qədər geniş diapazonda yerləşən ədədləri təsvir etməyə imkan verir. Normallaşmış ədədlərin bu cür yazılış forması ədədin sürüşkən vergüllü təsvir forması adlanır. 17. Alqoritmin təsvir üsulları Alqoritmi mümkün qədər əyani şəkildə göstərmək üçün aşağıdakı təsvir vasitələrindən istifadə olunur: 1. Adi dildə; 2. Blok-sxemlə; 3. Alqoritmik dildə. 1. Alqoritmin adi dildə təsviri (nəqli). Bu zaman əməliyyatlar, icra olunacaq hərəkətlərin nəqli şəkildə ardıcıl sadalanması kimi verilir. Məsələn, kofenin hazırlanmasını ifadə edən alqoritmin təsviri buna misal ola bilər. 2. Alqoritmin blok-sxem təsviri. Mürəkkəb alqoritmlərin təsviri zamanı blok- sxemlərdən istifadə olunması daha geniş yayılmışdır, çünki bu halda alqoritmin blok-sxem şəklində təsviri daha əyani olur. Bu zaman, adətən alqoritmin bir addımına bir blok uyğun olur. Lakin bir blokda bir neçə eyni tipli mərhələ və ya bir mərhələ bir neçə blokda təsvir oluna bilər. Bloklar standart işarələr şəklində ifadə olunur və bir-birləri ilə şaquli və ya üfüqi xətlərlə birləşdirilir. Birləşdirici xətlərin uclarında istiqaməti göstərən ox işarəsi qoyulur. Alqoritmin blok-sxem vasitəsilə təsviri zamanı istifadə olunan əsas standart simvollar aşağıdakılardır:
- proqramın (alqoritmin) başlanğıcı və sonu;
- giriş-çıxış əməliyyatları;
- hesablama bloku;
- keçid (budaqlanma);
- çapetmə; və s.
3. Alqoritmin proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsvir edilməsi (alqoritmik dildə). Alqoritmin proqramlaşdırma dilində təsviri, maşının icra edəcəyi hər bir kiçik əməliyyatın müəyyən əmrlərlə göstərilməsindən ibarətdir. Proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsvir çox dəqiq olmalıdır, çünki maşın ancaq ona verilmiş proqramdakı əmrləri icra edə bilir. Çox vaxt proqramı yazmamışdan əvvəl məsələnin həll alqoritminin blok-sxemini qururlar, sonra isə ona uyğun proqram yazılır. Alqoritmin proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsviri onun ixtiyari proqramlaşdırma dilində yazılmasının mümkünlüyünü göstərir. Yəni tam kvadrat tənliyin alqoritmini istənilən proqramlaşdırma dili vasitəsilə təsvir edə (proqramlaşdıra) bilərik. Proqramlaşdırma dilləri haqqında bir qədər sonra məlumat veriləcək. Tam kvadrat tənliyin həll alqoritminin (a-A, b-B, c-C olmaqla) FORTRAN dilində yazılışını belə göstərmək olar:
Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|