___________________________________________________
68
zamanda,
həm sənaye, həm də kənd təsərrüfatı məhsullarını
əhatə edən alqı-satqı əməliyyatları da aparılır. C.11- 379.
304.
Çikaqo klubu - klubda iri maliyyə korporasiya-
larının, bankların, investisiya fondlarının nümayəndələri
toplaşırlar. 100 illik tarixi var. C.11- 382.
305.
Çili Respublikası - Gənubi Amerikanın cənub-
qərbində dövlət. Sahəsi 756,9 min km
2
, əhalisi 14,4 milyon
nəfərdir. İnzibati ərazi bölgüsü 13 vilayətə bölünür. Dövlət baş-
çısı Prezident, qanunverici orqanı ikipalatalı Milli Konqresdir.
Paytaxtı Santyaqo şəhəridir. C.24- 216.
306.
Çin Xalq Respublikası, ÇXR - Mərkəzi və Şərqi
Asiyada dövlət. Sahəsi 9,6 milyon km
2
, əhalisi 1219 milyon
nəfərdir. İnzibati cəhətdən 22 əyalətə (Tayvansız), 5 muxtar
rayona və mərkəz tabeliyində olan 3 şəhərə (Pekin, Şanxay,
Tyantszin) bölünür. Ali dövlət hakimiyyəti orqanı Ümumçin
Xalq Nümayəndələri Məclisidir. Dövlət başçısı-Çin Xalq Res-
publikasının Sədridir. Paytaxtı Pekindır. C.22- 85-90; C.28-
17, 18, 49, 115, 280, 285-307, 364.
307.
Çingiz Abdullayev (d.1959) - Azərbaycan yazıçısı.
Hüquq elmləri doktoru. Onlarla detektiv roman və povestlərin
müəllifidir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi İdarə Heyətinin kati-
bidir. 1992-ci ildən Azərbaycan Respublikası PEN klubunun
vitse prezidentidir. C.13- 47.
308.
Çingiz Aytmatov (1928-1928) - görkəmli qızğız
yazıçısı. Qırğızıstan Respublikasının Xalq yazıçısı. Qırğızıstan
və SSRİ Dövlət mükafatları laureatı. SSRİ Yazıçılar İttifaqının
(1976-1990) katibi, SSRİ Ali Sovetinin deputatı olmuşdur. İncə
lirizm, dərin ictimai psixologizm, obrazın daxili aləminə nüfuz
etmək Aytmatovun yaradıcılığının xarakterik xüsusiyyətləridir.
İnsan və cəmiyyət problemi yaradıcılığının əsas mövzusudur.
C.18- 341; C.19- 349.
309.
Çingiz Hüseynzadə, Çingiz Muxtar oğlu Hüseyn-
zadə (d.l951) - şərqşünas.Azərbaycan Atletika federasiyasının
prezidenti. 1997-ildən Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin
___________________________________________________
69
vitse-prezidenti. Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət” ordeni
ilə təltif olunmuşdur. C.24- 420-432.
310.
Çingiz xan (təqribən 1155-1227)
- vahid monqol
dövlətinin banisi, sərkərdə. 1183-1204-cü illərdə hakimiyyət
uğrunda mübarizədə əsas rəqiblərini məğlub etmiş, çoxsaylı
qəbilə-tayfa birliklərinin yaşadığı böyük ərazini ələ keçirmişdi.
1206-cı ildə monqol noyonlarının (feodalların) qurultayında
Çingiz xan adı ilə bütün tayfaların böyük xanı seçilmişdi. Çin-
giz xan daim monqol tayfalarını birləşdirmək və mərkəzi haki-
miyyəti möhkəmlətmək siyasəti yeritmişdir. C.14- 74; C.22-
192.
311.
Çingiz Sadıqov (d.1927) - pianoçu. Azərbaycan
Respublikasının Xalq artisti. C.10- 50; C.12- 357.
312.
Çimnaz Babayeva, Çimnaz Məmməd qızı
Babaye-
va (d.1946) - balet artisti. Azərbaycan Respublikasının Xalq
artisti. 1964-1977-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Akademik
Opera və Balet Teatrının solisti olmuş, 1977-ci ildən isə teatrda
məşqçi-baletmeysterdir. Azərbaycan Respublikası Dövlət
mükafatı laureatıdır. C.17- 192.
313.
Çörçill, Uinston Leonard
Spenser (1874-1965) -
Böyük Britaniyanın görkəmli dövlət, siyasi və hərbi xadimi,
1940-1945, 1951-1955-ci illərdə Böyük Britaniyanın Baş
naziri. Çörçill 2-ci Dünya müharibəsi zamanı Britaniya xalqı-
nın “mətanət” rəmzi, ABŞ və SSRİ ilə antihitler koalisiyasının
təşəbbüsçülərindən biri olmuşdur.Çörçill bir sıra publisistik
əsərlərin və memuarların müəllifidir. Ədəbiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatıdır. C.13- 179, 180; C.17- 109; C.21- 363.
314.
Çuvaşiya, Çuvaşiya Respublikası -
Rusiya Federa-
siyasında respublika. Sahəsi 18,3 min km
2
, əhalisi 1358,9 min
nəfərdir. Paytaxtı Çeboksarıdır.
C.28 - 183-195.
315.
Dağıstan Muxtar Respublikası - Rusiya Federasi-
yası tərkibində milli-ərazi qurumu, respublika. 1921-ci il yan-
varın 20-də təşkil edilmişdir. Sahəsi 50,3 min km
2
, əhalisi
2094,6 min nəfərdir. 41 inzibati rayonu, 10 şəhəri, 18 şəhər
tipli qəsəbəsi var. Paytaxtı Mahaçqala şəhəridir. Dövlət haki-
___________________________________________________
70
miyyətinin ali orqanı 5 il müddətinə seçilən birpalatalı Dağıs-
tan Respublikasının Ali Sovetidir. C.13- 141-149; C.15- 324-
335, 437; C.21- 359, 385, 386, 387; C.22- 17, 29, 30, 31, 32,
35, 36; C.23- 32, 34, 36, 41, 86, 103, 386, 414, 417, 419, 420;
C.24- 272, 275, 441;
C.25- 118, 231, 251, 274, 381;
C.28- 26,
125, 173-182, 228, 233.
316.
Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti
- Azərbaycan
Respublikası ərazisində muxtar vilayət. 1923-cü il iyulun 7-də
təşkil edilmişdir. Dağlıq Qarabağda 1988-ci ilə qədər 170 min
əhali yaşayırdı. Ərazisi 4 min km
2
-dir. Mərkəzi Xankəndidir.
1988-ci ildə Qarabağ separatçıları və millətçiləri Ermənistan
silahlı qüvvələri ilə birlikdə bu ərazidə yaşayan azərbaycanlı-
ları doğma torpaqlarından çıxararaq Dağlıq Qarabağı işğal etdi-
lər. BMT-nin 822, 853, 874, 884 qətnamələrinə görə erməni
işğalçıları Azərbaycan torpaqlarını qeyri-şərtsiz tərk etməlidir-
lər. Ancaq Azərbaycan torpaqları hələ də erməni tapdağı altın-
dadır. C.20- 25-28, 30, 35, 36, 40, 42, 51, 56, 67, 68, 78, 79,
86, 87, 91, 95, 96, 97, 99, 100, 102, 103, 111, 115, 116, 118,
121, 123, 156, 166, 190, 208, 213, 220, 226, 242, 246, 254,
273, 274, 288, 305, 308, 318, 327, 357, 397, 398, 399, 401,
402, 403, 404, 415, 416, 417, 418, 441, 442, 444, 446, 454;
C.21- 17, 31, 33, 35, 37, 55, 83, 84, 85, 95, 96, 98, 103, 175,
268, 271, 272, 281, 282, 287, 288, 289, 290, 306, 307, 331,
332, 333, 335, 336, 341, 342, 343, 356, 371, 379, 381, 385,
390, 396, 398, 400, 402, 405, 406; C.22- 47, 49, 52, 73, 98,
133, 143, 155, 163, 176-179, 202, 213, 214, 275, 291, 292,
293, 303, 324, 329, 335, 338, 339, 353, 362, 365, 366, 367,
374, 377-384, 385, 395, 396, 397, 401, 424, 425; C.23- 9, 37,
38, 58, 59, 71, 75; C.23- 77, 88, 92, 93, 94, 95, 96, 101, 102,
104, 117, 129, 139, 144, 154, 155, 156-158, 160, 162, 164,
165, 166, 169, 176, 189, 192, 229, 231, 232, 234, 236, 252,
276, 279, 296, 324, 346, 387, 416; C.24- 6-20, 56, 60, 61, 62,
63, 124, 133, 147, 164, 187, 206, 217, 219, 220, 221, 229, 237,
238, 250, 256, 261, 263, 266, 275, 294, 333, 336, 337, 343,
351, 364, 378, 381, 410, 412, 413, 439, 445; C.25- 7, 16, 17,