Мөһсүн Гәраәти: Намазын сирләриндән ишарты

YAĞIŞ NAMAZININ FORMASI

Yağış namazı bayram namazı kimi iki rəkətdir. Birinci rəkətdə beş qunut, ikinci rəkətdə dörd qunut var. Yağış namazının camaatla qılınması daha yaxşıdır.

Qunutlarda istənilən duanı oxumaq olar. Lakin elə bir dua oxumaq daha yaxşıdır ki, bu duada Allahdan yağış istənilsin. Hər duadan öncə Peyğəmbər (s) və onun ailəsinə salavat göndərmək bəyənilir. Həmd və surənin ucadan oxunması müstəhəbdir.

Bu namaz Allahın rəhmətini cəlb etmək üçündür. Elə buna görə yağış namazına aid olan müstəhəb əməllərdə bəndələrin ehtiyacını, kiçikliyini çatdıran və ilahi rəhməti cəlb edən göstərişlər verilmişdir:

Cammatın üç gün oruc tutması və üçüncü gün səhraya gedib namaz qılması; açıq səma altında toplaşmaq; ayaqyalın olmaq; xalqın minbəri özü ilə səhraya aparması; azan verənlərin, qocaların, körpələrin və heyvanların xalqla birlikdə olması; yalvarış və fəryadların ucalması üçün uşaqları analarından ayırmaq; kafirlərin xalqla yanaşı çölə getməsinin qarşısını almaq; pişnamaz və xalqın son dərəcə müt’ilik, vüqar və tələbkarlıqla çölə gedib namaz üçün təmiz yer seçməsi...¹

Namaz sona çatdıqdan sonra pişnamaz minbərə qalxıb, əbasını dağınıq halda çiyninə atsın, uca səslə 100 dəfə təkbir desin. Sonra sağ tərəfi xalqa 100 dəfə “subhanəllah” desin və daha sonra sol tərəfi xalqa 100 dəfə uca səslə “la ilahə illəllah” desin. Xalqın da uca səslə bu şüarı təkrarlamasının eybi yoxdur. Çünki bu iş rəhmət və bağışlanmaya səbəb olur.

Pişnamaz və xalq əllərini dua üçün qaldırıb xeyli yalvarsın, dua etsinlər. Pişnamaz xütbə oxusun və Allahdan yağış istəsin. Mə’sumlardan nəql olunmuş xütbələrin oxunması daha yaxşıdır. Məsələn, həzrət Əli (ə) və imam Səccaddan (ə) nəql olunmuş xütbələr.²

YAĞIŞ NAMAZININ TARİXİ

Rəvayətlərdən mə’lum olduğu kimi, yağış namazı keçmiş peyğəmbərlərin vaxtında da olmuşdur. (Həzrət Süleymanın (ə) əhvalatını əvvəldə qeyd etdik)

Allahın rəsulunun (s) yağış namazı qılmaq qaydası barəsində hədislər və dualar, həzrət Əlidən (ə) nəql olunmuş xütbələr, imam Səccadın (ə) duaları əvvəllər də yağış namazının qılındığını göstərir.³

Tarixdə bə’zi böyük alimlər yağış namazı təşkil etmiş və Allah yağış yağdırmışdır. Bu namaz həssas bir namazdır. Əgər Allah duaları qəbul etməyib, yağış göndərməsə, Allah tərəfindən qəbul olunmamaq namaz qılanların xəcalət çəkməsinə səbəb olacaq. Buna görə yağış namazını bərpa etmək cür’ət və isar tələb edir.

Müasir tariximizdə məşhur yağış namazlarından biri Ayətullahul-üzma Seyyid Məhəmməd Təqi Xansarinin (r) namazıdır.

Yazılmışlara əsasən, hicri qəməri 1363-cü il, müttəfiqlər İranı işğal edən zaman Qum şəhərinə yağış yağmadı. Bağlar və tarlalar qurudu. Qum əhalisi üçün qıtlıq və quraqlıq təhlükəsi yarandı. Bu böyük mərcə (alim) iki gün ardıcıl şəkildə yağış namazı üçün Qum ətrafındakı çöllərə getdi. Qeybi və mə’nəvi işlərə inanmayanlar istehza etdilər. Lakin ikinci gün elə bir yağış yağdı ki, hər tərəfi su bürüdü.

(“Asarul-huccət və gəncineyi daneşməndan”, 1-ci cild, səh.324. Həmin mərhumun qəbri həzrət Mə’sumənin (ə) hərəmindədir).

DİGƏR NAMAZLAR

Bəndə ilə Allah arasında ünsiyyət yaratmaq üçün bir çox namaz tövsiyə edilmişdir. O cümlədən, ğüfeylə namazı, hacət namazı, birinci qəbir gecəsinin namazı (ləylətül-dəfn), ayın əvvəlinin namazı və başqa namazlar dua kitablarında göstərilmişdir. Maraqlananlar bu kitablara müraciət etsinlər. Bu məqamda yazını sona çatdırırıq. Ümid edirik ki, söhbətlərimiz özümüz və başqaları üçün faydalı olacaq, axirət yolunda azuqə kimi bəhrə verəcək.

ƏL-HƏMDU LİLLAHİ RƏBBİL-ALƏMİN

1 Zariat surəsi, ayə 56.

1 Nəhl surəsi, ayə 36.

2 Zumər surəsi, ayə 7.

1 Qureyş surəsi, ayə 4.

2 Nəhcül-bəlağə, 147-ci xütbə.

1 Nəhl surəsi, ayə 96.

2 Qəsəs surəsi, ayə 88.

3 Yasin surəsi, ayə 61.

4 Bəqərə surəsi, ayə 45 və 153.

1 Mizanul-hikmə, 7-ci cild, səh.542.

2 Vəsail, 12-ci cild, səh.11.

3 Muhəccətul-bəyza, 1-ci cild, səh.19.

2 “Nəhcül-fəsahə”.

3 “Səfinətul-bihar”.

1 “Səfinətul-bihar”, “Əbd” kəlməsi.

2 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.366.

3 “Bihar”, 84-cü cild, səh.259.

4 “Nisa” surəsi, ayə 43.

5 “Vafi”, 2-ci cild, səh.10.

6 “Üsuli-Kafi”, 2-ci cild, səh.83.

1 “Kəhf” surəsi, ayə 110.

2 “Bihar”, 70-ci cild, səh.252; “Vəsail”, 1-ci cild, səh.58.

3 “Bəyyinə” surəsi, ayə 5.

4 “Mu’minun” surəsi, ayə 2.

1 “Misbahuş-şəriət”, səh.8.

2 “Bihar” 84-cü cild, səh.233.

3 “Bihar”, 70-ci cild, səh.251.

1 “Səhifeyi-Səccadiyyə”, 20-ci dua.

2 “Bəqərə” surəsi, ayə 264.

3 “Mizanul-hikmət”, həsəd kəlməsi.

4 “Kafi”, 2-ci cild, səh.314.

1 “Fatir” surəsi, ayə 8.

2 “Kəhf” surəsi, ayə 104.

3 “Tövbə” surəsi, ayə 37.

4 “Maidə” surəsi, ayə 27; “Tövbə” surəsi, ayə 53.

5 bax: “Hud” surəsi, ayə 16; “Furqan” surəsi, ayə 23.

1 “Yusuf” surəsi, ayə 101.

2 “Ali İmran” surəsi, ayə 193.

3 bax: “Ə’raf” surəsi, ayə 128; “Hud” surəsi, ayə 49; “Qəsəs” surəsi, ayə 83.

1 “Təkvir” surəsi, ayə 26.

2 “Səhifeyi-Səccadiyyə”, gecə namazından sonranın duası.

1 “Biharul-Ənvar”, 41-ci cild, səh.12.

2 “Taha” surəsi, ayə 1 və 2; mənbə: “Bihar”, 16-cı cild, səh.202; “Təfsire-Nurus-səqələyn”, 3-cü cild, səh.366.

3 “Biharul-ənvar”, 43-cü cild, səh.61.

1 “Biharul-ənvar”, 4-cü cild, səh.64.

2 “Biharul-ənvar”, 46-cı cild, səh.75.

3 “Biharul-ənvar”, 48-ci cild, səh.107.

4 “Bəqərə” surəsi, ayə 165.

5 “Fatir” surəsi, ayə 10.

1 bax: “Ənkəbut” surəsi, ayə 17.

2 “Maidə” surəsi, ayə 76.

3 “Ə’raf” surəsi, ayə 194.

4 “Ənbiya” surəsi, ayə 54.

5 “Məryəm” surəsi, ayə 82.

6 “Həcc” surəsi, ayə 71.

1 “Tuhəful-uqul”, səh.456.

2 “Nurus-səqələyn”, 3-cü cild, səh.357.

3 “Bəqərə” surəsi, ayə 87.

1 “Nisa” surəsi, ayə 65.

2 “Nisa” surəsi, ayə 77.

3 bax: “Bəqərə” surəsi, ayə 143.

4 bax: “Saffat” surəsi, ayə 102.

1 “Məryəm” surəsi, ayə 65.

2 “Bihar”, 77-ci cild, səh.68.

3 “Nəhcül-fəsahə”.

4 “Əl-Həyat”, 1-ci cild, səh.331.

5 “Bihar”, 77-ci cild, səh.164.

1 “Ənkəbut” surəsi, ayə 56.

2 “Nəhcül-bəlağə”, Feyzul-İslam, 192-ci xütbə.

1 “Əsr” surəsi, ayə 3.

1 İmam Rahilin “Tovzihul-məsail”inin 2252-ci məsələsində bu barədə izah verilmişdir..

1 “Nisa” surəsi, ayə 6.

2 bax: “Nur” surəsi, ayə 58.

3 “Loğman” surəsi, ayə 17.

1 “Ən’am” surəsi, ayə 152.

2 “Həcc” surəsi, ayə 78.

3 “Fəth” surəsi, ayə 17.

1 “Təfsiri Safi”, 2-ci cild, səh.35.

2 “Bihar”, 70-ci cild, səh.230.

3 “Bihar”, 70-ci cild, səh.242.

1 “Qisarul-cuməl”, 2-ci cild, səh.73.

2 “Bəqərə” surəsi, ayə 128.

3 “Bəqərə” surəsi, ayə 189.

1 “Əl-Mizan”, 2-ci cild, səh.59.

2 “Bəqərə” surəsi, ayə 59.

3 bax: “Tövbə” surəsi, ayə 36.

1 “Tövbə” surəsi, ayə 37.

1 “Bihar”, 71-ci cild, səh.173.

2 “Maidə” surəsi, ayə 5.

3 “Tövbə” surəsi, ayə 18.

4 “Nəhl” surəsi, ayə 97.

1 “Vəsail”, 1-ci cild, səh.90.

2 “Kafi”, 1-ci cild, səh.430.

3 “Kafi”, 1-ci cild, səh.193 və 145.

4 “Kafi”, 2-ci cild, səh.75; “Bihar”, 71-ci cild, səh.187.

1 “Maidə” surəsi, ayə 27.

2 “Maidə” surəsi, ayə 27.

3 “Bihar”, 96-cı cild, səh.12.

4 “Səfinətul-bihar”.

1 “Camius-səadət”, 2-ci cild, səh.234.

2 “Məkarimul-əxlaq”, səh.554.

3 “Üsuli-kafi”, 2-ci cild, səh.361.

4 “Üsuli-kafi”, 2-ci cild, səh.321.

5 “Vəsail”, 14-cü cild, səh.116.

1 “Üsuli-kafi”, 2-ci cild, səh.349.

2 “Ənkəbut” surəsi, ayə 45.

3 “Bihar”, 82-ci cild, səh.198.

1 bax: “Tövbə” surəsi, ayə 117.

2 bax: “Səcdə” surəsi, ayə 15.

3 “Qisarul-cuməl”, 2-ci cild, səh.74.

4 “Nəhcül-fəsahə”, səh.522.

5 “Əl-Həyat”, 1-ci cild, səh.318.

1 “Hədid” surəsi, ayə 10.

2 “Qisarul-cuməl”, 2-ci cild, səh.30.

1 “Maidə” surəsi, ayə 54.

2 “Əhzab” surəsi, ayə 39.

3 “Nisa” surəsi, ayə 142.

4 “Cinn” surəsi, ayə 16.

1 bax: “Ənbiya” surəsi, ayə 20.

2 “Üsuli-kafi”, 1-ci cild, səh.36.

3 “Üsuli-kafi”, 1-ci cild, səh.57.

1 bax: “Ənkəbut” surəsi, ayə 45.

2 bax: “Taha” surəsi, ayə 14.

3 bax: “Rə’d” surəsi, ayə 28.

4 bax: “Bəqərə” surəsi, ayə 183.

1 bax: “Həcc” surəsi, ayə 28.

2 bax: “Tövbə” surəsi, ayə 103.

3 bax: “Maidə” surəsi, ayə 91.

4 bax: “Bəqərə” surəsi, ayə 179.

5 Sübhi Saleh, “Nəhcül-bəlağə”, 252-ci hikmət, Feyzul-İslam, 244-cü hikmət.

1 “Şəms” surəsi, ayə 8.

1 “Qiyamət” surəsi, ayə 5 və 6.

2 “Qəmər” surəsi, ayə 2.

1 “Loğman” surəsi, ayə 17.

2 “Taha” surəsi, ayə 14.

3 bax: “Kənzul-ummal”, 7-ci cild, səh.279.

4 bax: “Bihar”, 77-ci cild, səh.77.

5 “Bəqərə” surəsi, ayə 45.

6 “Nəhcül-bəlağə”, 252-ci hikmət.

7 “Kövsər” surəsi, ayə 2.

2 bax: “Fürui-Kafi”, 1-ci cild, səh.270.

3 “Kənzul-ummal”, 7-ci cild, səh.279.

4 bax: “Mustədrək”, 1-ci cild, səh.172.

5 “Nəhcül-fəsahə”, 3075-ci cümlə.

6 bax: “Nəhcül-fəsahə”, 1588-ci cümlə.

7 bax: “Fürui-kafi”, 1-ci cild, səh.267.

8 bax: “Vəsail”, 1-ci cild, səh.4.

9 bax: “Nəhcül-fəsahə”, 979-cu cümlə.

10 bax: “Vəsail”, 3-cü cild, səh.7.

1 bax: “Fürui-kafi”, 1-ci cild, səh.265.

2 bax: “Fürui-kafi”, 1-ci cild, səh.264.

3 “Bəqərə” surəsi, ayə 45.

4 bax: “Ğurərul-hikəm”, səlat.

5 “Məryəm” surəsi, ayə 31.

6 “İbrahim” surəsi, ayə 37.

1 bax: “Bihar”, 81-ci cild.

2 bax: “Nəhcül-bəlağə”, 237-ci hikmət.

3 bax: “Vəsail”, 3-cü cild, səh.13.

4 “Hud” surəsi, ayə 114.

5 “Muddəssir” surəsi, ayə 42.

6 “Maun” surəsi, ayə 4 və 5.

1 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.301.

2 “Nəhcül-fəsahə”, 1098-ci cümlə.

3 “Bihar”, 84-cü cild, səh.242.

4 “Bihar”, 84-cü cild, səh.284.

5 “Vəsail”, 3-cü cild, səh.19.

6 “Vəsail”, 3-cü cild, səh.19.

7 “Səfinətul-Bihar”, 2-ci cild, səh.43.

8 “Vəsail”, 3-cü cild, səh.15.

1 “Mustədrəkul-vəsail”, 1-ci cild, səh.173.

1 “Bihar”, 84-cü cild, səh.242.

2 “Bihar”, 84-cü cild, səh.258.

3 “Nəhcül-fəsahə”, 54-cü cümlə.

4 bax: “Bihar”, 84-cü cild, səh.317.

1 “Bihar”, 84-cü cild, səh.253 və 258.

2 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.354.

3 bax: “Bihar”, 84-cü cild, səh.317.

1 “Nəhcül-fəsahə”, 132-ci cümlə.

2 “Təfsiri Safi”, 2-ci cild, səh.370.

3 bax: “Bihar”, 84-cü cild, səh.274.

4 “Vəsail”, 1-ci cild, səh.68.

5 “Bihar”, 84-cü cild, səh.258.

6 “Mustədrəkul-vəsail”, 1-ci cild, səh.174

1 “Səfinətul-bihar”, 2-ci cild, səh.44.

2 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.354

3 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.354

1 “Nəhcül-fəsahə”, 1672-ci cümlə.

2 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.382.

3 “Vafi”, 2-ci cild, səh.13.

4 “Nəhcül-fəsahə”, 1669-cı cümlə.

1 “Nəhcül-bəlağə”, 184-cü xütbə.

1 “Vəsail”, 1-ci cild, səh.256.

2 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.281.

3 “Vəsail”, 1-ci cild, səh.257

4 bax: “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.281.

1 bax: “Qisarul-cuməl”, 1-ci cild, səh.311.

2 bax: “Vəsail”, 1-ci cild, səh.266.

3 bax: “Tovzihul-məsail”, dəstəmaz bölməsi.

4 bax: “Tovzihul-məsail”, dəstəmaz bölməsi.

5 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.301.

1 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.281.

2 “Muhəccətul-bəyza”, 1-ci cild, səh.308; “Uyuni əxbarir-Riza”, 2-ci cild, səh.105.

1 İmam Rahil, “Tovzihul-məsail”, 788, 789, 864, 865 və 886-cı məsələlər.

2 Həmin mənbə.

3 “Tovzihul-məsail”, 874-cü məsələ.

4 “Tovzihul-məsail”, 884-cü məsələ.

1 “Tovzihul-məsail”, 898-ci məsələ.

1 Qiblənin dəyişməsi “Bəqərə” surəsinin 142-dən 149-dək ayələrində geniş şəkildə bəyan olunmuşdur. Bu ayələrin təfsirinə müraciət edin..

1 bax: “Kənzul-ummal”, 7-ci cild, səh.692.

1 “Kənzul-ummal”, 7-ci cild, səh.690.

2 bax: “Vəsail”, 4-cü cild, səh.615.

3 bax: “Vəsail”, 4-cü cild, səh.612.

4 bax: “Biharul-ənvar”, 21-ci cild, səh.133.

5 bax: “Səfinətul-bihar”, 1-ci cild, “Bilal” kəlməsi.

1 bax: “Vəsail”, 4-cü cild, səh.614.

2 bax: “Səfinətul-bihar”, 1-ci cild, “Bilal” kəlməsi.

3 bax: “Səfinətul-bihar”, 1-ci cild, “Bilal” kəlməsi.

4 bax: Dehxuda lüğətnaməsi, “Bilal” kəlməsi.

1 bax: “Kənzul-ummal”, 7-ci cild, səh.692.

2 “Təfsiri Nümunə”, 4-cü cild, səh.438.

1 “Ənkəbut” surəsi, ayə 69.

2 “Rövzətul-muttəqin”, 2-ci cild, səh.141.

3 “Rövzətul-muttəqin”, 2-ci cild, səh.142.

4 bax: “İbrahim” surəsi, ayə 37.

5 “Məryəm” surəsi, ayə 96.

1 “Bihar”, 70-ci cild, səh.25.

2 “Nəhcül-bəlağə”, 193-cü xütbə.

3 bax: “Ə’raf” surəsi, ayə 45.

1 bax: “Bəqərə” surəsi, ayə 138.

2 “Fehresti Ğurər”, “İxlas” kəlməsi.

3 “Qəsəs” surəsi, ayə 88.

1 “Kəhf” surəsi, ayə 110.

2 bax: “Muhəccətul-bəyza”, 6-cı cild, səh.171.

3 “Tuhəful-uqul”, səh.487.

1 “Fehresti Ğurər”, “İxlas” kəlməsi.

2 “Nəhcül-bəlağə”, 53-cü məktub.

3 “Fehresti Ğurər”, səh.398.

1 “Fehresti Ğurər”, səh.399, “Niyyət” kəlməsi.

2 “Fehresti Ğurər”, səh.398, “Niyyət” kəlməsi.

3 “Bihar”, 70-ci cild, səh.205.

1 “Muhəccətul-bəyza”, 5-ci cild, səh.74.

2 “Bihar”, 70-ci cild, səh.199.

3 “Bihar”, 70-ci cild, səh.201.

1 bax: “Zilzal” surəsi, ayə 7.

2 “Nəhcül-bəlağə”, 32-ci xütbə.

1 “İsra” surəsi, ayə 19.

2 bax: “Həcc” surəsi, ayə 73.

3 bax: “Mulk” surəsi, ayə 30.

4 “Qəsəs” surəsi, ayə 71 və 72.

1 bax: “Qəsəs” surəsi, ayə 81.

2 “Duxan” surəsi, ayə 25 və 26.

3 “Bəqərə” surəsi, ayə 72.

1 bax: “Maun” surəsi, ayə 5-6.

2 bax: “Səfinətul-bihar”, 1-ci cild, səh.499.

1 bax: “Dəhr” surəsi, ayə 10.

2 “Nəhcül-bəlağə”, 290-cı hikmət.

1 “Nəhcül-bəlağə”, 237-ci hikmət.

2 bax: “Muhəccətul-bəyza”, 5-ci cild, səh.77.

3 “Cameus-səadət”, 2-ci cild, səh.404.

4 “Fehresti Ğurərul-hikəm”.

5 “Hicr” surəsi, ayə 99.

1 (“İnsan” surəsi, ayə 9.

1 “Muhəccətul-bəyza”, 6-cı cild, səh.144.