__________________Milli Kitabxana__________________
__________________________________________________88
ALTINCI GƏLİŞ
Sultan, Murad, Pəcyl, Yusif.
S u l t a n, M u r a d. Salaməleyküm!
R ə s u l. Səs salmayın görək.
S u l t a n,M u r a d. Nə olubdur ki?
R ə s u l. Bir saatdır gəlmişəm, mənə dürüst cavab vermir. Ancaq natamam
kəlmələr deyib hirslənir.
M u r a d (Sultana). Sənə nə dedim?
R ə s u l. Bircə deyiniz görək, nə olubdur?
M u r a d. Nə olacaqdır? İnsafsız oğluna bir ay çörək verib əzizləyibdi, indi
Xədicəni almaq istəyir.
R ə s u l. Şamdan?
S u l t a n. Bəli, Şamdan bəy....
R ə s u l. Tfu!....
M u r a d. Belə adamı boğazından asmalıdır!
R ə s u l. Bəs elə bilirsən o, papaq qoyub bu vilayətdə gəzə biləcəkdir?
S u l t a n, M u r a d, R ə c u l. (Hamı təəccüblə Yusifə baxır). Yusif, danış
görək nə var, nə yox?
Y u s i f (göz qaldırıb bunlara baxır). Xoş gəlibsiniz.... Əyləşin....
M u r a d. Yusif, sən mənim canım, çox da fikir eləmə, o xəbər ki, mən sənə
dedim, ara sözüdür. Bəlkə əsli də olmasın.
Y u s i f. Xeyr, elədi ki, var. Çünki hərgah doğru olmasa idi, buradan
köçməzdi.
H a m ı s ı. Köçübdür?
Y u s i f. Bu gün mən gəlməmişdən köçübdür.... (Fikrə gedir.)
R ə s u l. Ay zalım oğlu, necə tez başa düşübdür!....
M u r a d. Mən təəccüb edirəm Hacı İbrahimə ki, belə adama qızını verir.
R ə s u l. Görükür, genə gop vurubdur.
(Yusif əlləri ilə başını tutub fikrə gedir.)
M u r a d. İndi olan olub qurtarıbdır. Mən təəccüb edirəm ki, Yusif nə əcəb
onunla dostluq edirdi, vəhalonki kişi danışanda özünü bildirirdi.
__________________Milli Kitabxana__________________
__________________________________________________89
S u l t a n. Bunu haqq deyirsən. Mən özüm də o fikirdə idim. Amma Yusifin
ürəyi məndən sınar deyib söz açmırdım.
Y u s i f (başını qaldırıb). Həzərat! Sizin canınız üçün bugünədək onun
hiylələrini başa düşməmişdim. Hətta bir neçə təklifləri mənim aşkar zərərim isə
də, yenə fikir edirdim ki, bu zalım oğlu məni özünə dost bilib mənim ayağımdan
çəkməz. Mən nə bilim ki, bu biinsaf oğlu mənə başdan quyu qazırmış. (Fikrə
gedir.)
R ə s u l. İndi de görək, axı, bu işi belə qoymaq olmaz.Fikrin nədir?
M u r a d, S u l t a n. Doğurdan de görək, necə olacaqdır?
Y u s i f (bir az fikirdən sonra). Mənim bir özgə fikrim yoxdur. (Durub
gəzinir.) Ancaq onu bilirəm ki, bu iş xeyirliklə qurtarmayacaqdır.... Arada bir
qan olacaq.... (Fikrə gedir, qeyriləri bir-birinə təəccüblə baxırlar.)
M u r a d (ayağa durur). Biinsaf oğlunu boğazından asasan.
S u l t a n (ayağa durur). Zalım oğlunu bir gülləyə qurban edəsən.
R ə s u l (ayağa durur). Heç elə sözlər danışmayın. (Qeyriləri Rəsula
baxırlar.) O sözlər əbəsdir.... Onun burada heç kəsi yoxdur, heç kəsin də onunla
əlaqəsi olmasın. Mənim fikrimcə, biz hərgah onunla bilmərrə əlaqəmizi kəssək,
özü sonra düşünüb yoldaşına xəyanət etməz və onu da eşitmişəm ki, o qızı, o ala
bilməyəcəkdir.
Y u s i f. Qızı almamaqdan mən də arxayınam....
M u r a d. A kişi, necə arxayınsan ki, atası, anası razı olub, kəbinini də bu
yavuq vaxtda kəsəcəkdir.
R ə s u l. İnanma.
Y u s i f. Mən ona görə deyirəm ki, o qız ona getməz. Amma çünki qızı zorla
verəcəklər, ona görə ... m ... m.... Qız özünü həlak edəcəkdir. Ancaq bu iş məni
təşvişə salıbdır.... Və onu da bilirəm ki, o qızdan sonra mən gərək bu dünyada
qalmayam. (Tərəfə.) Uf, allah, nə yaman fikirlərdir başıma gəlir!.... (Başını əli
ilə tutur.)
H a m ı s ı. Sən heç darıxma, yaman adam öz cəzasına çatar!....
(Bu vaxt dişqarıdan qilü-qal səsi gəlir. Bunlar gedirlər qapıya sarı. Rza bəy,
Heydər bəy, Nəcəf bəy içəri daxil olurlar.)
__________________Milli Kitabxana__________________
__________________________________________________90
YEDDİNCİ GƏLİŞ
Əvvəlkilər və Rza bəy, Heydər bəy, Nəcəf bəy.
R z a b ə y, H e y d ə r b ə y, N ə c ə f bəy. A kişilər, bu nə əhvalatdır şəhər
də danışırlar?
(Yusif başını aşağı salıb fikrə gedir.)
M u r a d, R ə s u l, S u l t a n. Bir işdi, olubdur.
R z a b ə y (Yusifin yanına gedib). Yusif! Hamı günah sizdədir. Siz onu öz
yanınıza salıb hamıya tərif edibsiniz və o dəxi sənin xatirinə görə mənim (əli ilə
göstərir), Heydər bəyin, Nəcəf bəyin və qeyri mütəşəxxis adamların əziz qonağı
olubdur. Amma indi başınıza olmayan işləri gətirir....
H e y d ə r b ə y. Təəccübdür! Bu neçə ildə onu tanıya bilməyibsiniz.
N ə c ə f (tərəfə). Doğru deyiblər ki: "Ətə baxma, dona baxma, içindəki cana
bax".
Y u s i f. Doğru buyurursunuz ki, hamı günah məndədir.... (Başını aşağı
salır).
R z a b ə y. A kişi, bilməyirsiniz şəhərdə nələr danışırlar? Utanmaz oğlu
özünü belə qələmə veribdir ki, guya Fətəli şahın nəvəsidir.
H e y d ə r b ə y. O günlərdə deyirlər bir yerdə oturub bizim qeybətimizi
edirmiş. Deyirmiş guya buranın bəyləri acdırlar və yemək-içməyi bacarmırlar.
H a m ı. Gör sən allah?!
R z a b ə y. Bundam da pis xəbərlər eşitmişəm. Ancaq Yusifin xatirəsi üçün
bu vaxtadək danışmırdım.
(Rəsul, Sultan, Murad bir-biri ilə yavaşdan söhbət edirlər.)
N ə c ə f b ə y. Təvəqqe edirəm bundan sonra onunla heç kəsin əlaqəsi
olmasın. Ta onu bir hala gətirək ki, ağlının naqisliyini və nacins olmağını özü
anlasın.
H a m ı. Yaxşı sözdür.
R z a b ə y. Sizin canınız üçün, indi gedib onun piçini elə yerdən buracağam
ki, axirətədək yana-yana qalsın. Xülasə, çox danışmaqdan bir şey çıxmaz.
Gedirsiniz, gedək.
H a m ı. Bəli, buyurunuz, (Yusifə) Salamat qalın! (Əvvəl Rza bəy, sonra
qeyrilər dişqarı çıxırlar.)
Dostları ilə paylaş: |