___________________________________________________
92
ci dərəcəli “Müqəddəs Stanislav”, “Müqəddəs Anna”
ordenləri
ilə təltif olunmuşdur. С.16- 83.
426.
Əsgər ağa Gorani, Adıgözəlov Əsgər ağa Haqverdi
ağa oğlu (1857-1910) - Azərbaycan yazıçısı, maarifçi, publi-
sist, teatr xadimi və ictimai xadim. H.Zərdabi, N.Vəzirov və b.
ilə yanaşı, Azərbaycan milli teatrının yaranmasında xidmətləri
var. Gorani “Əkinçi” qəzetinin nəşrində fəal iştirak etmişdir.
C.26- 87.
427.
Əsgər Akayev (d.1944) - Qırğızıstanın siyasi və
dövlət xadimi, fizik, akademik. 1989-1990-cı illərdə Qırğızıs-
tan EA-nın prezidenti, 1990-2005-ci illərdə Qırğızıstan Res-
publikasının Prezidenti olmuşdur. С.16- 25; C.19- 69, 78, 349;
C.21- 187;
C.24- 281-297;
C.26- 145, 156-182, 265, 285.
428.
Əsrin müqaviləsi - 1994-cü il sentyabrın 20-də
Bakıda Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda “Azəri”,
“Çıraq” yataqlarının və “Günəşli” yatağının dərinlikdə yerləşən
hissəsinin birgə işlənilməsi və hasil olunan neftin pay şəklində
bölüşdürülməsi haqqında dünyanın 11 ən iri neft şirkəti ilə
bağlanmış müqavilə.
Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti ilə xarici ölkə-
lərin aparıcı neft şirkətləri arasında üç il davam edən danışıq-
lardan sonra 1994-cü ildə Bakıda Xəzər dənizinin Azərbaycan
sektorunda “Azəri”, “Çıraq” yataqlarının və “Günəşli” yatağı-
nın dərinlikdə yerləşən hissəsinin birgə işlənməsi və neft hasi-
latının pay şəklində bölüşdürülməsi haqqında Azərbaycan Döv-
lət Neft Şirkəti ilə “AMOKO Kaspian Si Petroleum Ltd”, “Bi-
Pi” Eksploreyşn (Kaspian Si) “Ltd”, “Den Norske Stats
Olyeselskar a.s.”, “LUKoyl” Səhmdar Cəmiyyəti, “Makder-
mott Azərbaycan, ink”, “Pennzoyl Kaspian Korporeyşn”,
“Remko Xəzər Enerji Ltd”, “Türkiyə Petrolları a.o.”, “Uunokal
Xəzər Ltd” şirkətləri arasında Saziş imzalandı. Azəraycanın
neft yataqlarının işlənməsi, istismarı, neft və qaz ixracı sahəsin-
də ABŞ-ın, Rusiya Federasiyasının, Böyük Britaniya Krallığı-
nın, Türkiyə Cümhuriyyətinin və Norves Krallığının iri neft
şirkətləri ilə bağlanmış müqavilə. Bu ilk müqavilə sonralar
___________________________________________________
93
“Əsrin müqaviləsi” adlandırıldı.
C.10- 12, 100, 138, 271;
C.11-
11, 82, 120, 200, 222, 224, 243, 254, 271, 340; C.12- 70, 71,
220, 379; C.13- 57, 178, 181, 206, 368; C.14- 48, 226, 282,
368, 388, 427; C.15- 158, 285, 301, 406; С.16- 31, 302, 309,
342, 358, 364, 387, 390, 430, 463, 491; C.17- 38, 154, 233,
236; C.18- 122, 140, 463; C.19- 181-182, 188, 388, 396, 397,
418, 420, 423, 424, 425, 426, 427, 445, 446, 451; C.20- 16, 17,
20, 21, 69, 88, 104, 105, 126, 128, 137, 148, 259, 283, 461,
467, 468, 472; C.21- 8, 181, 193, 194, 195, 236, 378, 389, 391,
409-415; C.22- 5, 11, 12, 13, 26, 44, 45, 46, 57, 69, 94, 100,
113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 316,
426; C.23- 35, 45, 148, 149, 161, 178, 190, 200, 205, 206, 220,
221, 222, 224, 226, 265; C.24- 332, 342, 371; C.25-26, 82, 91,
119, 122, 285, 293; C.26- 44, 67, 364, 396; C.27- 44, 375;
C.28- 31, 33, 52, 54, 156, 396.
429.
Əzim Əzimzadə, Əzim Aslan oğlu
Əzimzadə
(1880-1943) - rəssam. Ə.Əzimzadə Azərbaycan təsviri sənətin-
də tənqidi realizmin və realist qrafika sənətinin banisidir. Sati-
rik qrafika, illüstrasiya, siyasi plakat, teatr-dekorasiya sahə-
sində fəaliyyət göstərmişdir. Əzimzadənin sənətkarlığı orijinal
və çoxcəhətlidir. Onun təsvir üslubunda yığcamlıq, obrazlılıq,
səlislik kimi cəhətlər üstünlük təşkil edir. C.26- 55, 90.
430.
Əziz Əliyev, Əziz Məmmədkərim oğlu Əliyev
(1897-1962) - görkəmli dövlət və siyasi xadim, səhiyyə təşki-
latçısı. Tibb elmləri doktoru, professor. Əziz Əliyev müxtəlif
illərdə Azərbaycan Klinik İnstitutunun direktoru, Bakı Səhiyyə
Şöbəsinin müdiri, Azərbaycan Xalq Səhiyyə Komissarının
muavini və Xalq Səhiyyə Komissarı, Azərbaycan Dövlət
Universitetinin rektoru, Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət
Heyətinin katibi, AKP MK-nın katibi, Dağıstan MSSR Vilayət
Komitəsinin birinci katibi, Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti
Sədrinin birinci müavini, Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Ortopedi-
ya və Bərpa Cərrahiyyə İnstitutunun direktoru, Azərbaycan
Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunun direktoru vəzifəsində
çalışmışdır. SSRİ Ali Sovetinin və Azərbaycan SSR Ali Sove-
___________________________________________________
94
tinin deputatı olmuşdur.
C.15- 324-335;
C.17- 373;
C.28- 180-
181.
431.
Əziz Şərif, Əziz Qurbanəli oğlu
Şərifzadə (1895-
1988) - Azərbaycan ədəbiyyatşünası, tərcüməçi. XIX-XX əsr-
lər Azərbaycan ədəbiyyatına, ədəbi əlaqələrə, teatra və tərcümə
problemlərinə dair əsərlərin, ədəbi-tənqidi məqalələrin müəl-
lifidir. C.13- 174; C.26- 305.
432.
Əzizə Cəfərzadə, Əzizə Məmməd qızı Cəfərzadə
(1921-2003) - Azərbaycan yazıçısı, ədəbiyyatşünas, elmlər
doktoru, professor. XIX əsr Azərbaycan ədəbiyyatına, aşıq
şeirinə dair tədqiqatları var. S.Ə.Şirvaniyə həsr olunmuş
“Aləmdə səsim var mənim”, Nişat Şirvanidən bəhs edən
“Vətənə qayıt”, M.Ə.Sabirlə A.Səhhətin dostluğundan danışan
“Yad et məni” romanlarından ibarət trilogiyanın, mövzusu XVI
əsr Azərbaycan tarixindən alınmış “Bakı-1501” romanının
müəllifidir. Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət” ordeni ilə
təltif olunmuşdur. C.15- 90; C.25- 314.
433.
Fadeyev Aleksandr Aleksandroviç (1901-1956) -
rus yazıçısı, ictimai xadim. SSRİ Dövlət mükafatı laureatı.
Fadeyev məqalə və çıxışlarında klassik və müasir Azərbaycan
ədəbiyyatını, Nizami, Xaqani, M.F.Axundov, M.Ə.Sabir və b.-
nın yaradıcılığını yüksək qiymətləndirmişdir. C.13- 30.
434.
Faiq Sücəddinov, Faiq Miri oğlu Sücəddinov (d.
l947) - bəstəkar. Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti.
Gözəl mahnılar müəllifıdir. Azərbaycan Dövlət və İncəsənət
Universitetində dosent. Azərbaycan Respublikasının “Şöhrət”
ordeni ilə təltif olunmuşdur. C.22- 334.
435.
Fatma Abdullazadə, Fatma Hüseynqızı Abdullaza-
də (d.1948) - elmlər doktoru, professor. Azərbaycan Respubli-
kası Prezident Adminstrasiyasının Humanitar Siyasət Şöbəsi-
nin müdiri. 1995-2000-ci illərdə Milli Məclisin deputatı olmuş-
dur. C.13- 74, 76, 92, 441; C.21- 49; C.23- 64, 65; C.26- 333,
334.
436.
Fatma xanım Kəminə (1841-1898) - Azərbaycan
şairəsi. Bilikli olduğuna görə “Mirzə Fatma xanım” adı ilə də