Microsoft Word шфмт ў?ув ?ўлланма verstka doc

 
 
Baholashning ko‘rsatkich va mezonlari 
Guruhlar 
Javob 
mazmuni 
Taqdimot 
varog‘ining 
to‘ldirish 
sifati 
Guruh 
faolligi
 
Reglament
ga amal 
qilish 
Jami 
ballar 
1.
2.
3.
4.
4 – guruh topshirig‘i 
1-bosqich. Kvint Sentimiy Florens Tertullian (160-230)ning 
g‘oyalarining tarjima qilinishini gapirib berish. 5 daqiqa. 
2-bosqich. Guruhda muhokama qiling 5 daqiqa. 
3-bosqich. Taqdimot varog‘ini to‘ldiring (organayzer yordamida) 10 
daqiqa 
4-bosqich. Taqdimot bilan chiqish 5 daqiqa 
5-bosqich. Boshqa guruhlarning taqdimotini baxolash.
 
Baholashning ko‘rsatkich va mezonlari 
Guruhlar 
Javob 
mazmuni 
Taqdimot 
varog‘ining 
to‘ldirish 
sifati 
Guruh 
faolligi
 
Reglament
ga amal 
qilish 
Jami 
ballar 
1.
2.
3.
4.
 
Guruh bo‘yicha baholash mezonlari 
Har bir guruh boshqa guruhlarni baholaydi. Har bir talab bo‘yicha – 2 
ball 
Guruh Tushunarli Ko‘rgazma- Reglament Guruh Jami 

---

157
№
va 
aniq 
javob (0,5) 
lilik 
(0,5) 
ga amal 
qilish (0,5)
faolligi 
(0,5) 
ball 
1.
2.
3.
4.
Hisob natijasi 
Guruhlar 
№
Umumiy 
ball 
Umumiy 
ball 
Umumiy 
ball 
Umumiy 
ball 
Umumiy 
ball 
1.
2.
3.
4.
Umumiy 
hisob 
Ballari 
Baho
 
Seminar mashg‘uloti va mustaqil ta’lim uchun 
 tavsiya etilgan adabiyotlar: 
1.
Adamson Peter. Philosophy in the Islamic World: A Very Short 
Introduction. Oxford University Press, New York,2015.
2.
Majid Fakhry. A History of Islamic philosophy. New York. 2004. 
3.
William J. Duiker, Jackson J. Spielvogel .The Essential World 
History,Volume I: To 1800: Boston, 2007. 
4.
Victoria S. Harrison. Eastern Philosophy. The Basics. New York. 
2013 
5.
Po‘latova D. Qodirov M. va boshq. Falsafa tarixi: Sharq falsafasi. 
O‘quv qo‘llanma. –T.: TDShI, 2015.
6.
Sharq falsafasi. Mas’ul muharrirlar: Ibrohimov N.I., Ahmedova 
M.A.–T.: TDShI, 2006 
10 mavzu 
Qadimgi Markaziy Osiyo xalqlari madaniyati 
Reja
1.
Markaziy Osiyodagi qadimgi madaniyatning o‘ziga xos 
xususiyatlari.

---

158
2.
Markaziy Osiy hududidagi ilk davlatlar madaniyati.
3.
Yunon–Baqtriya madaniyati miqyosida Sharq ellinistik 
madaniyati.
4.
Kushon madaniyati.
5.
Zardo‘shtiylik va uning jahon dinlari shakllanishiga ta’siri.
6.
 
«Buyuk ipak yo‘li» – Sharq va G‘arb sivilizatsiyalari o‘rtasidagi 
madaniy muloqot yo‘li.
 
Tayanch tushunchalar: 
Qadimgi Xorazm va Baqtriya madaniyati, So‘g‘diyona, Yunon-
Baqtriya madaniyati, Sharq ellinizmi, Kushon madaniyati, Kanishka, 
Demetriy, zardushtiylik, Avesto, Buyuk ipak yo‘li, Sharq va G‘arb 
madaniyatlari muloqoti. 
Miloddan avvalgi IX-III-II asrlarda qadimgi Xorazm mustakil 
davlat bo‘lib, Iskandar, Salavkiylar va Yunon-Baktriya davlatlari 
tarkibiga kirmagan. Bu xol Xorazmda o‘ziga xos maxalliy 
davlatchilik tizimi rivojiga muxim omil bo‘ldi.
O‘rta Osiyoda Miloddan avvalgi 3 ming yillikning o‘rtalarida 
bronza (mis, qalay va qo‘rg‘oshin qorishmasi) davri boshlanishi bilan 
ota urug‘i - patriarxat topadi. Bronza davrida dehqonchilik xo‘jaligi 
yangi erlarda, jumladan O‘zbekiston hududida ham keng yoyilgan. 
Mazkur davrda ishlab chiqarish munosabatlari tez rivojlanib, ijtimoiy-
iqtisodiy jarayonlar yangi asosda taraqqiy etadi. 
O‘rta Osiyoda qabilalar tomonidan yangi erlarni keng 
o‘zlashtirish jarayoni miloddan avvalgi 4 ming yillikning oxiri - 3 
ming yillikda boshlangan. Zarafshonning yuqori qismida, Panjikent 
shahridan 15 km g‘arbda topilgan 90 gektar maydonda joylashgan 
Sarazm qishlog‘i harobasi moddiy topilmalarida Janubiy 
Turkmaniston ziroatchilari va Xorazmning Kaltaminor 
madaniyatlariga mansub buyumlar bor. Xuddi shu davrda (miloddan 
avvalgi 4-3 ming yilliklarda) Afg‘onistonning shimoli-sharqida Hind-
Pokistonning mashhur Xarappa madaniyati vakillarining makonlari 
paydo bo‘ladi.
Bronza davrida O‘rta Osiyoning janubiy viloyatlarida baland 
bo‘yli, boshi cho‘zinchoq, yuzi tor odamlarning vakillari tarqalgan. 
O‘rta Osiyoning shimoliy dasht va cho‘l qismida janub aholisidan 

---

159
farq qilgan boshi dumaloq, yuzi juda keng va cho‘ziq bo‘lmagan 
qabilalar yashagan. Janubiy qiyofali odamlar O‘rta er dengizi irqining 
vakillari deb ataladi. Ular Olb Osiyo, Mesopotamiya, Eron, 
Afg‘oniston, O‘rta Osiyoning janubi, Hindiston kabi katta grafik 
hududga yoyilganlar. Shimoliy qiyofali odamlar Janubiy Sibir 
hududidan to Qozog‘iston va O‘rta Osiyoning shimoli-sharqiy 
qismida, Ural, Volga erlarigacha tarqalganlar.
Miloddan avvalgi 2 ming yillikning ikkinchi yarmida O‘rta 
Osiyo hududida qadimgi janubiy va shimoliy qiyofadagi, ya’ni 
dehqonchilik va chorvachilik bilan shug‘ullangan odamlar 
vakillarining aralishib ketishi jarayoni boshlanadi. Shu davrga kelib 
bronza davri qabilalari O‘rta Osiyodagi turli elatlarga asos solganlar. 
O‘zbekiston hududida joylashgan shu elatlarning vakillari - 
so‘g‘dlar, baqtriylar, xorazmiylar va saklar, o‘zbek xalqining 
qadimgi ajdodlaridan bo‘lib, ular 
haqida ayrim ma’lumotlar 
qadimgi yozma manbalarda saqlangan. 
Miloddan avvalgi 1 ming yillikdan boshlab, yirik madaniy-
tarixiy viloyatlar - Xorazm, Baqtriya, So‘g‘d, Farg‘ona, Shosh 
(Choch) qadimdan, to o‘rta asrlargacha Sharq hududlarida juda 
mashhur bo‘lgan. 
Antropologik va yozma manbalarning ma’lumotlari O‘rta 
osiyoda alohida eng qadimgi elatlarning shakllanishi va etnik 
hududlarning ajrala boshlashi miloddan avvalgi IX - VIII asrlarga oid 
bo‘lgani haqida dalolat beradi. Bu masalani o‘rganish juda murakkab