Microsoft Word tezson[2]. doc

 
122
önemlidir. Yazar II. Kitap 96’da  skitlerin atlı okçu olduklarının belirtmektedir. 
II.97’de  savaş  kabiliyeti  ve  ordu  gücü  bakımından  skitlerin  Traklardan  çok 
üstün olduklarını onlarla ne Asya’da nede Avrupa’da hiçbir milletin mukayese 
edilemeyeceğini,  bunların  tümü  birleşse  bile  skitlerle  baş  edemeyeceğini 
vurgulamaktadır. 
 
 
H PPOKRATES 
 
MÖ.  460  –  377  yılları  arasında  yaşamıştır.  Isos  ( stanköy)lüdür. 
Hippokrates’in  antikçağda  yazmış  olduğu  70  kadar  eserden  60  kadarı 
günümüze  ulaşmıştır.  Bunlardan  biri  tıp  alanında  derlemiş  olduğu  “Corpus 
Hippocratium”dur.  Tıptaki  başarılarından  dolayı  kendisine  “Tıbbın  Babası” 
ünvanı  verilmiştir.  Grekçe  adı  “Peri  Aeron,  Hüdaton,  Topon”  olan  “Havalar, 
Sular  ve  Mevkiler”  isimli  eseri  oldukça  önemlidir.  Bu  eserde  skitlerin  ve 
Sarmatların  yaşadığı  coğrafya,  hayat  tarzları,  dış  görünüşleri  hakkında 
değerli  bilgiler  veren  Hippokrates  bu  ülkenin  iklimlerinin  insanların  fiziki 
yapılarına olan etkilerinden de bahsetmektedir. Herodotos’la kıyaslandığında 
onun eserinde yeni bilgiler vardır. Yazar  skitlerin arabalarda yaşadıklarını, bu 
arabaların  üstünün  keçeyle  kaplandığını  yağmura  kara  ve  yele  karşı 
korunaklı  olduğunu,  kadınların  ve  çocukların  arabalarda  gittiğini  adamların 
onlara  eşlik  ettiğini  belirterek  skitlerin  göçebe  hayat  tarzını  güzelce  tasvir 
etmektedir.  Hippokrates’in    verdiği  bilgiler  Hun,  Göktürk  ve  diğer  Türk 
devletlerini  kuran  Türk  topluluklarının  gelenek  ve  göreneklerine  uyması 
bakımından büyük önem taşımakta ve mukayese imkanı vermektedir. 
Hippokrates’in Sarmatlarla ilgili verdiği bilgiler de önemlidir. Yazar Sarmatları 
bir  skit  topluluğu  olarak  belirtmektedir.  Ona  göre  skitler,  Sarmatlar  olarak 
adlandırılmaktadır.  Hippokrates’in  verdiği  bilgiler  Herodotos’un  verdiği 
bilgilerle  benzerlik  göstermektedir.  Yazar  bizzat  gördükleri  ve  araştırmaları 
sonucu  elde  ettiği  verileri  yazmıştır.  Bu  nedenle  verdiği  bilgilerin  güvenirlik 
derecesi çok fazladır. 
 

---

 
123
KSENOPHON 
 
Atinalı  ariskokrat  bir  aileye  mensup  olan  Ksenophon  MÖ.  430  yılında 
Attika’da doğmuştur. MÖ. 355 yılında Korinthos’ta ölmüştür. Çeşitli konularda 
14  kadar  eseri  bilinen  Ksenophon  “Hellenika”  ve  “Kiros’un  Anabasisi”  adlı 
eserleriyle tarih alanında önemli bir yer tutar. MÖ. 404 yılında Peleponnezos 
savaşı  sona  erdikten  sonra,  Isparta’ya  yenilen  Atina  çok  kötü  şartlarla  barış 
imzalamak  zorunda  kalmıştı.  Üç  yıl  sonra  ran  kralı  Artakserkses’in  kardeşi 
genç  Kyros,  Ispartalı  kuvvetler  ve  paralı  askerler  yardımıyla,  tahtı  zorla  ele 
geçirmek  amacıyla  harekete  geçti.  Ksenophon,  Kyros’un  düzenlediği  bu 
sefere  katıldı.  (MÖ.  401-400).  Anabasis’te  Yunanlı  olmayan  başka 
kuvvetlerinde  katıldığı  ve  Batı  Anadolu’daki  Sardes’den  başlayarak  Güney 
Mezopotamya’daki  Kunaksa’ya  kadar  varan  ve  burada  Artakserkses’e  karşı 
verilen  meydan  savaşında  Kyros’un  ölümüyle  ama  Yunanlıların  zaferiyle 
sonuçlanan  daha  sonra  Yunan  ordusunun  yani  onbinlerin,  tek  başına 
Anadolu’nun  içinden  geçip  kuzeydoğuya  yürüyerek  yeniden  Karadeniz 
kıyılarında  ki  anayurtlarına  dönerken  geçirdikleri  akıl  almaz  serüvenler  dile 
getirilmiştir.  Başlangıçta  seferin  gün  gün  notlarını  tutan  Ksenophon,  Yunan 
ordusunun  komutanları  öldürülünce,  birliklerin  başına  seçilen  beş  kişi 
arasında  yer  alır  ve  ordunun  çeşitli  ülkelerden  geçerek,  tehlikeler  ve 
güçlüklerde  karşılaşmasına  rağmen  başarıyla  geri  dönmesine  büyük  çapta 
katkıda  bulunur.  Eserin  IV.  Kitap  7.  bölümünde  skitlerden  bahsetmektedir. 
Burada  Yunanlıların  Çoruh  nehrinin  ilerisinde  oturan  skitlerden  erzak  temin 
ettiğini  söylemektedir  ki,  bu  bilgi  MÖ.  4.yy’ın  başlarında  Doğu  Anadolu’nun 
hala  skit egemenliği altında olduğunu göstermektedir. 
Anabasis’ten  başka  eserleri  arasında  Sokrates  ile  ilgili  diyaloglar,  Kyros’un 
hayatını  anlatan  bir  biyografi (Kyropaedia), teknik eserler  (Ata Binme  Sanatı 
Üzerine,  vb.)  ekonomi,  politika  ve  tarih  yazıları  yer  almaktadır.  Bunlardan 
Kyropaedia adlı eserinin II. Kitabında da  skitlerden bahsetmektedir. 
 
 
 
 

---

 
124
POLYB OS 
 
Arkadia’daki  Megapolis’te  MÖ.  202  yılında  doğmuştur.  Gençliğinde 
siyasi  ve  askeri  hayata  karışmıştır.  150  yılına  kadar  Roma’da  kalmıştır. 
Roma’da  Scipio  Aemilianus  ve  Fabius  Maximus  ile  kurduğu  dostluğu 
sayesinde  devlet  arşivlerini  inceleme  fırsatı  bulmuştur.  Polybios  yaşamı 
boyunca  eserine  malzeme toplamak  ve  anlatacağı  yerleri  bizzat görmek için 
çeşitli yolculuklar yapmış. Mısır’ı,  spanya’yı, Gallia’yı gezmiştir. Yaklaşık MÖ. 
120 yılında Megapolis’de ölmüştür. Polybios 40 kitaptan oluşan genel bir tarih 
eseri  (Historiai)  yazmıştır.  Be  eserden  yalnızca  ilk  beş  kitap  eksiksiz 
günümüze  gelmiştir.  Diğer  35  kitaptan  ise  fragmentler  ve  alıntılar  kalmıştır. 
Eser  220  yılı  ile  146  yılı  arasındaki  devreyi  kapsar.  Polbios  XXV.2’de 
“Sarmat”lardan bahsetmektedir. 
 
 
 
D ODOROS S CULUS
 
 
Diodoros  Sicilya’daki  Agyrion’da  doğmuştur  (MÖ.90)  tarihini  yazmak 
için Avrupa,Asya ve Mısır’ı dolaşmış ve uzun zaman Roma’da yaşamıştır. 40 
kitaplık  Bibliotheke  Historike  (Tarih  kitaplığı)  adlı  eseri  efsanevi  çağlardan 
Caesar’ın Gallia’daki savaşlarına kadar geçen dönemi kapsayan evrensel bir 
tarihtir.  I  -  V.  Kitaplar  ve  XI  -  XX  kitaplar  tamamen,  geri  kalan  kitaplar  ise  
fragmentler  halinde  günümüze  kalmıştır.  Diodoros  olayları  yıl  yıl  anlatmıştır. 
II.  Kitap  43’de  skitlerin  kökeni  44  –  47’de  Amazonlardan  I.  Kitap  41.7’de 
skitya’nın  ikliminden  I.kitap  55’de  skitya’nın  sınırlarından,  III.  Kitap  34’de 
skitya’nın  ikliminden  XX.  Kitap  22’de  skitlerin  de  yer  aldığı    Bospor 
krallığındaki  savaştan  bahsetmektedir.  Bu  savaş  dolayısıyla  skitlerin  savaş 
biçimleri ve taktiği ile ilgili çarpıcı bilgiler vermektedir. 
 
 
 
 

---