Microsoft Word siyaset II cild rtf
Yüklə 4,96 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qeyd: İnfiltrat- tib.,biolog.-iltihab prosesi nəticəsində orqanizm toxumalarında
- Həsən Şirəliyev, Əli Əhmədov. Politologiya. Ali məktəblər üçün dərslik.
- Ramiz Mehdiyev, fəlsəfə elmləri doktoru, proifessor. Milli məfkurə
81 qatlaşması baza və üst qatlarına çevrilməsi prosesləri sürətlə baş verir. Dövlət hakimiyyəti bu sürətli proseslərin tənzimlənməsini təmin edir. Dövlət hakimiyyəti öz subyektlərinin vəzifə və funksiyalarını müəyyən edir. Siyasi inkişaf zamanı sürətli hərəkət trayektoriyası siyasi qurumlarla baş dövlət qurumu arasındakı sıx əlaqəni təmin edir. Dövlət hakimiyyəti sürətli hərəkət zamanı siyasi subyektlər tərəfindən obyektlərə təsirlərin gücləndirilməsini təmin edir. Sürətli hərəkətlər zamanı yaradılmış yeni siyasi şəraitin tədqiq edilərək, yeni siyasi şəraitlərdən doğan siyasi maraqların təmini üçün və yeni siyasi şəraitləri yeni qaydalarla tənzimləmək məqsədilə dövlət hakimiyyəti tərəfindən müəyyən hərəkətlər edilir. Dövlət hakimiyyəti öz siyasi sisteminin bütövlüyünü mühafizə etmək öhdəliyini də yerinə yetirməlidir. Siyasi inkişaf təkmil və bütöv siyasi sistemdən çox asılıdır. İnkişaf üçün təkmil siyasi sistemlərin güclü enerjisi yaranır. Siyasi quruluş, ümumi siyasi sistem bir kompleksiyadır. Burada tərkib komponentlərinin gücü ümumi kompleksə, ümumi kompleksin gücü də öz növbəsində komponenetlərin inkişafına müsbət təsir edir. Dövlət siyasi sistemin immunitetini daima artırmaq funksiyasını yerinə yetirməlidir və bu baxımdan ümumi strukturu qorumaq üçün siyasi infiltrasiya proseslərinə yol verməməli və siyasi kompleksiyanın (siyasi sistemin quruluşu) elementlərinə və hərəkət trayektoriyalarına zərər vuracaq, fəaliyyət korlayacaq yad elementlərin keçməsinin və onların ayrılıqda və birləşmiş şəkildə zərərverici fəaliyyətinin qarşısını almalıdır. Qeyd: İnfiltrat-
82
ə sas xüsusiyyətləri Siyasi elita siyasi hərəkətlər edən, siyasi hadisələr törədən qruplardır, ayrı-ayrı sahələr üzrə mövcud olan qrupların cəmidir. Siyasi qruplar siyasi hadisələri müəyyən istiqamətlər üzrə törədirlər. Siyasi elita siyasi hadisələri qruplaşdırır. Siyasi elita nümayəndələri siyasi qurumlarda toplaşaraq maraqlara müvafiq şəkildə siyasi hadisələri istiqamətləndirirlər. (“Elita” sözü fransız
1 Elita anlayışına münasibət bildirən Azərbaycan alimi, filosof Ramiz Mehdiyevin fikrincə elitanın hər bir cəmiyyət üçün xarakterik olması aksiomdur. Onun əsasında insanların fiziki, psixoloji, intellektual, mədəni, mənəvi və digər fərqləri dayanır. Bununla yanaşı, elita xüsusi siyasi təşkilatı keyfiyyətləri ilə səciyyələnir. Elita cəmiyyətin yüksək qabiliyyətli idarəetmə və siyasi
1 Həsən Şirəliyev, Əli Əhmədov. Politologiya. Ali məktəblər üçün dərslik. “Təbib” 1997, 416 səh, səh. 100-104.
83 demokratik proseslərə təsir göstərmək bacarığı olan təbəqəsidir. Özü də elitanın formalaşması demokratiya prinsiplərinə zidd deyildir, çünki insanların sosial bərabərliyi bərabər imkanlar kimi başa düşülməlidir. 1 Ümumiyyətlə belə bir fikir bildirmək olar ki, cəmiyyətdə elitanın sosial-siyasi dəyərləri və keyfiyyətləri elitaya daxil olan qrupların göstərdikləri xidmətlərin müqabilində müəyyən edilir. Elitanın xidməti onun cəmiyyətdəki status keyfiyyətlərini müəyyən edir. Siyasi inkişafın tələbi ondan ibarətdir ki, Siyasi hadisələr ümumiyyətlə, qruplaşmış şəkildə törədilməlidir. Məhz bu baxımdan siyasi hadisələri qruplaşdırmaq üçün siyasi vasitələrin fəaliyyətinin qruplaşması tələb olunur. Siyasi elitada təmsil olunan siyasi şəxslər siyasi hadisələri istiqamətləndirirlər. Siyasi elita məhz siyasi hadisələri qruplaşdırmaq üçündür, bu məqsədlə formalaşır. Məlumdur ki, siyasi hadisələri qrup şəklində törətmək lazımdır ki, qruplaşmış maraqlar (qruplaşmış subyektlərin maraqları) təmin edilsin. Siyasi elita maraqların tərkibini müəyyənləşdirmək, maraqları qruplaşdırmaq və siyasi hadisələri idarə etmək üçün də təşkil edilir. Siyasi elita mövcud şəraiti kompleks şəkildə araşdırmaq, tədqiq etmək üçün də təşkil edilir. Siyasi inkişafı zəruri etmək baxımından müvafiq şəraiti tədqiq etmək üçün siyasi elitanın fəaliyyəti də sürətləndirilməlidir. Siyasi qurumlarda toplaşmış, böyük vəzifə və səlahiyyətlərə malik olan, bu baxımdan cəmiyyətdə böyük məsuliyyət daşıyan və cəmiyyətdə siyasi hadisələrin istiqamətlərini müəyyən edən siyasi qrupu siyasi elita adlandırmaq olar. Siyasi elita cəmiyyətin digər üzvləri arasında, fərdlər arasında münasibətləri tənzimləmək, siyasi vasitələr arasında qarşılıqlı siyasi hadisələri tənzimləmək üçün hərəkət, fəaliyyət istiqamətlərini müəyyən edən siyasi qruplardır. Siyasi inkişaf zamanı siyasi elitalar cəmiyyətdə yaranmış yeni siyasi şəraitlərə müvafiq olaraq, yeni yaranmış maraqları təmin etmək üçün tez-tez təkrar törədilən siyasi
1 Ramiz Mehdiyev, fəlsəfə elmləri doktoru, proifessor. Milli məfkurə, dövlətçilik, müstəqillik yolu ilə. II cild (məqalələr, çıxışlar, müsahibələr). Bakı, “XXİ-Yeni Nəşrlər Evi” 2007, 672 səh., səh.38.
Yüklə 4,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|