95
Şatır Mahmuddan ayrılır rzauşağı, yüzbaşılı, məmmədağa-
lılar, mollalı, qaralı. Axırıncı gələnlər bayramlıynan fətəli tayfası-
dır. Bayramın atası Əhməd oluf. Bayram dörd qardaş oluf. Biri
gəlif Qumlaxda qalıf, biri Sirikdə qalıf, biri Qaracallı Süleymannıya
düşüf. Birin bilmirəm harda qalıfdı. Abbasdan İsaq, Eylaz, Rəşid
törüyüf, Əhməddən Misirxan, Bəkir, Eyvazdan da Əhməd, Mə-
həmməd törüyüf. Qumlaxda Fərrux addı biri vardı, həmin nəsildən
idi. Kor Qulu tayfası Beyləqanın Şahsevən, fətallı isə Cəbrayılın
Muğannı kəndindən gəlmədir.
124.
Şatır
18
Mahmud əslən Türkiyənin Diyarbəkrindən Soltan Mu-
raddar sülaləsindəndir. Sülalələr arasında münaqişə başlayıb, Soltan
Muraddar sülaləsi dağılıb. Gəlif İranın Xoy şəhərinə. Xoy şəhərin-
dən gəlif bu tərəfə çalıb-çapmağa. Nərgiz arvaddan soruşuf ki, ev
yiyəsi hanı? Deyif:
– Ev yiyəsi heyvandadı, düşün gəlin.
Düşüllər. Arvad bulara deyir ki, əlim xəmirridi, bir heyvan
gətirin kəsin. Bular da deyir, biz çalıb-çapmağa gəlmişik, heyvan
nədi? Deyilənə görə, arvad əlin xəmirdən ayırır. Gedir bir dananı özü
tutur gətirir, yıxır, bağlıyır. Deyir:
– İndi kişisiniz, biriniz kəsin.
Kişi gəlir evə:
– Arvad, deyəsən qonağımız var.
Deyir:
– Hə.
– Bəs nə kəsdin bulara?
Deyir ki, filan qısırəmən dananı. Deyir:
– Ay köpəkqızı, qonax gəlif, niyə demirsən bir tüngü düyə
kəsək, bir cöngə kəsək?
Nəysə, yeyif oturullar. Duranda, yola rəvan olanda deyir:
– Bizdən soruşmadınız niyə gəlmişdiniz?
18
Şatır həm çörəkçi, həm də kisəçi mənasında işlədilir.
96
Deyir:
– Ay bala, Allah qonağısınız, yol adamısınız da.
Deyir:
– Yox, biz gəlmişdik sizi dolq eliyək
19
, çalıb-çapaq, aparaq.
Baxdıx ki, belədi, heş nə eləmirik, gedirik.
Arvad buna bir heybə azuqə verir. Deyir, bu nədi? Deyir ki,
yol azuqəsidi. Ola bilər ajmışa rast gələrsən, ya özün ajarsan, gərəyin
olar. Nərgiz Mahmuda deyir ki, sən oldun mənim axirət dünya
qardaşım. Mahmud deyir:
– İcazə versəniz köçüf gələrdim bura?
Mahmud ayləli oluf. Arvadı rəhmətə gedif, Xoyda iki oğlu
varmış. Oğlunun birinin iki qızı varmış, biri sonsuzumuş. Deyir:
– Get, gəl. Nəyin var, nəyin yox, nə gətirəssən?
Deyir:
– Hər şeyim var, bir sijim yoxdu.
Deyir, arvad buna sijim verir. Sijimi götürür gəlir. Nə ağırrığı
var götürür gəlir. Gəlir Nərgizin qızı Zöhrəni alır. Nərgizin qızı
Zöhrədən beş oğlu olur. Xoya qayıdanda görür ordakı oğlunun iki
övladı çiçək xəstəliyinnən rəhmətə gedif. Ordakı oğlannarı haqqında
məlumatım yoxdu. Gəlir burda Zöhrəynən evlənir, beş oğlu olur.
Oğlannarının birinin adı İbrahimdi. İbrahimdən mollalı və məm-
mədağalı tayfaları törüyür. Birinin adı Soltan Murad oluf. Soltan
Muraddan törüyüf qarauşağı, hajıuşağı. Biri Osmandı. Osmandan
törüyüf irzauşağı, yüzbaşı. Biri sonsuz oluf. Beşincinin adını dəqiq
bilmirəm, onnan törüyənnərə mahmuduşağı deyillər. Beş qardaş ara-
sında ədavət düşüf, mahmuduşağı, deyilənə görə, təklənif, qayıdıf
yenidən Türkiyəyə. Türkiyənin İzmir şəhərində Papaxlar kəndi var,
hal-hazırda həmin nəsil orda yaşıyır. Sirikdəki yerin, bulaqların
adın orda da yaşadıllar.
Mənim oğluma qədər doqquz nəsil eliyir: Şatır Mahmud,
İbrahim, Məmmədağa, Əbdüləzim, Həsən, Zülfüqar, Məhəmməd,
Baqı, Məhəmmədəli.
19
Dolq eləmək – çalıb-çapmaq
97
125.
İrannılar Arazdan addıyıf gəlif mal-qaranı yığıf aparıllarmış.
Bir də gələndə Əhməddilər Sirik qaçaqlarına xəbər göndərir ki, bizi
soydular, köməyə gəlin. Qaçaqlar gəlir, irannılar nə aparıllarsa,
hamısın yolda saldırıllar. Gəyən torpağın da ona görə veriflər Siriyə.
Oranın adamı deyif ki, torpağı siriylilərə verək, bəlkə onlar gələr
bizə kömək eliyə.
126. KOLANI
Hacı Qərvənd kəndinin əhalisi vaxtiynən Dağlıq Qarabağın
ərazisində Ajıdərədə məskunlaşmışdı. Ajıdərə və İmarat-Gərdavant
kəndlərinin əhalisi eyni adamlardı. Elə bil qardaşın biri orda yaşı-
yıb, biri burda. 1918-ci ildə erməni-müsəlman müharibəsi başdı-
yanda camaat ordan qaçdı, gəldi Bəyimsarov kəndinə. Sovet höku-
məti gələnnən soora ermənilər götdü ərizə verdilər ki, azərbay-
cannılar bizi evimizdən-yurdumuzdan çıxardıb, qalmışıq düzlərdə.
Azərbaycannıları ordan çıxartdılar, dedilər gəzin, harda xoşunuz
gəlsə, orda məskunlaşın. Bura (indiki kəndin ərazisi – top.) eşitdi-
yimə görə Kərim bəyin mülküdü. Burda yaşayış olmuyub o vaxtı.
İrannan gəlib bəyin əkin-biçinin edənlər olub. Camaat gəlib burda
məskunlaşıb. İmarat-Gərdavantdan gələn adamların bir hissəsi qa-
yıtdı getdi. 90-cı ildə bir də qaçıb gəldilər. Bizim dildə imarat düz
yerə deyilir. Ora da düz yer olduğuna görə İmarat-Gərdavant deyilib.
Otuzuncu ildə bizə “Yüz öylü Gərdavat” deyirdilər.
127. QAYNAQ
Bu zonada qaynama sular çoxdu. Tez-tez yeraltı sular qay-
nıyıf üzə çıxır. 71-ci ildə su qaynıyıf, 79-a qədər o su gedif. Soora
89-90-cı illərdə bir də qaynadı, 95-ci ilə qədər çəkdi. Həmin su
dığırallar yerinə qədər gedif çıxmışdı. Qaynama sularına görə
kəndə Qaynaq adı verilif.
Dostları ilə paylaş: |