www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
azərbaycanlı lar yaşayan kəndlərdən ke
ç
irik, Sabı r-
tala, Orta-
ç
ala, Soğanlı q arxada qalı r...hələ tələbəy-
kən Soğanlı ğı n əslində Sakanlı q olduğu haqda kurs
işi yazdı m, amma nə müəllimi inandı ra bildim, nə də
tələbələri, kurs rəhbəri professor Balacahunlu az
qaldı barmaqları nı g
ö
z
ü
mə soxsun:
-İ qrar Əliyevdən ağı llı çı xdin, əə, sən?! Niyə
oxumursan, onun kitabları nı ? O, belə deyir?
Soruşuram, belə deyir, o?
Balacahunlunun bir neçə yerdən baxı rmı ş kimi
baxan balaca, d
ü
ymə g
ö
zləri yaddaşı ma sancı ldı ... O
vaxt da t
ü
p
ü
rmək istəyirdim hər şeyə, Balacahunlunun
d
ü
ymə ğözlərinə, l
ö
vhədən asdı ğı Qafqaz xəritəsinə,
hər şeyə, elə indi də t
ü
p
ü
rmək istədim...
Budu, Ağ Təklə, Qara Təklə, Keşəli, Candar,
Mı ğı rlı , Daşdı Qullar, Kəpənək
ç
i, Sarvan kəndləri
bir-bir arxada qalı r... Kəndlərin adları nı oxuduqca
Balacahunlunu xatı rlayı ram...
“...Dərs başlayan kimi ədəb-ərkanla əlimi
qaldı rı b fikrimi deyəcəm, qoy dəli olsun...” Elə də
elədim:
-Müəllim, Daşdı Qullar deyil, Dı şlı Qellərdi,
yəni qı raq, uzaq qellər, qel tayfaları , Qel-Gel.
Heredot da yazı r, qelonı ...”
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
Dolama yollarla dağlara qalxı rı q. Yaşı llı ğa
qərq olmuş dağətəyi kəndlər arxada qalı r...Elə bil
bayaqdan ke
ç
diyimiz kəndlərin də
ö
z milli geyimi var,
baxan kimi tanı yı rsan ki, bizim qapı -bacadı . Gənc
ermənilər də, yəni Siranuşun şagirdləri də bir-birinin
ardı nca, kəndləri g
ö
rən kimi tanı yı r, ona g
ö
rə də
tukləri biz-biz olub, erməni kəndi axtarı rlar, erməni
izi, boğula- boğula nədənsə danı şı rlar, anlaya
bilmirəm, kəndlərmizi g
ö
rd
ü
y
ü
m
çü
n
ü
rəyim kəpənəyə
d
ö
n
ü
b, qapı -qapı u
ç
uram elə bil...
G
ü
rc
ü
stan sərhədini çı xhaçı xdayı q, sonuncu
kənd Saatlı kəndidi.
“-Müəllim, b
ü
t
ü
n Saatlı kəndləri Sakatlı dı ,
harda olur-olsun, mən bunu s
ü
but eləyə bilərəm.
-Necə s
ü
but eləyəcəkcən, əə, kənd
ç
i? Qarşı dan
imtahanlar gəlir...!- baş barmağı nı qaldı rı b
ğözlərimin qarşı sı nda oynatdı . - Dərini soyacam...
İ ndi buyur!
-Məllim, birincisi, o kəndlərin min ildən
ç
ox yaşı
var, saatsa d
ü
nənin işidi... deməli, saat ola bilməz,
ikincisi, bizim kənddə sakat
ö
y
ü
deyilən tayfa vardı ...
Balacahunlunun elə bil dizinə vurub
çö
k
ü
rtd
ü
lər,
b
ü
r
ü
şüb oturdu, auditoryaya g
ö
z gəzdirib:
- Axı rı ma çı xacaq, - dedi, - bu! - d
ö
n
ü
b əllərinin
ikisini də qapı ya uzatdı , g
ö
zlərini yumub: - Sən
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
mənim dərsimə gəlmə, bala, - dedi, - elə indi çı x get,
bir də gəlmə!
Qapı ya
ç
atanda d
ö
n
ü
b baxdı m, Balacahunlu
g
ö
zlərini yumduğundan başqa g
ö
rkəm almı şdı ,
yazı ğı m gəldi,
ö
z
ü
mə s
ö
z verdim ki, dərsə qayı tsam,
bir də onu incitməyəcəm. Gəlib Universitetin
yaxı nlı ğı ndakı parkda
ü
z
ü
qala divarları na oturub
yenə Balacahunlunu fikirləşdim... Rus ordusunun
generalı Sisiyanovun qəbri qala divarları nı n
dibindəydi, gizlətdilər, kitablardan da yı ğı şdı rdı lar...
-Müəllim, siz Qa
ç
ağan kəndinin adı nı d
ü
zg
ü
n
izah etməmisiz, Qa
ç
ağan, əslində, Kasagandı , yəni
kasları n yaşadı ğı yer....
Bu fikirlərdəykən g
ö
rd
ü
m uşaqlar məni axtarı r:
- Bəs..., - hamı sı bir yerdə, xorla dedilər, - məllim
darı xı r, bizi g
ö
ndərdi ki, gedin onu tapı n gətirin...”
Səs-k
ü
yə fikirdən ayı ldı m, gənc ermənilər
başları nı pəncərədən çı xartmı şdı lar, ikisi,
üçü
kənd
adları nı oxuyur, saqqallı dəftərçəyə yazı rdı ...
Ermənistan sərhədinə kecməyimizi elə bil
qarşı sı ndakı dəftərçədən oxudu, qanrı lı b arxada
qalan yollara baxdı , kədər qarı şı q səslə:
-Ermənistan kimi, he
ç
G
ü
rc
ü
stan da yoxmuş ki? -
dedi.- Belə qurtarı r Gurcustan? - əlindəki dəftərçəyə
baxdı , - Səfərli, Muğanlı , Mı ğı rlı , Oruzman...
Dostları ilə paylaş: |