MiRZƏ ŞƏFİ ŞƏrq qərb araşdirmalarinda
Yüklə 2,91 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nəzakət Əliyeva
- Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında
- FRİDRİX BODENŞTEDTİN “ŞƏRQDƏ MİN BİR GÜN” ROMANININ ÖN SÖZÜ
Nəzakət Əliyeva 120 ziyalılarımızdan bir neçəsinin bu fədakar insan, böyük müəllim haqda xatirələrindən müəyyən iqtibaslar gətirmək istərdim: Akademik Ağamusa Axundovun xatirələrindən: "... Mehdi müəllim böyük təşkilatçı, yaradıcı rektor olmaqla yanaşı, böyük şəxsiyyət idi. Onun şəxsiyyətində prinsipial, tələbkar insanla humanist, qayğıkeş insan vəhdət təşkil edirdi. Onun şəxsiyyəti yadımda müdriklik rəmzi kimi qalıb... Gözəl alimin, bənzərsiz müəllimin, nəhəng təşkilatçı və böyük şəxsiyyətin əziz xatirəsi onu tanıyanların yaddaşında və qəlbində əbədi həkk olunaraq qalır...". Azərbaycan MEA-nın müxbir üzvü, professor Məsumə Məlikovanın xatirələrindən: "... Bu gün çoxsaylı mühüm hadisələrlə zəngin olan illər, zamanlar keçdikdən sonra hər birimizin cəmiyyətdə, kollektivdə müvafiq mövqe tutduğumuz bir vaxtda səni vaxtilə əhatə edən, bu dünyanı artıq tərk etmiş, lakin çoxsaylı insanların həyatında dərin, silinməz izlər buraxmış şəxslərin fərdi keyfiyyətlərini, şəxsiyyətlərinin dəyərini xüsusilə aydın dərk edirsən. Belə şəxsiyyətlər bütöv nəsillərin, ziyalılar pleyadasının hamiləri missiyasını özlərində daşıyırlar. Mehdi Sadıxoviç məhz belə insan idi və mənim xatirimdə beləcə prinsipial, obyektiv, diqqətcil bir insan, yüksək nüfuzlu bir şəxsiyyət olaraq qalmışdır...". Professor Müseyib Müseyibovun xatirələrindən: "... Hamı onu pak bir insan, təhsili, elmi sevən bir alim, Universitetimizi, Vətənimiz Azərbaycanı Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında 121 özündən artıq sevən Vətən oğlu, ağsaqqal hesab etmişdir. Mehdi müəllim ən yüksək hörmətə və ehtirama layiq insan idi...". Professor Faiq Əhmədovun xatirələrindən: "...Mehdi müəllim haqqında Mehdi müəllim zirvəsində olan insanlar söhbət edə bilərlər... Mehdi müəllim çox qayğıkeş müəllim və rəhbər idi... Mehdi müəllim böyük müəllim, qayğıkeş insan və müdrik rəhbər kimi həmişə ürəyimizdədir." Professor Niftalı Qocayevin xatirələrindən: "... Mehdi müəllim Böyük Vətən müharibəsində yaralanaraq qayıtdığı gündən ömrünün sonunadək həyatını təhsilə, tədrisin təşkilinə və elmi kadrların hazırlanmasına həsr etmişdir. O, təhsil fədaisi idi.." və s. Hörmətli oxucu! Mehdi müəllim haqqında bu xoş xatirələri istənilən qədər artırmaq olardı. Ancaq hesab edirəm ki, bu deyilənlər Mehdi müəllimin sözün, geniş mənasında, uca şəxsiyyət və müdrik ziyalı olduğunu bir daha təsdiqləyir. Azərbaycan ziyalılığını təmsil edən bu böyük insana qiymət verərkən onun hansı partiyanın üzvü olduğunu, hansı böyük vəzifələrdə işlədiyini yox, yalnız həqiqi insanlığını və şəxsiyyətini göz önünə gətirmək gərəkdir. Bu mənada Mehdi müəllim böyük Azərbaycan ziyalısı, ziyalılar arasında böyük nüfuzu olan uca şəxsiyyət idi... Bir neçə kəlmə də Mehdi müəllimlə bağlı gördüyüm və eşitdiyim hadisələrdən söz açmaq istəyirəm. Yuxarıda dediyim kimi, mən tələbə olanda Mehdi müəllim Universitetə rektor təyin edilmişdi. Nəzakət Əliyeva 122 Mehdi müəllim ortaboylu, irisifətli, eynəkli, xoşsifət, ciddi görkəmli bir insan idi. Universitet dəhlizində onu görən tələbə və müəllimlər hörmət və ehtiramla ona yol verər, baş əyib salamlaşardılar. Mehdi müəllim çox böyük nüfuz sahibi idi. Universitetdə hamı onu sevənlər də, onu istəməyənlər də onun nüfuzu qarşısında, necə deyərlər, muma dönərdilər. Çünki o, sözünün ağası olan şəxsiyyət idi, müdrik qərarlar verər, haqqı-ədaləti heç zaman pozmazdı. Mən Mehdi müəllimi rektor vəzifəsindən ayrılıb kafedrada dosent kimi çalışdığı illərdə də (1971-1972) çox görmüşəm. O dövrdə də hamı ona ehtiramla yanaşar, hörmətlə salamlaşar, yol göstərərdilər. Mehdi müəllim mənəviyyatca saf, büllur kimi təmiz müəllim idi. O, bir ədalət mücəssəməsi idi. Saflıq, təmizlik, sadəlik, prinsipiallıq, xeyirxahlıq, müdriklik Mehdi müəllimi həmkarlarına, tələbələrinə, yetirmələrinə, bütövlükdə insanlara sevdirən üstün keyfiyyətlər idi... Onu da deməliyəm ki, Mehdi müəllimim mənim taleyimdə də izləri qalıb. Ali təhsil haqqında diplomumda bu böyük müəllimin rektor kimi imzası var. Ali məktəbi bitirəndən sonra Gəncə Dövlət Pedaqoji İnstitutuna işə göndərilməyimdə, Universitetin aspiranturasına qəbul olmağımda da Mehdi müəllimin xidmətləri unudulmazdır... Mehdi müəllim haqqında bu yazını Həzrəti Məhəmməd Peyğəmbərin belə bir müdrik kəlamı ilə bitirmək istəyirəm: " Yaxşılığa öyrəşmiş və alim şəxs insanlann ən yaxşısıdır.". Doğrudan da, Mehdi müəllim yaxşıların yaxşısı, xeyirxahların xeyirxahı idi. Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında 123 İnanıram ki, bu böyük müəllimin əziz xatirəsi onu tanıyanların, tələbələrinin, yetirmələrinin qəlbində əbədi yaşayacaqdır. Neçə ki, Bakı Dövlət Universitetinin şanlı tarixi var, Mehdi Əliyev də həmin tarixin bir səhifəsi kimi hər zaman xoş xatirələrlə anılacaqdır. Ruhu şad olsun! ... FRİDRİX BODENŞTEDTİN “ŞƏRQDƏ MİN BİR GÜN” ROMANININ ÖN SÖZÜ Bir çox nəğməkarlardan, o cümlədən 1918-ci ildə Hötenin fars nəğməkarı Hafiz haqqında sırf insan fəlsəfəsindən bəhs edən Qərb-Şərq divanı nəşr edildikdən sonra Hannoverdə anadan olmuş Fridrix fon Bodenştedin üstünlüyü uzun illər Şərqdə yaşayaraq hələ bu gün də poeziya dolu Qafqazın adət - ənənələri ilə şəxsən tanış olması idi (1843-1845). Bu illərin poetik məğlubiyyəti şairin baş əsəri “Şərqdə min və bir gün” ilə gəldi. Bu əsər 1850-ci ildə nəşr edildi və bir çox nəşriyyatlara göndərildi. Əlbəttə, poetik məğlu- biyyət. Çünki nəsr əsərində Bodenştedin Rusiyanın Qafqazdakı valisi general Naythart tərəfindən Tiflis tərbiyə institutunun rəhbəri təyin edilməsi haqqında heç nə öyrənə bilmirik. Həm də Bodenşted bu xəlqi- tarixi səyahət təsviri romanında əsas obraz deyildir. Bu əsərin qəhrəmanı Tiflisdə Bodenştedin tatar dili müəllimi Gəncə ülaməsi, Şərq şöhrətpərəstliyindən uzaq olmayan, öz ruhlandırılmış şagirdlərinə güllü- Yüklə 2,91 Kb. Dostları ilə paylaş:
|