418
Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
Əlavə 2: Beynəlxalq Şəffafl ığın Müdafi ə və Təhlükəsizlik
Proqramı
Müdafi ə sektorunda Korrupsiya
Beynəlxalq Şəffafl ıq (BŞ) vətəndaş cəmiyyəti təşkilatı olub korrup-
siyaya qarşı mübarizənin önündə gedir. Özünün dünyanın 90 ölkəsində
nümayəndəlikləri ilə və Berlində yerləşən Katibliyi ilə BŞ, korrupsiya-
nin zərərli təsiri ilə bağlı maarifl əndirmə işləri aparır və hökümət, biznes
dairələri və vətəndaş cəmiyyətləri ilə birgə çalışaraq korrupsiyaya qarşı təsirli
tədbirlərin hazırlanmasına və yerinə yetirilməsinə çalışır.BŞ-la bağlı daha ge-
niş informasiya almaq üçün aşağıdakı ünvandan istifadə ede bilərsiniz: www.
transparency.org.
BŞ-ın qlobal müdafi ə və təhlükəsizlik proqramı olan “Korrupsiyaya qar-
şı Müdafi ə”( Defence Against Corruption-DAC) korrupsiyanın azalmasına
və müdafi ə və bütün vətəndaşların rifahı naminə təhlükəsizlik sektorlarına
münasibəti dəyişməkdir. BŞ proqramı adından, BŞ-ın müdafi ə proqramı BŞ-
Böyük Britaniya ofi si tərəfi ndən idarə olunur.
BŞ-ın müdafi ə proqramı altı il öncə başlamış və onun məqsədi hökümətləri,
hərbi şirkətləri, alimləri və vətəndaş cəmiyyətlərini bir yerə gətirərək müdafi ə
sektorunda korrupsiya problemlərinə ən yaxşı yanaşmaların yollarını
müəyyən etməkdir.DAC proqramı indi müdafi ə nazirliklərinə,təhlükəsizlik
nazirliklərinə, müdafi ə şirkətlərinə və dünyanın cox ölkələrindəki təşkilatlara
yaxşı məlumdur. Bu iş indi Böyük Britaniya Beynəlxalq İnkişaf Departamenti
(DFİD) (UK Department for İnternational Development)və NATO tərəfi ndın
maliyyələşdirilir.
DAC Kolumbiyadan Polşaya və Əfqanıstana qədər islahat –meylli
ölkələrlə və çoxtərəfl i təşkilatlarla müdafi ə və təhlükəsizlik sektorlarında kor-
rupsiyanın azaldılması istiqamətində çalışır. DAC, hökümətlər, coxmillətli
təşkilatlar, vətəndaş cəmiyyətləri və müdafi ə sənayesi ilə konstruktiv
əməkdaşlıq edərək beynəlxalq silah ticarəti zamanı dürüstlüyün dərəcəsini
qaldırmaq istiqamətində calışır. Dünya boyunca davamli dəyişimə nail olmaq
üçün, bu qrup anti-korrupsiya islahatları üzrə ekspertləri və təbliğat kam-
paniyası aparanları dəstəkləyir və korrupsiya əleyhinə seminarlar keçirir və
bilikləri bölüşür.
NATO ilə aktiv əməkdaşlıqdan doğan iki anti-korrupsiya aləti işlənib ha-
zırlanmışdır:
1. “Dürüstlük Özünü Qiymətlndirmə prosesi ” Polşa və on ölkənin işçi
419
Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
qrupu ilə birlikdə 2008 və 2009 illərində hazırlanmışdır. Uğurlu testlər Uk-
raynada, Norveçdə və Bosniya Herseqovinada baş tutmuşdur.Bu indi bütün
ölkələr üçün istifadəyə açıqdır.
2. Yenilikçi “Dürüstlüyün təmin olunması və korrupsiya risklərinin azal-
dılması” kimi hazırlıq kursları hazırlanmışdır. Bu beş günlük kurslar müdafi ə
və daxili işlər nazirliyinin və silahlı qüvvələrin təcrübəli podpolkovnik və
yuxarı rütbəli zabitləri üçün nəzərdə tutulmuşdur.Kurs iyirmi ölkənin iştirakı
ilə altı dəfə keçirilib və genişləndirilir.
Özünə -qiymət və hazırlıq kurslarının hər ikisi müdafi ə sektorunda kor-
rupsiyaya qarşı mübarizə aparmaq üçün ölkələrin bilik və təcrübələrinin art-
masına yönəlmişdir.
Bundan əlavə DAC proqramı, müdafi ə və təhlükəsizlik sektorunda kor-
rupsiya ilə bağlı Afrika ölkələri ilə aktiv işləyir və BMT-nin Silah Ticarəti
Müqaviləsi( UN Arms Trade Treaty) danışıqlarını dəstəkləyir.
Müdafi ə və təhlükəsizlik sektorunda korrupsiyaya qarşı mübarizədə
əsas addım DAC qrupu tərəfi ndən aparılmış və dərc edilmiş tədqiqatdır. Qa-
baqcıl təcrübəni yaymaq və yenilənmiş anti-korrupsya metodlarınin yerinə
yetirilməsinə təkan vermək üçün bu tədqiqat maraqlı tərəfl ərə paylanmışdır.
DAC, həmçinin iki aydan bir müdafi ə sahəsində korrupsiya halları ilə bağlı
xəbərlər xülasəsi yayır.
Müdafi ə və təhlükəsizlik sektorunda BŞ-ın işi ilə bağlı xəbərlər , o
cümlədən, statistik məlumatlar, cari və keçmiş layihələrin xülasəsi və çap
materialları DAC-ın İnternet saytinda yerləşdirilib: www.defenceagainstcor-
ruption.org.
Əlaqələr:
Transparency International-UK
Defence Against Corruption programme
London
Direktor
Mark Pyman
Tel.: +44 207 785 6359
E-mail: mark.pyman@transparency.org.uk
Programın Müdürü
Anne Christine Wegener
Tel.: +44 207 785 6358
E-mail: anne-christine.wegener@transparency.org.uk
420
Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
Əlavə 3: Dürüstlük Özünü-Qiymətləndirmə Prosesi
Müdafi ə Strukturlarında Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiya
Risklərinin Azaldılması
Dürüstlük Özünü-Qiymətləndirmə Prosesi
Milli Müdafi ə Strukturları üçün Diaqnostika Aləti
2009 Nəşri
İçindəkilər
Giriş
Ümumi vəziyyət
Brifi nq
Anlayışlar
Dürüstlük
Korrupsiya
Dürüstlük Özünü-Qiymətləndirmənin Həyata Keçirilməsi
Proses
Sonrakı işlər-təkmilləşmə prosesinə təşəbbüs edilməsi
Sorğu Vərəqəsi
1. Demokratik nəzarət və təmas
2. Milli anti- korrupsiya qanunları və siyasəti
3. Müdafi ə və təhlükəsizlik sahəsində anti-korrupsiya siyasətləri
4. Şəxsi heyət-davranış,siyasət, təlim, intizam
5. Planlaşdırma və büdcələmə
6. Əməliyyatlar
7. Təhcizat
8. Müdafi ə şirkətləri və digər təminatçılarla təmas
9. Ölkəyə xas suallar