Microsoft Word zeytun-v-zeytun-ya-a doc



Yüklə 1,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə27/44
tarix20.10.2017
ölçüsü1,44 Mb.
#5989
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   44

__________________________________________Əhməd-Cabir Əhmədov 

 

 



111

кяскин су бухары верилир вя бухар юзц иля кяскин гохуну 

айырыр. Сонра йаь вакуум алтында гурудулур. 

Йаьларын 

дондурулмасында 

мягсяд 


ири 

молекулалы  доймуш  йаь  туршуларыны  вя  мумлары 

айырмагдыр.  Бу  ямялиййат  винтеризасийа  цсулу  иля 

тямизлямя дя адланыр. 

Ян  чох  истифадя  олунан  битки  йаьларына  zeytun 

yağı ilə yanaşı эцнябахан, гарьыдалы, сойа, памбыг,  вя 

хардал йаьлары da аид едилир. Битки йаьларындан маргарин 

вя  майонез,  мятбях  вя  гяннады  йаьлары  истещсалында, 

йаьда  балыг  консервиси  вя  диэяр  йейинти  сянайеси 

сащяляриндя  хаммал  кими  истифадя  едирляр.  Zeytun 

yağından hazırlanan mayonez öz zərif və xoşagələn dadı 

ilə fərqlənir.  



 

          3.5. Zeytun yağının markaları, çeşidi  

və ticarət sortları 

 

3.5.1. Zeytun yağının siniflərə 



bölünməsi 

 

Ə

n  yaxşı  ekstra  sinif  zeytun  yağı  filtrasiya 



olunmamış  (etiketdə  ingilis  dilində  Extra  Virgin 

Unfiltered  Olive  Oil

),  və  yaxud  ekstrasinif  filtrasiya 

olunmuş (italyan dilində Olio d”oliva l”ekstravirgine

ingilis dilində Extra virgin olive oil,  və  yaxud ispan 

dilində  Virgin  ekstra)  yağlardır.  Bu  zeytun  yağının 

turşuluğu  1%-dən  çox  olmur.  Belə  hesab  olunur  ki, 

yağın  turşuluğu  nə  qədər  aşağı  olarsa,    bir  o  qədər 

yaxşıdır.  Yağın  “soyuq  sıxma”  üsulu  ilə  alınması 

(ingilis dilində first cold press)  anlayışı şərtidir, çünki 

yağ “soyuq presləmə”-də də bu və  ya digər dərəcədə 



Zeytun və zeytun yağı_________________________________ 

 

112



qızır. Müasir dövrdə qida üçün nəzərdə tutulan zeytun 

yağını yalnız bir dəfə presləmə üsulu ilə alırlar. 

 

3.5.2. Zeytun yağının ticarət sortları 



 

Гейд  етмяк  лазымдыр  ки,  зейтун  йаьлары  3 

ticarət sortunda  сатыша чыхарылыр.  

1.

  Тябии  (Virgin)  зейтун  йаэы.  Bu  yağ 

yalnız 

fiziki 


üsulla 

(kimyəvi 

təmizləmə 

aparılmadan)  alınır.  Virgin  oil  termini  yağın 

istehsalına aid olub, butulkanın etiketində göstərilən 

Virgin Oil  

sözündən fərqlənir. 

 2.  Təmizlənmiş  (rафиня  olunmuş,  ingiliscə, 

refined

)  зейтун  йаьы,  yəni  yağın  tünd  dadını  (bu 

nöqsan sayılır)  вя tərkibindəki sərbəst yağ turşularını 

kənar  etmək  üçün  fiziki-kimyəvi  üsullardan  istifadə 

edilir.  Ümumiyyətlə,  bu  cür  təmizlənmiş  yağ,  təbii 

yağa  nisbətən  aşağı  keyfiyyətli  hesab  olunur.  Zeytun 

yağının ticarət sortları olan ekstra virgin olive oil   

virgin  olive  oil

    yağlarında  təmizlənmiş  yağ  qarışığı 

olmamalıdır.  

 Тябии  зейтун  йаьынын  жанлы  вя  кяскин 

гохусуну бяйянмяйянляр Ривиера  зейтун йаьындан 

истифадя  едя  билярляр.  Ривиера  зейтун  йаьы  алмаг 

цчцн Рафиня зейтун йаьы Тябии зейтун йаьы иля 50:50 

nisbətində гарышдырылыр.  

3.  Cecə  (jımıx)  zeytun  yağı  (ingiliscə, 

pomace  olive  oil

)  bu  yağ  kimyəvi  üsullardan,  bir 

qayda  olaraq  heksandan  və  yüksək  temperaturdan 

istifadə etməklə alınır. 

Республикада    истещсал  олунан  зейтун 

йаьы  тялябаты  юдямядийиндян  бир  чох  харижи 

юлкялярдян  дя  зейтун  йаьы    эятирилиб  истещлакчылара  

сатылыр. Зейтун йаьынын истещсалы мцхтялиф просеслярля 




__________________________________________Əhməd-Cabir Əhmədov 

 

 



113

баша  чатдырылдыьындан,  сон  мящсулун  кейфиййяти  дя 

мцхтялиф  олур.  Хариждя  ясасян  Вирэiн,  Ривиера  вя 

Помос  типли    зейтун  йаьы  истещсал  олунур. 

Республикамыза ясасян зейтун  йаьынын истещсалы иля 

мяшьул  олан  3-жц  юлкялярдян  ашаьы  кейфиййятли 

зейтун  йаьы  дахил  олур.  Бунларын  ясасыны  нисбятян 

ашаьы кейфиййятли олан Помос зейтун йаьы тяшкил едир. 

Лакин      алыжылар    зейтун  йаьы  аларкян  етикетдя  олан 

Помос    сюзцня  фикир  вермирляр  вя  хариждян  алынан   

йаьлара  даща  чох  мейл  эюстярирляр.  Бу  йаьларын 

гиймятляриндя  чох  фярг  олмур,  лакин  кейфиййятжя 

Ривиера  типли  сатыша  верилян  зейтун  йаьы  бцтцн 

эюстярижиляриня  эюря  Помос  зейтун  йаьындан 

цстцндцр. Яввяла Ривиера зейтун йаьы тябии вя рафиня 

зейтун йаьынын гарышыьыдыр вя она эюря дя стандартын 

бцтцн  тялябляриня  уйьундур.  Лакин  Помос  зейтун 

йаьы  ясас  истещсал  просеси  баша  чатдыгдан  сонра 

йердя  галан  ъмыхдан  вя  зейтун  мящсуллары 

истещсалынын  галыгларындан  щазырланыр  вя  кейфиййятжя 

Ривиерадан ашаьыдыр. 

   “Bakы  Qida  və  Yağ  Fabriki”  MMC-də      

истещсал олунан “Финал” və “Zeytun bağları”  тижарят 

нишаны  вя  Ривиера  типли  зейтун  йаьынын    рянэи  ачыг 

йашылымтыл  чаларлы  сарыдыр,  шяффаф  вя  парлагдыр,  дады 

тямиз  вя  нейтралдыр,  микробиолоъи  вя  зярярсизлик 

эюстярижиляри  Тибби  Биолоъи  Тялимата  уйьундур. 

Нямлик  вя  учужу  маддялярин  мигдары  0  -  дыр 

(стандартда  0,2%-дян  чох  олмамасы  эюстярилир); 

халис  йаьын  мигдары  100%-дир;  сярбяст      йаь 

туршуларынын  мигдары  0,29%-дир  (стандарт  эюстярижи 

яла  сорт  цчцн  0,75%-дир);  пероксид  ядяди  2,8-дир 

(стандартына 

эюря 


15-дян 

чох 


олмаз). 

Холестеринсиздир.  Зейтун  йаьынын  тяркибиндя  72 

мг/100  грам  Е  витамини  (токоферол)  вардыр  ки, 

Zeytun və zeytun yağı_________________________________ 

 

114



бунун  да  90%-ни    даща  фяал  олан    α

  -токоферол 

тяшкил  едир.  100  грам  зейтун  йаьы  898  ккал  енеръи 

верир. 


Апaрдыьымыз  арашдырмалар  бир  даща 

эюстярди ки,  “Bakы Qida və Yağ Fabriki” MMC –də 

истещсал  олунан  Ривиера  типли  “Финал”  və  “Zeytun 

bağları”  тижарят  нишанлы  зейтун    йаьынын  кейфиййяти  

стандарт эюстярижилярдян гат-гат цстцндцр вя ондан 

эцндялик  гидамызда  истифадя  олунмасыны  бир 

мцтяхясис олараг мяслящят эюрцрцк.  

Zeytun  yağında sərbəst turşuların kütlə payı 

faizlə hesablanır. Bu analiz yağın kimyəvi dəyişikliyə 

uğraması  nəticəsində  yağ  turşularının  artmasını 

göstərir.  

Yağın  təhlilinin  ikinci  üsulunda  üzvi 

peroksidlər təyin edilir. Bu üsulla yağın oksidləşməsi 

dərəcəsi    öyrənilir.  Yağın  dadı  orqanoleptiki  üsulla 

professional  dequstatorlar  tərəfindən  təyin  olunur  və 

keyfiyyətinə görə sortlaşdırılır. 

Aşxana  zeytunu  və  zeytun  yağı  ilə  bağlı 

bütün məsələlərlə dünyada yeganə olan dövlətlərarası 

təşkilat  birliyi  məşğul  olur.  Bu  təşkilat  Zeytun  üzrə 

Beynəlxalq  Şura  (ingiliscə,  OC-  nternational  Olive 

Council

)  adlanır.  Bu  təşkilat    Birləşmiş  Millətlər 

Təşkilatı 

(BMT) 


tərəfindən 

1959-cu 


ildə 

yaradılmışdır.  2006-cı  ilə  qədər  bu  təşkilat 



nternational Olive Oil Council ( OOC – 

Zeytun yağı  

üzrə  Beynəlxalq  Şura)  adı  ilə  məşhur  olmuşdur. 

Sonralar onun adı dəyişdirilmişdir. Bu təşkilat zeytun 

və zeytun yağının istehsalı, istehlakı, eləcə də qarşıya 

çıxan  problemlərin  və  digər  məsələlərin  həlli  ilə 

məşğul olur. Zeytunun emalı məhsullarının və zeytun 

yağının  istehsalı  ilə  məşğul  olan  müəssisələr  zeytun 




Yüklə 1,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   44




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə