Microsoft Word Qarabag-folklor-da-tarixdir-9
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 95. KOR CANAVARIN QİSMƏTİ
- 96. ÇOBANIN ÇOMAĞI
- 97. VARLININ OĞLUNA VƏSİYYƏTİ
- 98. KƏFƏNSOYAN
71
Atam söhbət eliyirdi ki, Kürün qırağında olurduq biz. Rayon mərkəzi onda Qaradonnuda idi. Rayon mərkəzinə indiki İmişlinin içiynən yol gedirdi, ordan gəlib gedirdik. İmişli rayonu ərazisində Arazın körpüsü var, onun yanında on-on beş ev var idi, murovxana deyirdilər. 1908-1910-cu illər idi. Bir gün ordan gəlif keçəndə gör- dük ki, yulğunluğun içində beş-on dənə ev var. Soruşdux bular kimdi, hardan gəlib? Dedilər ki, İranın İmaşlı kəndi var. Orda tirələr ara- sında qannılıx düşüf, ordan köçüf gəliflər. İmaşlı kimi buları tanıdıx. 30-cu ilə qədər İmaşlı kimi getdi. Soora burdan dəmiryolu düşdü, vağzal tikiləndə vağzalın qabağında yazıldı İmişli. İmaşlı sözü oldu İmişli.
Bir ağanın çobanı varmış. Günaşırı bir qoyun yox olormuş. Axşam ağa saneer, qoyun kəm gəler. Bürsüyün saneer, genə kəm gəler. Çobanı qovur ki, sürünü tələf eliyirsən. Çoban and içir, aman eliyir, ağa buna məhəl qoymer. Ağa özü geder qoyuna. Axşam qoyunu gətirəndə saneer, görör ikisi kəmdi. Deyir, bu nətər oldu? Çoban güdəndə biri kəm olurdu, mən özüm otaranda ikisi kəm olor. Atı minir, çobanın dalınca geder. Deyir: – Mən səyf eləmişəm, bir gündə iki qoyunum getdi. Çoban qayıdır gəler. Deyir: – Bax, yatmeram, oturmeram, yanıma gələn olmor, qurd-quş gəlmer, bu qoyun hara geder? Bütün günü qoyunun içində hərrənə- jəm, görüm hara geder. Hərrəndiyi yerdə görör qoyun hoppanışdı. Geder oraya, görör bir quyudu, içində kor canavar. Allah-taala tərəfdən buna yem geder. Hay göndərir, ağası gəler. Deyir, oğrunu tapmışam. Deyir, hanı bə? Deyir, gəl bəri. Canavarı göstərir. Ağası deyir, onun gözün mən çıxartmışam ey. Deyir, gözün çıxartmısan, Allah-taala burda bir quyu yaradıf, atıf onu içinə, sənin döölətini yeyir da.
72
Bir nəfər Qızılboğazda qoyun otarırmış. Yaxşı yoğun çomağı varmış. Çomağın içini çıxartdırmışmış, ağzına da probka qayır- mışmış. Ağası buna qızıl pul verirmiş. Bu, hakqını aldıxca xəlvəti ater oraya, ağzın bağlıyermiş. O göl də elə bir göldü ki, onun altın- nan çaylar axer. Qayanın altınnan axer. Çoban qoyunu qaytaranda ağacı ater, geder düşör həmən gölə. Ağac qayanın altıynan axer, gəlib bulaxdan çıxer, bir çoban da bunu taper. Neçə ildən soora ağac yiyəsinin yolu burdan düşör. Bunun ağacın tapan çoban da çörək yeyirmiş. Deyir: – Ay qardaş, yol adamısan, gəl çörək yeyək bulağın üstündə. Görör bunun itən ağacı bunun əlində, üstünə də “Əli” yazılıf. Çörək-zad yeyir. Çobanın da bir qanunu var. Yad adama əlinin ağa- cın verməz. Çoban da vermer. Deyir: – A qardaş, and belə, Quran belə, ağaja baxıf qaytarajam. Bir ujunnan sən tut, bir ujunnan mən, baxıf qaytarajam. Dəsmalı cibinnən çıxardıf ağacın ağzındakı propkanı çıxarder, deyir:
– Qaldır. Qaldırır, qızıl tökülör dəsmalın üstünə. Tapan məhətdəl qalır. Deyir: – Əmoğlu, bu nə hakk-hesabdı? Deyir: – Filan ağanın çobanıydım, verdiyi hakkı onun içinə qoyur- dum. Özüm də subaydım, ata-ana yoxuydu. Topalıyırdım ki, özümə bir iş görəm. Filan yerdə ağacı atdım qoyuna, getdi düşdü gölə, tapa bilmədim. Tapan çobana deyir ki, ağacı ver mana, qızıl sənin olsun. Deyir: – Nə ağac mənimdi, nə qızıl. Sənin olmasaydı, sən gəlif bura- ya çıxmazdın. Birtəər beş-on qızılı götürör, ağacı da qaytarır özünə.
73
Varrının biri oğluna deyir ki, bala, saa vəsiyyət eliyirəm, onu yadında saxla. Mən öləndə mənim ayağıma bir cüt corab geyindir. Vaxt gəlir kişi ölür. Oğlu qoltuğunda corab gəlir ki, bəs ata- mın vəsiyyətidi, mən bunu onun ayağına geyindirməliyəm. Mol- lalar buna başa salıllar ki, mümkün döyül, dinimiz buna yol vermir. Bu adam bir belə ağnan o dünyaya getməlidi. Yəni bu dünyadan bir cüt corabı apara bilmir. Oğlan burda barmağın dişdiyir. Başa düşür ki, atası demək istiyir ki, bir cüt corabı istəsəm də, mən apar bilmərəm.
Bir adam imkansızmış, ölülərin kəfənin soymaxnan məşğul- muş. O vaxdı da sement-zad yoxuydu ha. Torpaxdı. Aparıf basdırıl- larmış, gejə gedif çıxarıf, kəfənin gətirif satırmış, aylə-uşağın bun- nan dolandırırmış. Hamı da yüz faiz bilirmiş ki, kəfəni soyan budu. Deyirmişdər ki, kopoğlu, sən pis günnən öləjəhsən. Deyir ki, nağa- rım, imkanım yoxdu da. Bir gün bu kəfənsoyan görür ki, bir nəfər alma satır, bir yetim uşax da kim alma alırsa, durur onun yanında, gedəndə düşür onun dalına. Bir xeylağ gedir, buna alma verən olmur, təzədən qayıdıb gəlir başqa alma alanın yanına. Çağırır bunu. Deyir ki, bir kilo alma çəkin verin bu uşağa. Almanı çəkillər verillər buna, gedir. Qabaxlar münəccimlər varmış. Kəfənsoyan ölür, bunu dəfn eliyillər. Kəndin ağsakqalı, qarasakqalı münəccimə deyillər ki, bu- nun haqqında bizə bir məlumat ver. Münəccim baxır, deyir: – Vijdanım haqqı, o, cənnətin ən yaxşı yerindədi. Deyillər: – Nədəndi? Deyir: – Bircə kilo almanın hesabına Allah-taala onun bütün günah- ların bağışladı. Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|