Microsoft Word muasir idar?Etm? N?Z?Riyy?L?Ri magistr Dissertasiyas? docx
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
49 təhlükəsini əvvəlcədən görə bilən, onun siptomlarını təhlil etməyi bacaran, böhranın mənfi nəticələrini azaltmağı və onun amillərindən gələcək inkişaf prosesində istifadə tədbirlərini nəzərdə tutan idarəetmədir. Antiböhranlı idarəetmənin problemləri geniş və çoxşaxəlidir. Bu promlemləri dörd əsas qrupa bölmək olar. Birinci qrup - böhran qabağı vəziyyətin hiss edilməsi problemidir. Böhranın ilk görüntülərini aşkara çıxarmaq, onun xarakterini başa düşmək və böhranın başlanmasını vaxtında görə bilmək asan iş olmayıb, böyük bacarıq və təcrübə tələb edir. kinci qrup problemlər antiböhranlı idarəetmədə müəssisə fəaliyətinin əsas sferaları ilə əlaqədardır. Bu ilk növbədə müəssisə fəaliyyətinin metodoloji problemləridir. Onların həlli prosesində idarəetmənin əsas məqsədləri formalaşdırılır, böhran şəraitində idarəetmənin yolları, vasitə və metodları təyin edilir. Bu qrup maliyyə-iqtisadi xarakterli problemləri özündə birləşdirilir. Üçünçü qrup problemlərə, antiböhranlı idarəetmə zamanı idarəetmə texnologiyalarının dəyişdirilməsi (diversifikasiyası) problemlərini aid etmək olar. O, böhran halında sosial-iqtisadi sisteminin davranış tərzi variantlarını, vacib informasiyanın axtarılması və idarəetmə qərarlarının işlənməsini, ümumi halda böhranın proqnozlaşdırılması problemlərini əks etdirir. Dördüncü qrup problemlər idarəetmə heyətinin seçilməsi (seleksiya) və münaqişələrlə bağlıdır. Bu problemlər hər zaman böhranla müşayət olunan antiböhran tədbirlərinin investisiyalaşdırılması, müflisləşmə və müəssisənin sağlamlaşdırılması kimi problemləri əhatə edir. Antiböhranlı idarəetmə funksiyaları. Bu fəaliyyət növü idarəetmə predmetini əks etdirirərək, onun nəticələrini müəyyən edir. Onlar adi bir suala cavab verirlər- müəssisəni müvəffəqiyətlə idarə edə bilmək üçün böhranqabağı şəraitdə, böhran prosesində və böhranın nəticələrini aradan qaldırması zamanı nə etmək lazımdır? Bu mənada idarəetmənin altı funksiyasını ayırmaq olar: böhranqabağı idarəetmə, böhran şə raitində idarəetmə, böhrandan çıxma proseslərinin idarə edilməsi, qeyri dayanıqlı vəziyyətin sabitləşdirilməsi, itkilərin və əldən çıxmış imkanların minimuma endirilməsi, qərarların qəbulu və icra vaxtının tənzimlənməsi. 50 Antiböhranlı idarəetmədə səmərəlilik məqsədə çatma dərəcəsi ilə xarakterizə olunur. Antiböhranlı idarəetmənin səmərəliliyini təyin edən əsas amillərdən aşağıdakıları göstərmək olar. - Xüsusi hazırlıq və antiböhranlı idarəetmə zamanı peşəkarlıq. - Anadangəlmə və xüsusi hazırlıq prosesində əldə edilmiş idarəetmə bacarığı. - Riskli qərarların işlənməsi metodologiyası. - Dəyişikliklərin proqnozlaşdırılması və vəziyyətin elmi təhlili. - Korporativlik. - Liderlik. - Operativlik və çeviklik. - Antiböhranlı proqramların strategiyası və keyfiyyəti. - nsan amili. - Böhranlı vəziyyətlərin monitorinqi sistemi. Antiböhranlı idarəetmə özü riskli hesab edilir. Böhran şəraitində çoxlu sayda risklər yaranır: məzmunun müxtəlifliyinə görə, yaranma mənbəyinə görə, müəyyən biznes fəaliyyəti üçün neqativ nəticələr və mümkün itkilərin yaranması ilə bağlı ehtimalların ölçülərinin təyin edilməsi, bəzən isə bütöv iqtisadiyyatla bağlı. Bütün bunlar isə riskli vəziyyətlərdə idarəetmə üzrə mütəxəssisləri (yüksək səviyyəli "risk menecerləri"ni) cəlb etməklə riskin idarəedilməsi sitemini yaratmağı zəruri edir. Antiböhranlı idarəetmədə riskin idarəedilməsi zamanı əsas təsir vasitələri aşağıdakılardır: 1) darəetmə strategiyası. Konkret sosial-iqtisadi sistemlər və strategiyalara uyğun olaraq işlənən, riskli qərarların verilməsində konkret risk növünün mümkünlüyünə və doğruluğuna təminat verən siyasətdir. 2) Qərarların seçilməsi həddləri. Risk sərhədlərinin (hüdudlarının) işlənməsi, satış həcmindən asılı olaraq itkilərin dəyişməsi dinamikasını (artma, azalma), xərc- məsrəf miqdarını, qiymətlərin dəyişməsini, inflyasiya və s.nəzərdə tutur. 51 3) tkilərin azaldılması vasitələri və yollarının işlənməsi, riskli qərarlarının neqativ nəticələrinin kompensasiyası və neytrallaşdırılması, sığortalama və risklərin idarəedilməsi prosesində bu və ya digər dərəcədə onlardan istifadə edilir. 4) Risklərin idarəedilməsində çəkilən xərclərə görə əldən çıxmış imkanlar və itkilərə münasibətdə əldə edilmiş səviyyənin səmərəliliyinin qiymətlındirilməsinin bir hissəsidir. Alınan nəticə, riskin idarəedilməsi prosesində ayrı-ayrı elementlərdə düzəlişlər etməyə əsas verir. 5) Müəssisələrin idarəetmə sistemində "risklərin proqnozlaşdırılması və ekspertizası","riskli fəaliyyətlər sferasında məsləhət xidməti" kimi çevik təşkilati- idarəetmə bölmələrinin formalaşdırılması. Burada ən sadə qərarlardan biri müəssisənin idarə aparatında "risk üzrə menecer" vəzifəsinin yaradılması ola bilər. Bu menecer müəssisə və onun bölmələrində əsas risk növlərinin idarəedilməsi prosesində dəyişikliklər apara və bütün işləri istiqamətləndirə bilər. Müəssisənin riskdən müdafiəsi, antiböhranlı idarəetmə şəraitində risklərin idarəedilməsi işində vacib funksiyadır. Antiböhranlı idarəetmədə istifadə olunan anlayışlardan biri də sağlamlaşdırmadır. Sağlamlaşdırma - müəssisənin ödəmə qabiliyyətinin bərpası, onun fəaliyyətinin davamlı və müflis olmağa qarşı xəbərdarlıqla bağlı yenidən təşkili (reorqanizasiya) üzrə tədbirlər kompleksidir. Sağlamlaşdırmanın həyata keçirilməsi bu prinsiplərə əsaslanır: 1) Buraxılmış (əldən çıxmış) imkanlar prinsipi; 2) qtisadi proseslərin dinamikliyi prinsipi; 3) Antiböhran tədbirlərin az xərclilik (məxariclik) prinsipi; 4) Bütün sağlamlaşdırma tədbirlərinin şəffaflığı prinsipi; 5) Maraqlar arasında barışığa (kompromisə) riayət prinsipi; 6) şçi heyəti ilə əməkdaşlıq prinsipi; Sağlamlaşdırma proseduru müəssisənin sağlamlaşdırılmasına səmərəli şərait yaradan, ardıcıl və paralel surətdə həyata keçirilən, zəif formalaşdırılmış idarəetmə hərəkətlərinin məcmusudur. Sağlamlaşdırma prosedurunun əsas vəzifəsi antiböhranlı Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|