Microsoft Word orenovani sarchevi doc

ekaterine fircxalava 

324

ekaterine fircxalava 

muslimi mesxebis  integracia 

saqarTvelosa da amerikis SeerTebul StatebSi 

1944 wlis 15 noembers

samxreT dasavleT saqarTvelodan, 

istoriuli mesxeTidan, stalinis brZanebiT gaasaxles mahmadia-

ni mosaxleoba. samcxis 220 soflidan 120 aTasamde adamiani Sek-

ribes da sasaqonle vagonebiT erT dReSi masobrivad gaamgzav-

res centralur aziaSi: yirgizeTSi, yazaxeTsa da uzbekeTSi. 

muslimi mesxebi didi xani cxovrobdnen deportaciaSi. sxva-

dasxva dros iyo mcdelobebi repatriaciisa, pirveli talRa me-

20 saukunis 70-iani wlebi iyo. dRemde es procesi aqtualuria

saqarTvelosTvis. deportirebuli mosaxleoba mesxeTidan

sa-

qarTvelos istoriaa da, amdenad, mniSvnelovania repatriaciis

kanonis miRebis Semdeg repatriantebis miRebisa da momavali in-

tegraciis politikis danergvisaTvis.

CemTvis, rogorc fsiqologisTvis, sainteresoa

muslimi

mesxebis,

rogorc

daxuruli

da

tradiciuli

sazogadoebis,

kvleva, romelTac

sxvadasxva periodSi,sxvadasxva teritoria-

ze ganicades axali socialuri garemos gavlena. es cvalebado-

ba rogor aisaxa maTze, rogoria

garemos

cvlilebebis dros

adaptaciis procesi da xelSemwyobi garemoebebi.

kvlevis obieqtebi arian

adamianebi, romlebic sxvadasxva

qveyanaSi

sabWoTa mTavrobisgan Seviwroebulad cxovrobdnen.

nawili, uzbekeTidan gandevnis Semdeg, 20 weli cxovrobda uf-

lebebis

gareSe

ruseTSi,

krasnodaris

mxareSi.

2006

wels

ltolvilis statusiT amerikam misca TavSesafari.

kvleva Catarda karnegis fondis

stipendiis farglebSi

2012 wlis gazafxul-zafxulSi saqarTvelosa da amerikaSi. ame-

rikaSi, pensilvaniis Statis qalaqebSi — lankastersa da fila-

delfiaSi, xolo saqarTveloSi

 – axalcixis raionis sofel abas-

---

muslimi mesxebis  integracia 

saqarTvelosa da amerikis SeerTebul StatebSi 

325

TumanSi. vinaidan es iyo SedarebiTi kvleva ori gansxvavebuli

garemos gavlenis Sesaxeb, SedarebisTvis kvlevis procesSi res-

pondentebad SerCeuli iyvnen adamianebi, romlebic erTsa da

imave dros, 2005-2006 wlebSi dasaxldnen amerikasa da saqarTve-

loSi.

kvlevaSi monawileoba miiRo 30 muslimma mesxma amerikaSi da

19-ma saqarTveloSi, radganac saqarTveloSi am wlebSi Camosax-

lebuli ojaxebidan darCenilni iyvnen mxolod isini.

kvlevis mizani iyo

      gangvexila asimilaciis da separaciis

procesi; ra xelSemwyobi pirobebia orive qveyanaSi integraciis

procesisaTvis, ra programebi aqvs SemuSavebuli saxelmwifos.

kvlevaSi naCvenebia rogor mimdinareobs adaptaciis proce-

si am dasaxlebul adgilebSi, integraciss TvalsazrisiT; ra Se-

icvala am periodSi maT cxovrebaSi, ramdenad endobian isini ga-

remos, ramdenad bednierad grZnoben Tavs, ra aris maTTvis sam-

Soblo da ra Seicvala maTi identifikaciis procesSi.

1. Sesavali

socialuri garemo gavlenas axdens adamianze, mis Tavisebu-

rebebze, wes-Cveulebaze da garkveulwilad cvlis mas. axali ga-

remos

socialur-kulturuli Rirebulebebi

SesaZlebelia

droTa ganmavlobaSi wamyvani gaxdes am adamianisTvis. arsebuli

kvlevebi adasturebs, rom iseT tradiciul sazogadoebaze, ro-

goric mahmadiani mesxebis sazogadoebaa

1

(Pentikäinen, O. and Trier, 

T.2004),

miuxedavad maTi tradiciebis da

wlebis ganmavlobaSi

gamjdari wes-Cveulebebisa, SesaZlebelia gansxvavebulma gare-

mom iqonios zegavlena; es zegavlena aisaxos maT yoveldRiur

cxovrebaze da damokidebulebebze.

2

Tumca, aseve cnobilia, rom

cvalebadobas garkveuli dro sWirdeba da cvalebadobac dro-

1

Pentikäinen, O. & Trier, T. (2004). Between Integration and Resettlement: The 

Meskhetian Turks.  ECMI Working Paper # 21.

2

Koriouchkina, E.(2011). Contingent Ethnicity in State(s) of Change: The Journey of 

Meskhetian Turks from the USSR to the Post-Soviet World. A Dissertation Submitted 

in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy in 

the Department of Anthropology at Brown University Providence, Rhode Island.

---

ekaterine fircxalava 

326

is da im socialuri garemos gavleniT xdeba, sadac es xalxi, es

sazogadoeba cxovrobs.

qarTuli istoriuli wyaroebis mixedviT,

repatrirebuli

mahmadiani mesxebis umravlesoba qarTvelia. maT 3 saukune mou-

wiaT otomanTa imperiis batonobis qveS yofna, Sesabamisad,

Se-

icvala maTi yofa, religia da ena.

3

mahmadiani mesxebi (samecniero wyaroebSi xSirad moixsenie-

ba, rogorc Turqi mesxebi) arian mesxeTidan 1944 wels, meore

msoflio omis dros, stalinis mmarTvelobis periodSi depor-

tirebuli muslimi mosaxleoba.

samcxis 220 soflidan 120 aTa-

samde adamiani Sekribes da sasaqonle vagonebiT erT dReSi ma-

sobrivad gaamgzavres centralur aziaSi, sadac wlebia cxovro-

ben deportaciaSi. dRes isini gafantulebi arian: nawili yofi-

li sabWoTa kavSiris teritoriaze, xolo nawili aSS-is mTavro-

bam, rogorc ltolvilebi, miiRo da krasnodaris mxaridan gada-

vidnen CrdiloeT amerikaSi.

2004-2006 wlebis

mcire erebis sakiTxebis evropuli cen-

tris kvlevis safuZvelze (ECMI)  SeiZleba iTqvas, rom mahmadi-

ani mesxebis nawili

tradiciebi

da wes-Cveulebebi Seicvala,

magram nawili SemorCenili aqvT erTnairad yvela qveyanaSi, sa-

dac maT mouwiaT cxovreba, es aris qorwineba Tavisi ritualiT

da dakrZalva

4

 (Pentikäinen,O. and  Trier, T.2004).

sakiTxis dasma

mecnieruli interesi

musulmani mesxebis integraciis sa-

kiTxisadmi ganapiroba am saozgadoebis daxurulobam. miuxeda-

vad imisa, rom 80-ian wlebSi repatrirebuli mahmadiani mesxebi 

rogorc ozurgeTSi, aseve samtrediaSi ukve 30 welze metia 

3

naTmelaZe, m. (2002) demografiuli procesebi saqarTvelos XX saukun-

is ormocian wlebSi (Demographic Processes in the 1940’s in Geor-

gia).Tbilisi: mecniereba; nozaZe, v. (1989). saqarTvelos aRdgenisTvis 

brZola mesxeTis gamo (The Fight for the Revival of Georgia and the Meskhetian 

Issue). Tbilisi, Teatris muSakTa kavSiri.  Bugai, N. (1994). 

-

:

 (Turk from Meskheti: a Long Way to 

Rehabilitation). Moskva.Ross. 

4

Pentikäinen, O. & Trier, T. (2004). Between Integration and Resettlement: The Mes-

khetian Turks.  ECMI Working Paper # 21. 

---