___________________________________________________
158
777.
Quran, əl-Quran, Qurani-kərim - Müsəlmanların
müqəddəs kitabı. Quranı Allah, Cəbrayıl vasitəsilə Məhəmməd
əleyhüssəlama göndərib. Quran qafiyəli nəsrlə yazılmış 114
surə və 6200-dən çox ayədən ibarətdir. “Məkkə surələrinə”
(610-622, Məkkə, 90 surə) və “Mədinə surələrinə” (622-632,
Mədinə, 24 cürə) bölünür. C.23- 125; C.26- 434; C.27- 197.
778.
Qurban Abbasov, Qurban Abbasqulu oğlu Abba-
sov (1926-1994)- neftçi mühəndis. Azərbaycan və SSRİ Dövlət
mükafatları laureatı. Azərbaycan və SSRİ Ali sovetlərinin
deputatı olmuşdur. Abbasov açıq dənizdə neft və qaz çıxarıl-
masının ilk təşkilatçılarındandır. 1992-1994-cü illərdə Azər-
baycan Dövlət Neft Şirkətinin baş müşaviri olmuşdur. Azər-
baycan Respublikasının “Şöhrət” ordeni ilə təltif olunmuşdur.
C.18- 385.
779.
Qurban bayramı - Müsəlman dünyasında ən əziz
bayramlardan biri. Qurban bayramı zilhiccə ayının 10-cu günü
başlayır. Müsəlmanlar bu bayramı islamın əsas şərtlərindən biri -
həcc mərasimlərinin yerinə yetirilməsi və böyük Allahın bəndələ-
rinin günahının bağışlanması günü kimi gözləyirlər. Bu bayramın
kökləri islamdan əvvəlki vaxtlara-İbrahimin öz oğlu İsmaili
Allaha qurban verməyə hazır olması vaxtına təsadüf edir. C.15-
164-165, 166-182; C.19- 323, 364-371; C.24- 180, 373; C.25-
345, 390.
780.
Qurban Xəlilov, Qurban Əli oğlu Xəlilov (1906-
2003) - dövlət xadimi. Müxtəlif illərdə Azərbaycan SSR yerli
sənaye naziri, maliyyə naziri, Azərbaycan SSR Ali Soveti
Rəyasət Heyətinin sədri vəzifələrində çalışmışdır. C.20- 343.
781.
Quskov Anatoli Mixailoviç, Kopılov Fyodor İvano-
viç, Kardaşov Aleksandr Vasilyeviç - 1953-1963-cü illərdə Azər-
baycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komi-
təsinin sədrləri olmuşlar. C.10- 339, 340.
782.
Qusman Mixail Solomonoviç (d.1950) - jurnalist.
İTAR-TASS informasiya agentliyi Baş direktorunun müavini.
Rusiya Federasiyası Dövlət mükafatı laureatı. C.28- 343-355.
___________________________________________________
159
783.
Qutqaşınlı İsmayıl bəy Nəsrullah Sultan oğlu
(1806-1869) - Azərbaycan yazıçısı, ictimai və hərbi xadim. 30
ildən artıq rus ordusunda xidmət edən Qutqaşınlı general -
mayor rütbəsinədək yüksəlmişdir. Rusiya Kənd Təsərrüfatı və
Coğrafiya cəmiyyətləri Qafqaz şöbələrinin üzvü olmuşdur.
C.12- 42.
784.
Qutseriyev Mixail Safarbekoviç (d.1958) - hü-
quqşünas və iqtisadçı. İqtisad və hüquq elmləri doktoru. 2000-
ci ildən “Slavneft”in prezidenti. 1980-ci illərin sonunda SSRİ-
də ilk kooperativ bankı yaradanlardan biri. 1995-2000-ci illərdə
Dövlət Dumasının deputatı, 2001-ci ildən Rusiya Sənayeçilər
və Sahibkarlar İttifaqının vitse-prezidenti. 2002-ci ildən
OAONK “Rusneft”in yaradıcısı və başçısı. C.28- 60-61.
785.
Qvatemala Respublikası - Mərkəzi Amerikada
dövlət. Sahəsi 108,9 min km
2
, əhalisi 10,9 milyon nəfərdir.
İnzibati ərazisi 22 departamentə bölünür. Dövlət və hökumət
başçısı Prezidentdir. Qanunvericı orqanı birpalatalı Milli Konq-
resdir. Paytaxtı Qvatemala şəhəridir. C.24- 190.
786.
Laçın - Azərbaycan Respublikasında inzibati rayon.
1930-cu ildə təşkil edilmişdir. Sahəsi 1835 km
2
, əhalisi 51 min
nəfərdir. 1992-ci ildə erməni işğalçıları tərəfindən işğal edil-
mişdir. C.23- 188; C.25- 198; C.27- 221; C.28- 269, 329.
787.
Lahıc - Azərbaycan Respublikasında şəhər tipli
qəsəbə. Lahıc Azərbaycanın qədim yaşayış mərkəzlərindəndir.
Əsasının erkən orta əsrlərdə qoyulduğu ehtimal olunur. Lahıc
XVIII-XIX əsərlərdə Azərbaycanın misgərlik və silah istehsalı
mərkəzlərindən idi. C.20- 386, 387, 390, 391.
788.
Lalə-Şövkət Hacıyeva (d.1951) - tibb elmləri dok-
toru, professor. 1993-1994-cü illərdə Azərbaycan Respublika-
sının Dövlət katibi olmuşdur. 1995-ci ildən isə Azərbaycan
Liberal Partiyasının sədridir. C.17- 67-70, 82.
789.
LAOS (Laos Xalq Demokratik Respublikası) - Cə-
nub-Şərqi Asiyada dövlət. Sahəsi 236,8 min km
2
, əhalisi 5 mil-
yon nəfərdir. Dövlət başçısı Prezident, ali qanunverici orqanı
___________________________________________________
160
birpalatalı Ali Xalq Məclisidir. Paytaxt Vyentyan şəhəridir.
C.23- 291.
790.
Laptev Vladimir Viktoroviç (d.1924) - hüquqşü-
nas, Rusiya EA-nın akademiki. C.25- 361.
791.
Lazma - İngiltərə şirkəti. Əlcəzairdə, Qabonda,
Liviyada, İndoneziyada neftin çıxarılması ilə məşğul olur.
2001-ci ildə “Eni” şirkəti ilə birləşib “Eni-Lazma” adlanır.
С.16- 301-302, 371; C.18 - 415, 416
792.
Lebed Aleksandr İvanoviç (1950-2002) - Rusiya-
nın siyasi xadimi, general-leytenant. 1996-cı ildə Rusiya Fede-
rasiya Milli Təhlükəsizlik Şurasının Katibi olmuş, Çeçenistan-
da hərbi döyüşlərin saxlanılması haqqında şazişi imzalamışdır.
1998-2002-ci illərdə Krasnoyarsk diyarının qubernatoru olmuş-
dur. C.15- 353.
793.
Lenin Vladimir İliç (Ulyanov) (1870-1924) -
SSRİ-nin siyasi xadimi. Hələ tələbəlik illərindən inqilabi hərə-
kata qoşulmuşdur. Lenin 1895-ci ildə Peterburq “Fəhlə sinfinin
azadlığı uğrunda mübarizə İttifaqı”nın yaradılmasında iştirak
etmişdir. 1900-cu ildə Plexanovla birlikdə “İskra” qəzetini nəşr
edir. 1903-cü ildən RSDFP-nin 2-ci qurultayında bolşevik frak-
siyasına başçılıq edir. 1907-ci ildən xaricə emiqrasiya edilir.
1917-ci ildə Petroqrada qayıdıb silahlı üsyana başçılıq edir.
Lenin başda olmaqla 2-ci Ümumrusiya Sovetlər qurultayında
hökumət-XKS yarandı. Vətəndaş müharibəsi dövründə “hərbi
kommunizm” siyasətinin aparıcılarından olmuşdur. Bunun
nəticəsində ölkə birpartiyalı sistemə keçmiş, ölkədə geniş
surətdə repressiya başlanmış, müxalifət qüvvələri və orqanları
ləğv edilmiş, görkəmli adamlar və ziyalılar ölkəni kütləvi
surətdə tərk etmişlər. 1922-ci ildə xəstələnmiş və ölkənin siyasi
həyatından uzaqlaşdırılmışdır. C.19- 128, 129; C.22- 204;
C.27- 47, 48; C.28- 319.
794.
Leninqrad şəhəri - (1914-cü ilədək Sankt-Peter-
burq, 1924-cü ilədək Petroqrad, 1991-ci ildən yenidən Sank-
Peterburq)-Rusiya Federasiyasının böyük sənaye, mədəniyyət
və elm mərkəzi. Əsası 1703-cü ildə I Pyotr tərəfindən qoyul-
Dostları ilə paylaş: |