Microsoft Word Terror-mamed doc
Yüklə 288,41 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əlavə 2. BEYNƏLXALQ TERRORİZMİN QARŞISININ ALINMASI TƏDBİRLƏRİ HAQQINDA DEKLARASİYA
- ƏDƏBİYYАT
- Beynəlxalq terrorizm və onun Azərbaycana mənfi təsiri Metodik vəsait
- M.F.Axundov ad. Milli Kitabxananın mətbəəsində ofset üsulu ilə çap olunmuşdur. Çapa imzalanmışdır: 15.09.09
37
BEYNƏLXALQ TERRORİZMİN QARŞISININ ALINMASI TƏDBİRLƏRİ HAQQINDA DEKLARASİYA
BMT Baş Assambleyasının 1994-cü il dekabın 9-da qəbul edilmiş 49/60 saylı qətnaməsi ilə təsdiq olunub
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin məqsəd və prinsiplərini rəhbər tutaraq, Birləşmiş Millətlər Təşkilatını məqsəd və prinsiplərinə əsasən Dövlətlər arasındakı dostluq əlaqələrinə və əməkdaşlığa aid beynəlxalq hüququn prinsipləri haqqında Deklarasiyaya 1, Beynəlxalq təhlükəsizliyin möhkəm- ləndirilməsi haqqında Deklarasiyaya 2, Təcavüzün müəyyən edilməsi 3, Beynəlxalq münasibətlərdə güc tətbiqetmə ilə hədələmə və ya güc tətbiqetmədən imtina etmə prinsipinin effektivliyinin gücləndirilməsi haqqında Deklarasiyaya 4, İnsan hüquqları üzrə beynəlxalq konfrans tərəfindən qəbul edilmiş Vyana Deklarasiyasına və Fəaliyyət Proqramına 5, İqtisadi, sosial və mədəni hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakta və Mülki siyasi hüquqlar haqqında Pakta 6, istinad edərək,
Beynəlxalq terrorizmin bütün forma və təzahürlərinin, həmçinin dövlətlərin və günahsız insanların həyatlarına təhlükə yaradan və ya onların ölümü ilə nəticələnən, beynəlxalq münasibətləri və dövlətlərin təhlükəsizliyini təhlükə altına alan bütün formalarının dünyada geniş yayılmasından dərin narahatlıq hissi keçirərək, 38 Dünyanın əksər regionlarında əsasən ekstremizm və zorakılıq motivlərinə əsaslanan terror aktlarının sayının artmasından dərin narahatlıq keçirərək, Norkotik maddələr dövriyyəsini, qeyri-qanuni silah ticarətini, çirkli pulların yuyulmasını, nüvə-potensial məhvedici materialların qaçaq-malçılığını özündə birləşdirən və terrorizmlə əlaqədar olan cinayətlərə qarşı dövlətlər arasında daba sıx əlaqələndirməni və əməkdaşlığın yaradılmasını mühüm sayaraq və bu məsələdə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının və regional təşkilatların oynaya biləcəyi rolu nəzərə alaraq, Beynəlxalq terrorizmin bütün forma və təzahürlərinin ləğv edilməsində qərarlı olaraq, həmçinin beynəlxalq terror aktlarının bu və ya digər dövlətin birbaşa və dolayı yolla iştirak etdiyi təzahürlərinin ləğv edilməsinin beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyin qorunub saxlanılmasında əsas meyarlardan biri olduğunu dərk edərək, Daha sonra beynəlxalq terror aktlarının həyata keçirilməsində məsuliyyətli bilinmiş şəxslərin məhkəməyə cəlb olunmasının zəruriliyini bildirərək, Bütün beynəlxalq ictimaiyyətə təhlükə yaradan terrorizmin bütün formalarının qarşısının alınması və ləğv edilməsi üzrə praktik və effektiv tədbirlər planının qəbul və təsdiq edilməsi naminə dövlətlər arasında beynəlxalq əməkdaşlığın davam etdirilməsinin vacibliyini qeyd edərək, Əsasən ictimaiyyətin bu problem haqqında məlumatlandırılması yolu ilə beynəlxalq terrorizmin qarşısının alınması və ləğv edilməsində genişmiqyaslı əməkdaşlığın gücləndirilməsi prosesində Birləşmiş Millətlər Təşkilatının və aidiyyatlı ixtisaslaşdırılmış təşkilatların və dövlətlərin əhəmiyyətli mühüm rol oynamağa qadir olduqlarını dərk edərək, Beynəlxalq terrorizm probleminin müxtəlif aspektlərinə aid mövcud beynəlxalq müqavilələrə, həmçinin
39 1963-cü il sentyabrın 14-də Tokiyoda imzalanmış Hava gəmilərində cinayətlər və digər qeyri-qanuni aktlar haqqında Konvensiyaya 7, 1970-ci il dekabrın 16-da Haaqada imzalanmış Hava gəmilərinin qeyri-qanuni girov götürülməsi ilə mübarizə haqqında Konvensiyaya 8, 1971-ci il sentyabrın 23-də Monrealda imzalanmış MüIki aviasiyanın təhlükəsizliyinə qarşı yönələn qeyri-qanuni aktlarla mübarizə haqqında Konvensiyaya 9, 1973-cü il dekabın 14-də Nyu-Yorkda imzalanmış Beynəlxalq toxunulmazlıq hüququ olan şəxslərə və diplomatik agentlərə qarşı yönələn cinayətlərin qarşısının almması və cəzalandırılması haqqında Konvensiyaya 10, 1979-cu il dekabrın 17-də Nyu-Yorkda imzalanmış Girovgötürmə ilə mübarizə haqqında beynəlxalq Konvensiyaya 11, 1980-ci il martın 3-də Vyanada qəbul edilmiş Nüvə materiallarının fiziki müdafiəsi haqqında Konvensiyaya 12, Mülki aviasiyanın təhlükəsizliyinə qarşı yönəlmiş qeyri-qanuni aktlarla mübarizə haqqında Konvensiyaya əlavə olunmuş, 1988-ci il fevralın 24-də Monrealda imzalanmış Beynəlxalq mülki aviasiyaya xidmət edən hava limanlarında qeyri- qanuni zorakılıq aktları ilə mübarizə haqqında Protokola 13, 1988-ci il martın 10-da Romada qəbul edilmiş Dəniz Gəmiçiliyinin təhlükəsizliyinə qarşı yönəlmiş qeyri-qanuni aktlarla mübarizə haqqında Protokola 15, 1991-ci il martın 1-də Monrealda qəbul edilmiş Plastik partlayıcı maddələrin aşkar edilməsi məqsədilə markalanması haqqında Konvensiyaya 16, istinad edərək, Terrorizmlə mübarizə, onun bütün forma və təzahür- lərinin ləğv edilməsi haqqında qarşılıqlı bəyannamələri və regional müqavilələrin bağlanmasını və qəbul edilməsini alqışlayaraq, Terrorizmin qarşısının alımması və ləğv edilməsinin hərtərəfli hüquqi çərçivələrinin təmin edilməsi məqsədilə terrorizmin bütün forma və təzahürləri ilə mübarizə sahəsi
40 və mövcud beynəlxalq hüquqi əsasnamələrin ümumi- ləşdirilməsini davam etdirmək arzusunda olduğumuzu nəzərə alaraq, Aşağıdakıları təntənəli sürətdə bəyan edirik:
1.
Biz, Birləşmiş Milləllər Təşkilatına üzv olan dövlətlər harada və kim tərəfindən törədilməsindən asılı olmayaraq bütün cinayətkar aktları, həmçinin terrorizmin metodlarını və təcrübəsini, o cümlədən dövlətlər və xalqlar arasındakı dostluq münasibətlərini, dövlətlərin ərazi bütövlüyünü və təhlükəsizliyini təhlükə altına alan hər hansı bir aktları qeyd-şərtsiz pislədiyimizi təsdiq edirik. 2.
Terror aktları, metodları və təcrübəsi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məqsəd və məramlarının kobud sürətdə pozulması ilə yanaşı beynəlxalq sülhə və təhlükəsizliyə, dövlətlər arasındakı dostluq əlaqələrinə təhlükə yaradan, beynəlxalq əməkdaşlığa maneələr törədən, insan hüquqlarını, əsas azadlıqları və cəmiyyətin demokratik əsaslarını sarsıdan başlıca amildir. 3.
Siyasi məqsədlərlə geniş ictimaiyyətdə, bir qrup şəxslər və ya ayrı-ayrı konkret şəxslər arasında terror şəraitinin yaradılmasına yönəldilmiş cinayət aktlarına heç bir şəraitdə siyasi, fəlsəfi, ideolojı, irqi, etnik, dini və digər xarakterli düşüncələrdən asılı olmayaraq bəraət qazandırıla bilməz.
II 4.
Dövlətlər Birləşmiş Millətlər Təşkilatının məqsəd və məramlarını, həmçinin beynəlxalq hüququn müvafiq normalarını rəhbər tutaraq digər dövlətlərin ərazilərində terror aktlarının təşkil edilməsindən, onlara təhrikçilikdən, köməklikdən və ya təşkil edilməsində iştirakdan çəkinməlidirlər, eyni zamanda öz ərazisində bu cür aktların 41 törədilməsinə yönəldilmiş fəaliyyətə imkan yaratmaqdan və tətbiq etməkdən imtina etməlidirlər. 5.
Dövlətlər həmçinin Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsi ilə müəyyən edilmiş öz vəzifələrini yerinə yetirməlidirlər və beynəlxalq hüququn digər müddəalarına uyğun olaraq onlara terrorizmlə mübarizədə beynəlxalq hüququn müvafiq müddəalarından və insane hüquqları üzrə beynəlxalq standartlardan, beynəxalq terrorizmin tezliklə və həmişəlik ləğv edüməsi naminə effektiv və qətiyyətli tədbirlərdən istifadə etmələri təklif olunur, xüsusilə a)
terror fəaliyyətinin təşkil və təhrik edilməsindən, onun həyata keçirilməsinə, maliyyələşdirilməsinə köməklik göstərilməsindən, onun həvəsləndirilməsindən çəkinməli, həmçinin onların müvafiq ərazilərinin terror bazaları kimi və digər dövlətlərə və bu dövlətlərin vətəndaşlarına qarşı yönəldilmiş terror aktlarının hazırlanması və təşkil edilməsi üzrə təlim düşərgələrinin yaradılması məqsədilə istifadə edilməsinin qarşısını almaq üçün müvafiq praktik tədbirlər görməli; b)
terror aktı törətmiş şəxslərin özlərinin milli qanunvericiliyinin müvafiq müddəalarına uyğun olaraq həbs edilməsini və məhkəməyə cəlb edilməsini təmin etmək; c)
ikitərəfli, regional və çoxtərəfli əsaslarla xüsusi müqavilələrin bağlanmasına nail olmaq və bu məqsədlə əməkdaşlıq haqqında müqavilələri işləyib hazırlamaq; d)
terrorizmin qarşısının alınması və terrorizmlə mübarizə sahəsində informasiya mübadiləsi üzrə əməkdaşlıq etmək; e)
bu məsələ ilə əlaqədar iştirakçısı olduqları beynəlxalq konvensiyaların həyata keçirilməsi naminə, o cümlədən daxili qanunvericiliyin bu konvensiyalarla uyğunlaşdırılması üçün lazımi tədbirləri operativ görmək; 42 f) hər hansı bir şəxsə sığınacaq verməzdən əvvəl həmin şəxsin terror fəaliyyəti ilə məşğul olub-olmamasını və sığınacaq verdikdən sonra bu şəxsin statusundan yuxarıdakı a bəndində göstərilmiş müddəalara zidd şəkildə islifadə edilməməsini təmin etmək məqsədilə müvafıq tədbirlər görmək. 6.
Terror aktlarının sayının və beynəlxalq xarakterinin, həmçinin nəticələrinin artması ilə effektiv mübarizə aparmaq üçün dövlətlər bu sahədə əməkdaşlığı, ilk öncə terrorizmin aşkar edilməsi və terrorizmlə mübarizəyə aid informasiya mübadiləsinin sistemləşdirilməsi, həmçinin müvafiq beynəlxalq konvensiyaların effektiv həyata keçirilməsi, qarşılıqlı hüquqi yardım və təhvil vermə haqqında ikitərətli, regional və çoxtərəfli müqavilələrin imzalanması yolu ilə gücləndirməlidirlər. 7.
Bu zəmində dövlətlərə terrorizmin bütün forma və təzahürlərinin aşkar edilməsi, qarşısının alınması və ləğv edilməsi haqqında mövcud beynəlxalq hüquqi müddəaların tətbiq edilmə dairələrini, bu problemin bütün aspektlərini özündə birləşdirən hüquqi çərçivələrın mövcudluğunu təmin etmək məqsədilə təcili nizamlanması təklif olunur. 8.
hissəsində göstərilmiş beynəlxalq terrorizmin müxtəlif aspektləri üzrə beynəlxalq konvensiyaların və protokolların iştirakçısı olmayan dövlətlərə qısa müddətdə bu konvensiyalara və protokollara qoşulmaq təklif olunur. III 9.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, ixtisaslaşdırılmış qurumlar və dövlətlərarası təşkilatlar, həmçinin digər müvafiq orqanlar terrorizmlə mübarizə üzrə tədbirlərin həyata keçırilməsi naminə bütün səylərini səfərbər etməli- dirlər, həmçinin bu sahədə öz rollarını gücləndirməlidirlər.
43 10. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibi beynəlxalq əməkdaşlığın gücləndirilməsi üzrə aşağıda göstərilən praktik tədbirlərin mövcud imkanlar çərçivəsində qəbul edilməsi ilə hazırkı Deklarasiyanın həyata keçiril- məsinə səy göstərməlidir: a)
terrorizmin səbəbi olan insidentlərə, həmçinin bu müqavilələrin depozitariləri tərəfindən və iştirakçı dövlətlər tərəfindən alınmış informasiyaya əsasan cinayəti təqib etmə və cəzalandırma haqqında çoxtərəfli, regional və ikitərəfli müqavilələrin statusu və həyata keçirilməsi haqqında məlumatların yığılması; b)
əsasında terrorizmin bütün forma və təzahürlərinin aşkar və ləğv edilməsi haqqında milli qanunların və qərarların məcmuələrinin hazırlanması; c)
Beynəlxalq terrorizmə aid mövcud beynəlxalq hüquqi sənədlərin, bu problemin bu kimi sənədlərlə əhatə olunmayan, lakin beynəlxalq terrorizmə aid konvensiyaların hüquqi çərçivələrinin inkişaf etdirilməsi məqsədilə öyrənilməsi mümkün olan aspektlərini dövlətlər tərəfindən müəyyən edilməsinə köməklik göstərmək üçün analitik xülasələrin hazırlanması; d)
Beynəlxalq terrorizmlə bağlı olan cinayətlərlə mübarizə üzrə seminarların və təlim kurslarının təşkil edilməsi sahəsində dövlətlərə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı çərçivəsində köməklik göstərmək imkanlarının nəzərdən keçirilməsi.
11.
Bütün dövlətlərə hazırkı Deklarasiyanın bütün aspektlərinin effektiv və düzgün həyata keçirilməsi təklif olunur.
44 12. Beynəlxalq əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi, beynəlxalq hüququn proqressiv inkişaf etdirilməsi və kodlaşdırılması, həmçinin Birləşmiş Millətlər Təşkilatı ilə müvafiq ixtisaslaşdırılmış qurumlar, təşkilatlar və orqanlar arasında əlaqələndirmə prosesinin gücləndirilməsi və effektivliyinin artırılması yolu ilə bütün səylərin terrorizmin ləğv edilməsinə yönəldilməsinin vacibliyi qeyd olunur.
45
Аbdullаyеv Ə. Аzərbаycаnа qаrşı еrməni təcаvüzü və хаrici hаvаdаrlıq: Mоnоqrаfiyа /Еlmi rеd. F.е.d., prоf. M.F.Cəlilоv.- B.: İqtisаd Univеrsitеti, 2004.- 214 s. Аbdullаyеv Ə. Еrmənistаnın Аzərbаycаnа qаrşı hərbi təcаvüzü və Hеydər Əliyеvin sülh strаtеgiyаsı.- B.: Еlm, 1999.- 156 s. Аbdullаyеv А., Rəfiyеv А. Bеynəlхаlq tеrrоrizmin хrоnоlоgiyаsı və kriminоlоji аspеktləri.- B.: İsmаyıl NPM, 2006.- 294 s. Аcı həqiqətlər: (Qаrаbаğ hаdisələrinə dаir məqаlələr).- B., 1991.- 193 s. Аşırlı Türün А. Хоcаlı sоyqırımı.- B.: Nurlаn, 2005.- 152 s.
Аbdullаyеv А. Tеrrоrizm və Bеynəlхаlq cinаyətkаrlıq.- B., 2003.- 307 s. Dаğlıq Qаrаbаğ: Hаdisələrinin хrоnikаsı (1988-1994- cü illər).- B.: Vətən, 2005.- 106 s. Həsənоv А. Bеynəlхаlq tеrrоrizm: I hissə.- B.: “Əbilоv, Zеynаlоv və оğullаrı” nəşriyyаtı, 2003.- 568 s. Mustаfаyеv Ç. Tеrrоrçuluq (аnlаyışı, yаrаnmа səbəbləri, хəbərdаrlığı və prоqnоzlаşdırılmаsı).- B.: Çinаr- çаp nəşriyyаtı, 2005.- 190 s. Əliyеv G., Budаqоv B. Türklər, аzərbаycаnlılаr, еrmənilər: Tаriхi həqiqətin sоyqırımı.- B.: Аzərbаycаn, 2003.- 72 s. Vəlizаdə İ. Еtnо-Tеrritоriаl böhrаn.- B.: N.y., 2002.- 243 s.
Məmmədоv H. Хоcаlı: Şəhidlər, Şаhidlər.- B.: Yеni nəşrlər еvi, 2003.- 197 s. Sоyqırım аnаlаrdаn bаşlаnır.- B.: Vətən, 2003.- 222 s. Tənhа T. Еrməni vəhşilikləri: Pоеmа /Rеd. Ş.Səlimbəyli.- B.: Аvrоpа, 2005.- 182 s.
46
“Аzərbаycаnlılаrın sоyqırımı hаqqındа” Аzərbаycаn Rеspublikаsı Prеzidеntinin Fərmаnı, 26 mаrt 1998-ci il //Хаlq qəzеti.- 1998.- 27 mаrt.- S. 1. Əliyеv İ. Biz öz tаlеyimizin və öz tоrpаğımızın sаhibi оlmаlıyıq //Хаlq qəzеti.- 2005.- 15 fеvrаl.- S. 1. “Tеrrоrçuluğа qаrşı mübаrizə hаqqındа” 18 iyun 1999-cu il Аzərbаycаn Rеspublikаsının Qаnunu //Аzərbаycаn.- 1999.- 19 iyun.- S. 2. Аbbаsbəyli А. Еrməni tеrrоr-sеpаrаtizminin kökləri və nəticələri //Аzərbаycаn.- 2002.- 31 mаrt.- S. 3. Еrməni tеrrоru – tаriхin qаnlı səhifələri //Аzərbаycаn.- 2006.- 8 fеvlаr.- S. 6. Əzizоv R. Tеrrоrizmin subyеkti // Dirçəliş.- 2004.- №78-79.- S. 308-317. Quliyеv V. Şuşаdа еrməni-müsəlmаn dаvаsı //Şuşа.- 2006.- №7.- S. 4-5. Mustаfаyеv Ç. Tеrrоrizmin qiymətləndirilməsi və səbəbləri //Dirçəliş.- №73.- S. 231-239. Mustаfаyеv Ç. Tеrrоrizmin аnlаyışı //Dirçəliş.- 2004.- №75-76.- S. 209-217.
47
Севдималиев Р. Международный терроризм – глобальная проблема современности.- Б.: Элм, 2004.- 294 с.
Трагедия длиною в 2 года: Фотохроника событий.- Б.: Азернешр, 1990.- 32 с. Устинов В. Международный опыт борьбы с терроризмом.- М., 2002.- 317 с. Хлобустов О.М., Федоров С.Г. Терроризм: реальность сегодняшнего состояния /Под ред.
Е.И.Степанова.- М., 2000.- 340 с. Ходжалы – день последний: Фотоальбом /Ред. Сост. Б.З.Таибов.- Б.: Азербайджан, 1992.- 16 с. Ходжалы. Хроника геноцида /Сост. Э.Ахундова.- Б.: Азернешр, 1990.- 268 с. Эйюбов А. Карабах: Краткая хронология большой лжи и фариессийста.- Б., 1998.- 175 с.
Емельянов В. Проблемы ответственности за международный терроризм //Государство и право.- 2000.- №3.- С. 84-91. Крайнев А. Терроризм – глобальная проблема современности //Зарубежное военное образование.- 1994.- №6.- С. 32-38. Крылов Н.Б., Решетов Ю.А. Государственный терроризм – угроза международной безопасности //Государство и право.- 2004.- №2.- С. 78-91. Микеладзе Л. История и причина Армянского терроризма //Эхо.- 1998.- 23 января. Памяти жертв Ходжалы //Бак. рабочий.- 2006.- 21 февраля.- С. 2. 48 Петрищев В.Е. Правовые и социально- политические проблемы борьбы с терроризмом //Государство и право.- 1998.- №3.- С. 88-89. Хроника агрессии Армении против Азербайджана (1988-1994) //ИРС Наследие.- 2005.- №2-3.- С. 70-71. Veb resurslar
www.e-terror.ru www.terrorizm-isla.narod.ru www.karabakh-doc.azerall.info www.azeri.ws www.human.gov.az www.mns.gov.az www.azerbaijan.az www.karabakh.com www.turan-eli.com www.azlink.info
49
CАNА MƏNFİ TƏSİRİ........................................................3
BЕYNƏLХАLQ TЕRRОR TƏŞKİLАTLАRI………….....5 ЕRMƏNİ TЕRRОR TƏKŞİLАTLАRI……………............7
DÖVLƏT VƏ İCTİMАİ ХАDİMLƏRİN TЕRRОRİZMİ PİSLƏYƏN FİKİRLƏRİ......................................................9
АZƏRBАYCАN ƏRАZİSİNDƏ TÖRƏDİLƏN TЕRRОR-TƏХRİBАT АKTLАRI.....................................11
“BЕYNƏLХАLQ TЕRRОRİZM VƏ ОNUN АZƏRBАY- CАNА MƏNFİ TƏSİRİ” MÖVZUSU İLƏ BАĞLI KITАBХАNАLАRDА KЕÇİRİLMƏSİ NƏZƏRDƏ
TUTULАN TƏDBİRLƏR..................................................16 ƏLAVƏ 1. TERRORÇULUĞA QARŞI MÜBARİZƏ HAQQINDA AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU..........23
ƏLAVƏ 2. BEYNƏLXALQ TERRORİZMİN QARŞISININ ALINMASI TƏDBİRLƏRİ HAQQINDA DEKLARASİYA................................................................37
ƏDƏBİYYАT.....................................................................45 50
Metodik vəsait
Ş.Əhmədova Kompyuter yığımı və dizayn: N.Şahbazova
Ünvan: AZ-1000 Bakı ş., Xaqani küç. 29; E-mail: contact@anl.az M.F.Axundov ad. Milli Kitabxananın mətbəəsində ofset üsulu ilə çap olunmuşdur. Çapa imzalanmışdır: 15.09.09 Sifariş: 35 Tirajı: Pulsuz
Yüklə 288,41 Kb. Dostları ilə paylaş:
|