73
lə bağlı olaraq öz üzərlərinə düşən şərəfli vəzifələri daha
böyük entuziazmla, Cavidin xatirəsinə layiq şəkildə ger-
çəkləşdirməyə başlamışlar. Azərbaycan dilində latın qra-
fikası ilə Respublika Prezidentinin sərəncamı ilə Hüseyn
Cavidin külliyyatı kütləvi tirajla nəşr edilsə də, 25 minlik
tirajın hamısı kitabxanalara hədiyyə edildiyindən, sevimli
şairin əsərlərini stolüstü kitab kimi görmək istəyən min-
lərlə oxucunun arzusunu nəzərə alaraq beşcildliyin tək-
milləşdirilmiş ikinci nəşri hazırlanmış və çap edilmişdir.
Ancaq Cavid elə cahanşümul şairlərdəndir ki, onun proq-
ressiv bəşəri ideyaları təkcə öz xalqına deyil bütövlükdə
mütərəqqi bəşəriyyətə xidmət etməlidir. Bunu əsas götürə-
rək Cavid irsini başqa ölkələrdə tanıtdırmaq üçün bədii tər-
cümənin müstəsna əhəmiyyəti nəzərə alınmaqla, böyük
Azərbaycan şairinin Avropa dillərinə tərcümə edilməsinin
ilk təşəbbüslərindən biri kimi, Cavid poeziyasından seç-
mələr fransız dilinə, Hüseyn Cavidin Ev Muzeyinin və
Bakı Slavyan Universitetinin birgə lahiyəsi nəticəsində
“Şeyda” əsəri ingilis, fransız, yunan, alman, bolqar, pol-
yak, çex, ukrayna, belarus, rus dillərinə çevrilmiş və nəfis
şəkildə çap edilmişdir. Ev muzeyinin müntəzəm olaraq hə-
yata keçirdiyi toplama, tərtib və nəşr işləri sırasında aparı-
cı yer tutan "Cavidşünaslıq" məqalələr toplusunun 10 cil-
74
dinin nəfis şəkildə nəşri və növbəti cildləri üzərində işlərin
başa çatdırılması və çapa hazır vəziyyətə gətirilməsi də
yubiley ərəfəsində gerçəkləşdirilən mühüm tədbirlərdən
biri kimi qiymətləndirilməlidir. Hüseyn Cavid yaradıcılığı
elə bir dəryadır ki, bir çoxları onu bütövlükdə qavramağa
çətinlik çəkir və buradakı ayrı-ayrı parlaq incilərin gözəlli-
yi qarşısında heyran olur. Oxucuların və Cavidsevərlərin
bu ehtiyacını və Hüseyn Cavidin bir çox kəlamının aforis-
tik çalara malik olduğunu nəzərə alaraq, muzeydə Cavidin
hikmətli sözlərindən ibarət toplu hazırlanmış və "Cavid
hikməti" kitabı artıq həm Azərbaycan dilində, həm də bir
neçə xarici dilə çevrilərək nəşr edilmişdir. Nəşr işləri ilə
yanaşı, yubileylə bağlı keçiriləcək Cavid yaradıcılığının ən
müxtəlif problemlərinin araşdırılmasına həsr edilmiş bey-
nəlxalq elmi konfrans çox yüksək səviyyədə həyata ke-
çirilmişdir. Konfrans iştirakçılarının məruzələrinin mətnini
əhatə edən toplu – “Cavid yaradıcılığı çağdaş təfəkkür işı-
ğında” – çapdan çıxmışdır. Hüseyn Cavidin ev muzeyi
Beynəlxalq Muzeylər şurasının tamhüquqlu üzvüdür. Zən-
nimizcə, Cavid irsinin Avropada və dünyanın başqa öl-
kələrində təbliği üçün bu şura ilə əməkdaşlıq gələcəkdə
mühüm rol oynayacaqdır. Muzeyin rəsmi saytında fəaliy-
yət göstərən virtual muzeyin şəbəkəsini daha da genişlən-
75
dirmək və bununla da Cavid irsinin qlobal səviyyədə, ilk
növbədə isə əlbəttə, dünya azərbaycanlıları arasında təbli-
ğini gücləndirmək, bununla da cavidsevərlərin sayını artır-
maq fikrindəyik. Təkcə onu demək kifayətdir ki, artıq
indiyədək Hüseyn Cavidin ev muzeyinin rəsmi internet
səhifəsinə (www.huseyncavid.com) dünyanın 40-a yaxın
ölkəsindən, o sıradan ABŞ, fransa, Türkiyə, Rusiya, İtali-
ya, Almaniya və başqa ölkələrdən on minlərlə istifadəçi
daxil olmuşdur. Bu isə özlüyündə Cavid irsinə bütün dün-
yada marağın və məhəbbətin nə qədər güclü olduğundan
xəbər verir.
Əlbəttə, Hüseyn Cavid elə böyük sənətkarlarımızdandır
ki, onun irsinin təbliği və təşviqi, populyarlaşdırılması yu-
bileydən-yubileyə deyil, hər il, hər ay, hər gün həyata ke-
çirilməlidir. Təməli Ulu Öndər tərəfindən qoyulmuş bu
müqəddəs və şərəfli vəzifəni öz üzərinə götürmüş Hüseyn
Cavidin ev muzeyi gündən-günə möhkəmlənən və dünya
dövlətləri sırasında öz layiqli yerini tutan Azərbaycan Res-
publikası rəhbərliyinin təmin etdiyi siyasi sabitlik və iq-
tisadi inkişaf şəraitində ölməz sənətkar qarşısında özünün
gündəlik borcunu yerinə yetirməkdədir.
Muzey haqqında bu qısa arayışı verməkdən əsas məq-
sədimiz-onun yaradıcısı olan Ümummilli Liderimiz Hey-
76
dər Əliyevin cavidşünaslıq qarşısındakı xidmətlərinin, baş-
ladığı möhtəşəm işlərin necə bar-bəhər verməsini bir daha
nəzərə çatdırmaq idi. Kim bilir, əgər Sovet imperiyası
dağılmasaydı, Heydər Əliyev ikinci dəfə Azərbaycan haki-
miyyətinə qayıdaraq, Moskvaya gedərkən yarımçıq qoydu-
ğu möhtəşəm işləri yüksək səviyyədə davam etdirərək so-
na çatdırmasaydı, cavidşünaslığın bugünkü səviyyəsini əl-
də etmək mümkün olardımı? Çox ehtimal ki, yox! ona gö-
rə də hər dəfə Cavid irsi və şəxsiyyəti ilə bağlı bir uğura
imza atdıqda biz mütləq bu irsin və şəxsiyyətin böyük qay-
ğıkeşi və aşiqi Ümummilli Lider Heydər Əliyevi də yada
salmalı, onun bu sahədə qoyduğu sarsılmaz bünövrəni
minnətdarlıq duyğusu ilə xatırlamalıyıq. Bu, bizim ədəbiy-
yatımız, mədəniyyətimiz, milli dövlətçiliyimiz, xalqımızın
mədəni-mənəvi inkişafı qarşısında yerinə yetirməli oldu-
ğumuz müqəddəs bir borcdur. Yalnız bu borc duyğusunu
unutmamaqla, Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu müasir
Azərbaycan dövləti qarşısındakı vəzifələrimizi həyata ke-
çirə bilərik.
Yalnız bu borc hissini bir an belə yaddan çıxarmamaqla
Heydər Əliyevin möhkəm özülünü qoyduğu, müstəqil
dövlətimizin müasir mədəniyyət siyasəti qarşısında üzəri-
mizə düşən şərəfli vəzifələri layiqincə yerinə yetirə bilərik.