Microsoft Word qeydl?R X cild son
Yüklə 3,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- C.12- 357; C.15
- C.14- 5; C.15 - 184; C.18
___________________________________________________
152 oynamışdır. C.12- 357; C.15- 318, 332; С.16- 59, 63; C.17- 163, 191, 192; C.18- 278, 382; C.21- 103; C.27- 323. 747. Qarabağlar türbəsi - orta əsrlərə aid Azərbaycan memarlıq abidəsi. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Qarabağ- lar kəndindədir.Türbədən başqa, burada qoşa minarə və onların arasında yerləşmiş dini binanın qalıqları var. Qoşa minarənin XII əsrin sonu - XIII əsrin əvvəllərində tikildiyi ehtimal olunur. Minarələri bir-birinə bağlayan baştaq isə XIV əsrə aiddir. Baş- tağın üzərində Elxanı hökmdarı Hülaku xanın arvadı Quti xatunun (Qutuy xatun) adı yazıldığından onun Quti xatunun şərəfinə tikildiyi guman edilir. C.22- 271.
novellavarı nağıl janrının bir növü. Mövzusu əsasən, yumo- ristik və satirik məişət səhnələrindən, qədim mərasimlərdən gö- türülür. Qaravəllidə mükalimə və musiqidən başqa rəqs, şeir, gözbağlıca, hoqqabazlıq səhnələri də olur. Qaravəlli teatrının personajları Koca və Keçəldir. C.17- 188. 749. Qars müqaviləsi (1921) - Azərbaycan, Ermənistan və Gürcüstan Sovet Sosialist Respubükaları ilə Türkiyə, RSF SR-in iştirakı ilə oktyabrın 13-də Qarsda bağlanmışdır. Qars müqaviləsinin 5-ci maddəsi və 3-cü əlavəsi Naxçıvanın ərazi mənsubiyyəti məsələsini bir daha təsdiqlədi, onun sərhədlərini qəti surətdə müəyyənləşdirdi. Qeyd olunan maddədə dürüst və konkret göstərilirdi: “Türkiyə hökuməti, Sovet Ermənistanı və Azərbaycan hökumətləri razıdırlar ki, indiki müqavilənin III əlavəsində göstərilən sərhədlərdə Naxçıvan vilayəti Azərbay- canın himayəsi altında muxtar ərazi təşkil edir”. Qars müqavi- ləsi beynəlxalq müqavilə kimi Naxçıvanın Azərbaycanın tərki- bində müxtar ərazi statusunu təsbit etmişdir. Təsadüfi deyildir ki, Naxçıvan MR-in təhlükəsizliyi hədələnəndə Qars müqavilə- si mühüm tarixi sənəd olmaqla onun taleyinin qarantı kimi gündəliyə gəlir. C.14- 77, 78, 79, 88, 263; C.19- 144, 150, 153;
müəllim hazırlayan ilk tədris müəssisələrindən biri. İlk direk- ___________________________________________________
153 toru F.B.Köçərli olmuşdur. Seminariyada ana dili, ədəbiyyat, rus dili, pedaqogika, psixologiya, riyaziyyat, tarix, coğrafiya tədris edilirdi. Seminariyanın Azərbaycanda xalq maarifinin inkişafında mühüm rolu olmuşdur. C.22- 297; C.24- 115. 751. Qazaxıstanda 1986-cı il hadisələri - G.V.Kolbinin Qazaxıstanda birinci katib təyin olunması Qazaxıstan gəncləri tərəfindən narazılıqla qarşılanmış və milli zəmində toqquşmaya səbəb olmuşdur. C.19- 237. 752. Qazaxıstan Parlamenti 1990-cı ildə seçilmişdir. İki palatası - Senatı və Məclisi vardır. Buraya deputatlar çoxpartiya- lılıq sistemi ilə seçilirlər. C.10- 91, 129.
hissəsində dövlət. Sahəsi 2724,9 min km 2 , əhalisi 16 679 min nəfərdir. Paytaxtı Astana şəhəridir. Dövlət başçısı - Prezident, qanunvericilik orqanı birpalatalı Ali Sovetdır. С.16- 10-37, 150, 203, 221, 222; C.18- 85-88, 107, 108, 121, 122, 123, 124, 125, 127, 128, 135, 142, 144, 159, 163, 373; C.21- 7, 107, 241- 242, 410; C.25- 55, 92, 93, 126, 134, 146, 251, 263, 337, 343;
363, 395. 754. Qədir Hüseynov, Qədir Bəhruz oğlu Hüseynov (d. 1986) - beynəlxalq qrossmeyster. Gənclər arasında Avropa şah- mat çempionatının mükafatçısıdır. C.18- 446-447.
(1915-2006) - Azərbaycan balet artisti, baletmeyster və pedaqoq, ilk azərbaycanlı balerina. Azərbaycan və SSRİ Xalq artisti. SSRİ Dövlət mükafatı laureatıdır. Azərbaycan balet məktəbinin yara- dıcılarından olan Almaszadənin sənətkarlığı klassik xoreoqrafiya ənənələri ilə xalq rəqs yaradıcılığı xüsusiyyətlərinin vəhdətinə əsaslanmışdır. Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası Rəqs ansamblı- nın təşkilatçılarındandır. C.15- 368; C.17- 136, 190; C.25- 313, 325, 326; C.26- 438.
Sisyan, Gorus, Qafan - Ermənistanda azərbaycanlıların qədim yaşayış məskənləri. Türkmənçay müqaviləsinə (1828) əsasən
___________________________________________________
154 İran və Türkiyədən Qərbi Azərbaycan torpaqlarına kütləvi surətdə ermənilər köçürüldü. Bunun nəticəsində bu ərazilərin etnik tərkibi əsaslı surətdə dəyişdi. Son olaraq 1988-1990-cı il- lərdə azərbaycanlılar öz ata-baba yurdlarından erməni millət- çiləri tərəfindən çıxarıldılar. C.21- 83, 84.
Sahəsi 11min km 2 , əhalisi 59 min nəfərdir. Dövlət başçısı Əmirdir. Paytaxtı Dohadır. C.27- 193-197. 758. Qətran Təbrizi, Əbu Mənsur (1012-1088) - böyük Azərbaycan şairi. Təbrizi aşiqanə seirləri, gözəl təbiət təsvirləri ilə Azərbaycan poeziyasına yenilik gətirmişdir. Yaradıcılığında hökmdarlara həsr edilmiş qəsidələr mühüm yer tutur. C.14- 5; C.15- 184; C.18- 352. 759. Qəzənfər Əkbərov, Qəzənfər Qulam oğlu Əkbərov (1917-1944) - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, baş serjant. Ukray- nanın, Belorusiyanın düşməndən azad edilməsində iştirak et- miş, 1944-cü ilin avqustunda Volojin şəhəri ətrafında alman faşistləri ilə döyüşdə qəhrəmancasına həlak olmuşdur. C.22- 257.
760. Qəzənfər Xalıqov, Qəzənfər Ələkbər oğlu Xalıqov (1898-1981) - Azərbaycan Respublikasının Xalq rəssamı. Boyakarlıq, qrafika və teatr rəssamlığı sahəsində fəaliyyət gös- tərmişdir. Nizami Gəncəvinin 800 illiyi ilə əlaqədar Xalıqov dahi şairin portretini yaratmışdır. Xalıqov Nizami adına Azər- baycan Ədəbiyyatı Muzeyinin interyer tərtibatı müəlliflərin- dəndir. C.19- 437.
likasının Qazax rayonunda orta əsr memarlıq abidəsi. Qazax- Tbilisi yolunda Xramçayın üzərində salınmışdır (XII əsr). Dörd aşırımlı körpünün ümumı uzunluğu 175 m, keçid hissədə eni 4,3 m, girəcəyində isə 12,4 m-dir. Qırmızı körpünün hansı xalqa (Azərbaycan, cürcü) mənsub olması mübahisəyə səbəb olsa da memarlıq formaları və işlənmə xüsusiyyətləri onun sırf Azərbaycan memarlığına aidliyini göstərir. C.18- 5-10, 121, 412, 454.
Yüklə 3,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|