jaba urotaZe
312
b) gansazRvruli vadiT gasacemi pensia, romelic eZleva fi-
zikur pirs aranakleb xuTi wlis ganmavlobaSi.
mudmivi pensia aris individualuri an erToblivi. indivi-
dualuri pensia monawiles ericxeba da eZleva gardacvalebam-
de. pensiis daricxva da gacema wydeba monawilis gardacvalebis-
Tanave.
erToblivi pensia miecema
sapensio sqemis wevr meuR-
leebs pensiis gacemis dawyebidan gardacvalebamde. erT-erTi
meuRlis gardacvalebis SemTxvevaSi am pensiis naxevari miecema
meore meuRles. gansazRvruli vadiT gasacemi pensia monawilis
gardacvalebis SemTxvevaSi sapensio uzrunvelyofis vadis dam-
Tavrebamde miecema mis memkvidreebs.
sapensio danagrovTa investirebas axorcieleben mxolod
aqtivebis mmarTveli kompaniebi sapensio danagrovTa marTvis
Sesaxeb SeTanxmebis safuZvelze~.
17
aqtivebis mmarTveli kompa-
nia ar SeiZleba iyos sapensio sqemis damfuZneblis, an meanabris
afilirebuli piri an TviT damfuZnebeli, garda bankisa, an sa-
dazRvevo kompaniisa.
Senatanebisa da gasacemi Tanxebis odenobis mixedviT sapen-
sio sqemebi iyofa Semdeg saxeebad:
a)
sqemebi, sadac gansazRvrulia Senatanebis odenoba da
damfuZneblis valdebuleba Seqmnas monawileTa saxelobiTi sa-
pensio danagrovi da mis xarjze regularulad gasces pensiebi
am kanoniT gaTvaliswinebuli xelSekrulebis Sesabamisad;
b) sqemebi, sadac gansazRvrulia gasacemi pensiis odenoba da
damfuZneblis mier gaTvaliswinebulia pensiebis gadaxda, ro-
melTa odenoba damokidebuli ar aris saxelobiTi sapensio da-
nagrovis odenobaze~.
18
kanoniT gaTvaliswinebulia profesiuli sapensio sqemis ar-
seboba, romelic aris ~damsaqmeblis, damsaqmebelTa gaerTiane-
bis an sxva iuridiuli piris mier dafuZnebuli sapensio sqema,
romlis meanabrec aris damsaqmebeli. damsaqmebeli an damsaqme-
17
saqarTvelos kanoni `arasaxelmwifo sapensio dazRvevisa da uzrun-
velyofis Sesaxeb~ (28.05.2013)
18
saqarTvelos kanoni `arasaxelmwifo sapensio dazRvevisa da uzrun-
velyofis Sesaxeb~ (28.05.2013)
saqarTvelos sapensio politika
da alternatiuli modelebi
313
belTa gaerTianeba SeiZleba iyos erTi an ramdenime profesiuli
sapensio sqemis damfuZnebeli. profesiuli sapensio sqemis mo-
nawile SeiZleba iyos 18 wlis asaks miRweuli piri, romelic ara-
nakleb 24 kalendaruli Tvis ganmavlobaSi imyofeba SromiT ur-
TierTobaSi meanabre damqiravebelTan. monawiles SeuZlia iyos
mxolod erTi profesiuli sapensio sqemis monawile.
profesiuli sapensio sqemis monawileni SeiZleba iyvnen dam-
fuZneblis (meanabris) muSakTa calkeuli kategoriebi an profe-
siuli jgufebi. im pirTa CamonaTvali, romlebsac SeuZliaT gax-
dnen profesiuli sapensio sqemis monawileni, ganisazRvreba
Sromis xelSekrulebiT.
profesiuli sapensio sqemebis sapensio Senatanebs ixdis
damsaqmebeli, an damsaqmebeli da monawile erTad xelSekrule-
biT gaTvaliswinebuli pirobebis Sesabamisad. Tu Senatanebs ix-
dis mxolod damsaqmebeli, yvela muSaki, romelsac ufleba aqvs
iyos profesiuli sqemis monawile, gaerTianebuli unda iyos am
sqemaSi.
arasaxelmwifo sapensio dazRvevisa da uzrunvelyofis sfe-
roSi urTierTobaTa maregulirebeli saxelmwifo organo aris
saqarTvelos erovnuli banki~.
19
arasaxelmwifo sapensio uzrunvelyofis sistemis monawi-
lea qveyanaSi dasaqmebulTa umniSvnelo nawili (18 397). bolo
xuTi wlis ganmavlobaSi am raodenobam umniSvnelod imata, daax-
loebiT 4000-iT; qveyanaSi dasaqmebulTa raodenoba ki Seadgens
1 724 aTas adamians 2012 wlis monacemebiT.
20
rogorc vxedavT, saqarTveloSi kerZo dagrovebiTi sapen-
sio sistemis ganviTarebis done da masStabebi mowinave qveynebSi
arsebul sistemasTan SedarebiT umniSvneloa. mosaxleobac nak-
lebadaa dainteresebuli am modeliT, risi mizezic mosaxleoba-
Si SedarebiT dabali socialuri pasuxismgeblobisa da TviT-
disciplinis done da sistemaSi monawile dawesebulebaTa mi-
19
saqarTvelos kanoni `arasaxelmwifo sapensio dazRvevisa da uzrun-
velyofis Sesaxeb~ (28.05.2013)
20
saqarTvelos statistikis erovnuli samsaxuri http://geostat.ge/?action=pa-
ge&p_id=145&lang=geo (28.05.2013)
jaba urotaZe
314
marT ndobis dabali xarisxia. mosaxleoba araa darwmunebuli,
rom maTi Senatanebi saTanadod iqneba daculi.
saqarTveloSi erT pensionerze ori dasaqmebuli modis. qve-
yanaSi arsebuli mZime demografiuli viTarebis gamo es Tana-
fardoba TandaTanobiT icvleba pensionerTa `sasargeblod~ da
momuSaveTa raodenoba erT pensionerze mcirdeba, rac imas niS-
navs, rom sul ufro meti pensioneris rCenis tvirTi sul ufro
nakleb dasaqmebul adamianze gadava. dRes sapensio asakis adami-
anebis xvedriTi wili saqarTvelos mTel mosaxleobaSi 16,7 pro-
cents Seadgens.
21
saqarTvelos mosaxleobis saSualo asaki 37 we-
lia. gaerTianebuli erebis organizaciis 2010 wels Sedgenili
`msoflio mosaxleobis prognozis~ mixedviT, 2050 wlisTvis es
maCvenebeli 48 wlamde gaizrdeba.
22
aseve navaraudebia qveynis
mosaxleobis raodenobis kleba
23
Sobadobis Semcirebis gamo, xo-
lo 65 welze uxnesi mosaxleobis raodenoba da xvedriTi wili
sagrZnoblad moimatebs.
24
mosaxleobis daberebis tendencia
mTlianad msofliosaTvisac aris damaxasiaTebeli.
arsebul sapensio sistemis efeqtianobas safrTxes samuSao
Zalis qveynidan gadinebac uqmnis, rac aseve amcirebs dasaqme-
bulTa xvedriT wils mosaxleobaSi. 2012 wlis monacemebiT, mig-
raciis uaryofiTi saldo Seadgens 21,5 promiles.
25
saqarTveloSi moqmedi sapensio sistemis kidev erT naklova-
nebas warmoadgens is, rom erTi da imave raodenobis dadgenili
pensiis miRebis ufleba aqvs yvela moqalaqes, miuxedavad maTi
Semosavlebis donisa, rac imas niSnavs, rom sapensio asakis im mo-
qalaqisTvis, romelic dasaqmebulia da xelfasis saxiT, an rome-
lime sxva wyarodan iRebs Semosavals, an hyavs SeZlebuli marCe-
21
saqarTvelos statistikis erovnuli samsaxuri http://geostat.ge/?action=pa-
ge&p_id=472&lang=geo (28.05.2013).
22
United Nations, World population prospects, 2010, http://esa.un.org/wpp/JS-Charts/agi-
ng-median-age_0.htm
23
United Nations, World population prospects, 2010, http://esa.un.org/wpp/unpp/panel_-
population.htm
24
United Nations, World population prospects, 2010, http://esa.un.org/wpp/country-pro-
files/country-profiles_1.htm
25
saqarTvelos statistikis erovnuli samsaxuri http://geostat.ge/?action=pa-
ge&p_id=172&lang=geo (28.05.2013)
Dostları ilə paylaş: |