Vaqif Məmmədov xatirələrdə
63
Vaqif Məmmədovla bir neçə dəfə yol yoldaşı da olmuşam.
2006-cı ildə ustad şair M. Şəhriyarın 100 illik yubileyi ilə əlaqə-
dar Tehran və Təbriz şəhərlərində olmuşuq. Həmin səfərdə
qələm dostlarım Həmid Arzulu, rəhmətlik Elman Həbib, Məm-
məd Məmmədov, Vaqif Məmmədov və başqa yoldaşlarla 4 gün
Tehranda, Təbrizdə keçirilən yubiley tədbirlərində iştirak etdik,
bir sıra muzeylərdə olduq. Şəhriyarın ev muzeyində Vaqiflə
birlikdə şəkil də çəkdirdik. Şəhriyarın 100 illiyi yada düşəndə,
xatırlananda xatırələr dilə gəlir, dünyasını dəyişən dostlarım bir
daha yada düşür.
Vaqiflə Dünya Azərbaycanlılarının III qurultayında, Azər-
baycan Yazıçılar Birliyinin XII qurultayında da bir yerdə
olmuşuq. O, həmişə dosta, yoldaşa diqqəti ilə seçilirdi.
Mən Vaqifin nakam qardaşı Müşfiqə Naxçıvan Politexnik
Texnikumunda dərs demişdim. 2008-ci ildə Müşfiq 41 yaşında
dünyasını dəyişəndə Vaqif xahiş etdi ki, qardaşı haqqında bir
xatirə yazım. “Haqq dünyasına qovuşdu” adlı həmin yazımı
Vaqif “Səni kim unudar” adlı kitabına daxil etmişdi. Və bu gün
mən haqq dünyasına qovuşan dostum haqqında çətin də olsa
fikirlərimi, düşüncələrimi yazdım. Bu çox çətin idi. İllər boyu
tanıdığın, ürək qızdırdığın bir insan haqqında, bir dost haqqında
ölümündən sonra söz demək həqiqətən də, çətin və ağrılı olur.
Allah Vaqif müəllimə rəhmət eləsin. O, ədəbiyyata
“Yaşadaçaq bu yol məni” şeirlər kitabı ilə gəldi. Sonralar 35-dən
artıq kitabı çap olundu. Şeirləri ingilis, fransız, türk, rus, ərəb,
fars, özbək, belarus və sair dillərə tərcümə olundu. Kitabları bir
neçə dildə işıq üzü gördü.
Vaqif müəllim “Qızıl qələm” mükafatı laureatı idi. Nax-
çıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı olmuşdu.
2005-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin
Sərəncamı ilə Vaqif müəllimlə mən eyni gündə “Əməkdar
mədəniyyət işçisi “ fəxri adına layiq görülmüşdük.
Bəli, Vaqif şeirlə özünə əbədi ömür qazanacağına inanırdı.
Bu inamla da dünyadan köçdü. Poeziyası özünün dediyi kimi,
onu əbədi yaşadacaqdır. Allah rəhmət eləsin. Qəbri nurla dolsun.
Vaqif Məmmədov xatirələrdə
64
Aypara Behbudova
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
ÖMRÜN SON PAYIZI
V. Məmmədovun vəfatından sonra işıq üzü görən
“Ömrün payız nəğməsi” kitabı haqqında düşüncələrim
Vaqif Məmmədov kimdir? Bu suala cavab vermək yəqin ki,
oxucularımız üçün də çətindir. Onun şəxsiyyətindən, bir müəllif
olaraq yaradıcılıq dünyasından, ən başlıcası, onun elmi-bədii
yaradıcılığından danışmaq məsuliyyət, ədəbi-elmi cəsarət tələb
edir. Mən, Vaqif müəllimdə bir insan kimi, müəllimim kimi
qibtə edib dəyərləndirdiyim onun saf və təmiz mənəvi aləmi,
sonra isə şairlik dünyasıdır. O, sözü ilə əməli bir olan insan idi.
Onun şeirlərində insanın hisslərinə, arzularına, duyğularına qarşı
durmuş olan dünyanın özü ilə üzbəüz danışmaq gücü var idi.
Vaqif Məmmədov poeziya tarixində nadir hisslərin ifadəsinə
görə, yaşamaq haqqını qoruyub saxlaya bilən şairlərdən idi. O,
şair olmaqdan başqa, publisist, naşir, alim və tədqiqatçıdır.
Vaqif Məmmədov ən əsası, bu dünyaya ancaq səmimiyyət gətir-
diyini təsdiq edən ziyalıdır. Elə bu anda düşünürəm ki, görəsən,
yalanın ayaq tutub yeridiyi bir vaxtda səmimiyyətdən üstün daha
nə vermək olardı bu dünyaya, oxucuya?
Və heç şübhəsiz, heç vaxt Vaqif Məmmədovun səmimiy-
yətini onun şairliyindən ayırmaq olmaz. Bəlkə də, onu insanlara,
oxucularına sevdirən ən üstün məziyyətlərindən elə birincisi,
səmimiyyətidir-həyata, insanlara, eləcə də keçmişə və gələcəyə
səmimiyyəti.
Oxucu Vaqif Məmmədovun ən azı hədsiz səmimiyyəti
qarşısında qibtə hissi ilə düşünməli olur. Çünki, onun şeirləri
insan qəlbinin dərinliklərindən süzülüb gələn dumduru dağ
selinə bənzəyir.
Həm də ürəkdən qopan hər kəlmə, hər söz səmimidirsə,
hissin, duyğunun ifadəsidirsə, o zaman şeir oxucunu çəkəcək,
düşündürəcək, müəlliflə oxucu arasında isti bir bağlılıq, ab-hava
Vaqif Məmmədov xatirələrdə
65
yaradacaq. Vaqif müəllimi oxucuya sevdirən də məhz qeyd
edilən cəhətdir. Onun şeirlərində hay-küy, gurultu yoxdur. Ya-
şanmış mənəvi ağrılar, əzablar, kövrək hisslərlə qələmə alınıb.
Misralarda ürəyinin səsi eşidilir. Bu səs oxucunu düşündürür,
dünənə, keçmişə aparır, vaxtsız itkilərin, vədəsiz ayrılıqların od-
alovunda yandırır, qarsılayır:
Elə bil, tilsimə, daşa düşübdü,
Kədər sevinc ilə qoşa düşübdü
Könlümə bir az da Şuşa düşübdü
Torpaq, Vətən hara, əsirlik hara?
Mütləq dönəcəyik o torpaqlara.
Vətən anlayışı Vaqif Məmmədovun yaradıcılığında özünə-
məxsus orijinal deyimlərlə tərənnüm olunub, toxunulmazlıq
simvolu kimi bir daha təsdiqlənir. “Ürəyimə təkcə Vətən yer-
ləşir”, “Vətənsizi qızıla bük, dərd olur”, “Yavan çörək belə baldı
vətəndə”, hətta həyatının son günlərində qələmə aldığı “Nə
Vətən məndən doydu, nə mən Vətəndən” kimi misralar Vətənə
cismani-ruhani bağlılığın poetik ifadəsidir. “Vətənim”, “Qara
çadırlar”, “Azərbaycan”, “Bu kənd niyə yetimdir”, “Sədərək
harayı”, “Qürbətdə yaşamaq yamandı, qardaş!” və s. şeirlərinin
hər biri şairin tükənməz Vətən məhəbbətindən xəbər verir. O,
sadəcə Vətən torpağını tərənnüm etmir, həm də bu torpağın
qədrini bilməyə, onu qorumağa, ona dikilən yad gözlərə qarşı
amansız olmağa çağırır. Torpaq dərdini, vətənin bölünməsinin
böyük faciəsini həssaslıqla duyan şair bədii sözün qüdrəti ilə
xalqın parçalanmasına etirazını bildirir. “Ağır gündü, bərki sən”
deyərək xalqı birliyə səsləyir. Vaqif Məmmədovun “Bizim ellər
yaylağından dönmədi”, “Nədir, bu körpənin günah, Allah?”,
“Bu torpağın ahı səni tutacaq”, “Xocalı”, “Çörəyim yanır” və s.
şeirlərində bəlkə də dünyanın özündən də ağır bir kədər yükü
var. Zalım düşmənlər tərəfindən taxıl zəmisinə od vurulduğunu
görən şair:
Dostları ilə paylaş: |