Miras başliq header miras

SENTYABR   SEPTEMBER     MİRAS 55

tARİx   HISTORY

The widening of cultural relations is displayed in architecture as 

well. The first graphic example in this line is Humayun Mauso-

leum erected by spouse of Humayun shah, Hamida Banu Beqam 

after his death.

Thus,  two-storey  building  under  white  marble  ceiling  has  great 

similarity with Mausoleum of Uljaytu khan, Elkhani ruler in Sul-

taniyya City for the planning of inner rooms and design.

The  Taj  Mahal,  which  is  the  most  beautiful  sample  of  Indian-

Islamic  architecture  and  basic  pilgrimage  of  millions  of  tourists 

reflects mutual cultural relations. Not only Tabriz crafstmen were 

involved in the construction of Taj Mahal, the sign of great love but 

also Isa Muhammad Afandi is reminded as one of main masters. 

So, Azerbaijani-Indian hsitorical relations started with trade re-

lations and later developed up to intergovernmental attitudes are 

reflected obviously in cultural heritage samples. The road traced by 

these two states being in dense attitudes with one another over the 

history is a kind of similiar. Both states suffered for long term from 

colonialism  oppression  and  struggled  for  gaining  independence 

and re-establishment of tangible and moral values. The arm was 

used, human was made to keep silence, but both people did not 

defeat and gave in. Today both peoples are free, independent and 

show their tangible and moral values to the world as an indepen-

dent state.

Humayun şahın həyat yoldaşı Həmidə Banu Beqam tərəfində 

həyat yoldaşının ölümündən sonra onun üçün ucaltdığı Huma-

yun məqbərəsi olur.

Belə ki, ağ mərmərli tavanın altındakı iki mərtəbəli tikili daxili 

otaqların planlaşdırılması və işləmələri baxımından Sultaniyyə 

şəhərindəki Elxani hökmdarı Ulcaytu xanın məqbərisi ilə geniş 

oxşarlıqlara malikdir.

Hind-islam  memarlığının  ən  gözəl  nümunəsi  olan  və  bugün 

də  milyonlarla  turistin  əsas  ziyarətgahı  sayılan  Tac  Mahal  da 

özlüyündə  qarşılıqlı  mədəni  əlaqələri  əks  etdirir.  Böyük  bir 

sevginin nişanəsi olan Tac Mahalın tikilişi üçün nəinki təbrizli 

sənətkarlar işə cəlb edilmiş, həmçinin əsas ustalardan biri kimi 

İsa Məhəmməd Əfəndi yad edilir. 

Beləliklə ticarət əlaqələri ilə başlanmış və sonradan dövlətlərarası 

münasibətlərə  kimi  inkişaf  edən  Azərbaycan-Hindistan  tar-

ixi  əlaqələri  bariz  şəkildə  mədəni  irsin  nümunələrində  də  öz 

əksini  tapmaqdadır.  Tarix  boyunca  sıx  münasibətlərdə  olmuş 

bu iki dövlətin cızdıqları yol da bir növ oxşardır. Hər iki dövlət 

uzun müddət kolonializm boyunduruğundan əziyyət çəkmiş və 

müstəqillik  əldə  olunması,  maddi-mənəvi  dəyərlərin  yenidən 

bərqərar edilməsi üçün illər boyu mübarizə aparmışdır. Silaha əl 

atılmış, susdurulmağa cəhd edilmiş, amma hər iki xalq məğlub 

olmamış  və  geri  çəkilməmişdir.  Bu  gün  hər  iki  xalq  azaddır, 

müstəqildir və müstəqil dövlət kimi öz milli-mənəvi dəyərlərini 

dünyaya nümayiş etdirməkdədir.

---

56 MİRAS   SENTYABR   SEPTEMBER

tuR   TOUR

Arxeoloji qazıntılar Buğurt qalasında XI-XIII əsrlərdə yaşayış olduğunu göstərir. Qalada 

bəzi divar və bürclərin, o cümlədən yaşayış binalarının xarabalığı qalmışdır. Evlər yonma 

daşlardan tikilmişdir. Mənbələrdə Xv əsrin sonundan adı çəkilir. 1509-cu ildə I Şah İsmayıl 

Şirvana hücum edərkən Şirvanşah II İbrahim Şeyxşah Buğurt qalasında müdafiə olunmuşdu. 

1537-ci ildə Şirvanda baş vermiş üsyan zamanı Şirvanşah Şahrux və saray əyanları Buğurt 

qalasında gizlənməyə məcbur olmuşdu. 1538-ci ildə Səfəvi qoşunları Əlqas Mirzənin başçılığı 

ilə Şirvana hücum etdi. Buğurt qalasına çəkilən Şahrux və vəkil Hüseyn bəy bir neçə ay 

Səfəvilərə müqavimət göstərmişdi. Həmin dövrdə Şirvanşahların xəzinəsi də Buğurt qalasında 

saxlanılırdı. Səfəvi-Osmanlı müharibəsi zamanı osmanlılar Buğurt qalasını ələ keçirib özlərinin 

dayaq məntəqələrindən birinə çevirmişdilər. Qaladan XvII əsrin axırlarına kimi müdafiə 

məqsədi ilə istifadə olunmuşdur.

BUĞURD 

QALASI

  

Bugurd Castle

---

SENTYABR   SEPTEMBER     MİRAS 57

tuR   TOUR

2011-ci ilin iyun ayından MİraS Mədəni İrsin Öyrənilməsinə 

Kömək İctimai Birliyi Heritage Travel Turizm Şirkəti ilə birlikdə 

Şirvan Xəzinəsinə Aparan Yollar mədəni ris turları həyata keçirir. 

İlk  tur  Azərbaycanın  müxtəlif  media  qurumlarını  təmsil  edən 

jurnalistlərlə Orta əsr Ağsu şəhərinə təşkil olunmuşdu. İnfotur 

xarakteri daşıyan və media işçiləri tərəfindən maraqla qarşılanan 

həmin tur zamanı Diri Baba türbəsi, Şamaxı Tarix-Diyarşünaslıq 

Muzeyi və Orta əsr Ağsu şəhəri ziyarət olunmuşdur.

12 avqust 2012-ci ildə MİraS İctimai Birliyinin üzvləri Heri-

tage Travel Turizm Şirkətinin təşkilatçılığı ilə Şirvan Xəzinəsinə 

Aparan Yollar mədəni irs turları çərçivəsində Buğurd qalasında 

olmuşlar.  Bakıdan  rahat  avtobusla  yola  düşən  iştirakçılar 

Şamaxı  rayonunun  Çuxuryurd  kəndindən  Buğurd  qalası 

istiqamətinə UAZ markalı maşınla getməli oldular.  Yolların sel 

suları  nəticəsində  yararsız  hala  düşməsi  bu  qədim  tarixə  ma-

lik  qalanı  görmək  istəyən  turistlərin  arzusunu  reallaşdırmağa 

imkan vermir. Tur iştirakçıları Qəleyibuğurd kəndindən Ağsu 

çayının içərisi ilə xeyli yol qət etdikdən sonra Buğurd qalasının 

ətəyində yerləşən Qaladərəsi kəndinə çatdılar. Kənd sakini Ka-

mil Əlizadənin bələdçiliyi ilə iştirakçılar Buğurd qalasını ziyarət 

etdilər.

MİraS Mədəni İrsin Öyrənilməsinə Kömək İctimai Birliyinin 

sədri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Fariz Xəlilli tur iştirakçılarına 

qala  haqqında  məlumat  vermiş,  Yevgeni  Paxomov  və  Hüseyn 

Ciddinin  burada  kəşfiyyat  xarakterli  arxeoloji  tədqiqatlar 

apardığını xatırlatmışdır. O, bildirmişdir ki, arxeoloji qazıntılar 

Buğurt  qalasında  XI-XIII  əsrlərdə  yaşayış  olduğunu  göstərir. 

Qalada bəzi divar və bürclərin, o cümlədən yaşayış binalarının 

xarabalığı  qalmışdır.  Evlər  yonma  daşlardan  tikilmişdir. 

Mənbələrdə XV əsrin sonundan adı çəkilir. 1509-cu ildə I Şah 

İsmayıl Şirvana hücum edərkən Şirvanşah II İbrahim Şeyxşah 

Buğurt  qalasında  müdafiə  olunmuşdu.  1537-ci  ildə  Şirvanda 

baş  vermiş  üsyan  zamanı  Şirvanşah  Şahrux  və  saray  əyanları 

Buğurt  qalasında  gizlənməyə  məcbur  olmuşdu.  1538-ci  ildə 

Səfəvi  qoşunları  Əlqas  Mirzənin  başçılığı  ilə  Şirvana  hücum 

etdi.  Buğurt  qalasına  çəkilən  Şahrux  və  vəkil  Hüseyn  bəy  bir 

neçə  ay  Səfəvilərə  müqavimət  göstərmişdi.  Həmin  dövrdə 

Şirvanşahların xəzinəsi də Buğurt qalasında saxlanılırdı. Səfəvi-

Osmanlı  müharibəsi  zamanı  osmanlılar  Buğurt  qalasını  ələ 

keçirib  özlərinin  dayaq  məntəqələrindən  birinə  çevirmişdilər. 

Qaladan XVII əsrin axırlarına kimi müdafiə məqsədi ilə istifadə 

olunmuşdur.

Qalanın  indiyə  qədər  konservasiya  olunmaması  və  son  za-

manlar güclü yağışların təsiri ilə qala içərisində iri yarğanların 

əmələ gəlməsi təəssüf doğurur. Bu cür istehkam tipli qalaların 

konservasiyası  ilə  əlaqədar  müxtəlif  layihələr  hazırladıqlarını 

bildirən  Fariz  Xəlilli  Mədəniyyət  və  Turizm  Nazirliyinin 

belə  layihələrin  həyata  keçirilməsində  maraqlı  olduğunu 

vurğulamışdır.

Dağların qoynunda sahibsiz qalmış və tərk edilmiş tarixi Buğurd 

Since  June  2011  MIRAS  Social  Organization  in  Support  of 

Studying of Cultural Heritage arranges cultural heritage tours 

“Roads lead to Shirvan Treasury” together with Heritage Travel 

Tour Comp. The first tour was in Medieval Agsu town for jour-

nalists  from  different  media  bodies  of  Azerbaijan.  During  the 

tour which was of info-tour kind and welcomed by media repre-

sentatives with pleasure, they visited Diri Baba Tomb, Shamakhi 

History and Local Lore Museum and Medieval Agsu town.

Member of MIRAS Social Organization visited Bugurd Castle 

within cultural heritage tours “Roads lead to Shirvan Treasury” 

on 12 August 2012 organized by Heritage Travel Tour Comp. 

The  visitors  departed  from  Baku  by  comfortable  bus  directed 

to Chukhuryurd region of Shamakhi, then to Bugurd Castle by 

UAZ car. The roads’ being spoilt with flows prevents tourists to 

see this old historical castle. The visitors after going a long way 

from Galeyibugurd Village across Agsu River arrived in Gala-

derisi Village, at the feet of Bugurd castle. The visitors visited Bu-

gurd castle under guidance of the villager Kamil Alizade.

Chairman of MIRAS Social Organization, PhD Fariz Kha-

lilli  gave  information  on  the  castle  and  reminded  Yevgeniy 

Pakhomov and Hussein Jiddi conducted intelligence archaeo-

logical explorations there. He said archaeological excavations 

show dwelling in Bugurd Castle in 11-13th century. The ru-

ins of some walls and towers, including buildings saved inside 

the castle. Houses are built of hewed stones. It is recalled in the 

sources since late 15th century. When Shah Ismail I attacked 

Shirvan in 1509, Shirvanshah Ibrahim Sheikhshah II was de-

fended in Bugurt Castle. During 1537, Shirvan riot, Shirvan-

shah Shahrukh and courtiers had to hide in Bugurd Castle. 

In 1538 Sefevyd troops stormed Shirvan under command of 

Algas Mirza. Shahrukh and advocate Hussein bey sheltered in 

Bugurd Castle resisted Sefevyds for some months. In that year 

the treasure of Shirvanshahs was kept in Bugurd Castle. Dur-

ing Sefevyds-Ottoman war the Ottoman troops seized Bugurd 

Castle and turned that into a strong point for themselves. The 

castle was used for defense purposes till late 17th century.

Regretfully,  the  castle  was  not  conserved  till  now  and  lately 

larger ravines appeared under the strong rains’ influence onto 

the castle. Fariz Khalilli stating different projects are prepared 

in  connection  with  conservation  of  such  fortification  type 

castles, said Ministry of Culture and Tourism is interested in 

implementation of these projects.

After historical Bugurd Castle, which kept neglected in the lap 

of the mountains and which was abandoned, the visitors re-

turned Shamakhi City. They had been in the yard of Shamakhi 

City secondary school No. 1 , where large wall ruins were also 

---