MüSTƏQİLLİYİMİZ
Yüklə 3,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
____________________________________________ 87
insanlarıyıq, o dövrün məhsuluyuq, hamımız o dövrün içində yaşamış, böyümüş, təhsil almış, fəaliyyət göstərmiş insanlarıq, ancaq milli mənafe və xalqımızın gələcəyi nöqteyi-nəzərindən mən hesab edirəm ki, Sovetlər İttifaqının dağılması və bunun nəticəsində Azərbaycanın müstəqillik qazanması xalqımız üçün, hər bir adam üçün indiyə qədər əldə edilən nailiyyətlərdən qiymətlidir, üstündür. Burada gənc yazıçıların yaşayışı, onların maddi vəziyyəti və xüsusən yaşayış yerləri haqqında, eyni zamanda əsərlərin dərc olunması barədə məsələlər qaldırıldı. Bilirsiniz, indi belə fıkirləşmək lazımdır: Biz indiyədək o sistemdə yaşasaydıq "Azərbaycan" jurnalı ayda bir dəfə 76 min nüsxə tirajla, "Ulduz" jurnalı ayda bir dəfə çıxacaqdı, sizin hər birinizin kitabları çap ediləcəkdi, yüksək qonorarlar da alacaqdınız. Hamısı - imtiyazlar da olacaqdı, mənzillər də alacaqdınız. Amma yenə də deyirəm, - bu müstəqillik, azadlıq olmayacaqdı. Düzdür, heç kəs bizə təklif etmədi ki, hansını -bunu, yoxsa onu istəyirsən. Amma belələri var idi. Sizlərdən də, bizlərdən də var idi. Məsələn, mən də o dövrdə, o şəraitdə artıq yaşamaq istəmirdim. Mən yeni bir şəraitdə, yeni bir dövlətdə yaşamaq, müstəqil olmaq istəyirdim. Ancaq mən o vaxt da bilirdim ki, bunun çətinlikləri çox olacaqdır. Ola bilər, xatirinizdədir, - 1991-ci ilin martında Sovet İttifaqının saxlanması haqqında referendum hazırlanırdı. Bu referendum bir neçə ay idi ki, hazırlanırdı. Onda mən Naxçıvanda yaşayırdım. Biz Naxçıvanda bunu çox müzakirə edırdik. O vaxt məni dəvət edirdilər, toplantılara gedirdim, mitinqlər olurdu, çıxış edirdim. O vaxt bu, aktual bir məsələ idi - Sovetlər İttifaqı qalmalıdır, yaxud qalmamalıdır, Azərbaycan müstəqil olmalıdır, yaxud olmamalıdır? Bu sualı hər yerdə, ümumiyyətlə çox yerdə verirdilər. Mənə də belə suallar çox verirdilər, çünki aydındır, - mənim şəxsiyyətimə
____________________________________________ 88
görə bu sualı çox verirdilər. Mən vaxtilə Sovetlər İttifaqının ən yüksək mərtəbəsində, başında duran adamlardan biri idim. O vaxtlar - 1990-cı ilin yayında ki mən Azərbaycana gəldim, Naxçıvana getdim, o zaman məndən harada soruşurdularsa, kim soruşurdusa mən deyirdim ki, Azərbaycan nə olursa-olsun müstəqil olmalıdır. O vaxt Naxçıvanda muxtar respublikanın yeni parlamenti seçildi. Hələ o vaxt, 1990-cı ilin noyabrında, dekabrında Naxçıvan Muxtar Respublikasının parlamenti qərar qəbul etdi ki, biz Azərbaycanın müstəqilliyini tələb edirik və Sovetlər İttifaqının, SSRİ-nin saxlanmasına qətiyyən yol vermək olmaz. Düzdür, burada, Bakıda bundan çox narahat oldular, çoxlu təzyiqlər etdilər. Amma o vaxt biz sözümüzü müstəqil dedik. Sonra mən fevral ayında buraya gəldim, sessiyada çıxış etdim. Mart ayında referendum haqqında məsələ müzakirə olunurdu, - bunlar sizə məlumdur, - mən qəti çıxış etdim, dedim ki, Azərbaycan referenduma getməməlidir, Azərbaycan müstəqil olmalıdır. Mən bunu niyə xatırlayıram? O vaxt mən bu sözləri demişəm. Bunlar qəzetlərdə yazılıb, var. Mən demişəm ki, biz nəyin bahasına olursa-olsun, müstəqilliyi əldə etməliyik və SSRİ-nin saxlanılmasına yol verməməliyik. Biz bunu etməsək, bunu bizdən sonra gələn nəsillər edəcəklər. Amma biz bunu etməliyik, onu gələcək nəsillər üçün saxlamamalıyıq. Yəni bu fikir təsadüfi deyildi. Mən o dövrün ən yaxşı tərəflərini görmüş adamam, ona görə də o dövrü bütünlüklə təhlil edib bu fıkrə gəlmişdim. Ancaq bu sözü mən niyə deyirəm? Mən orada bu sözləri təsadüfi demədim ki, biz nəyin bahasına olursa-olsun, müstəqillik qazanmalıyıq. Mən o vaxt gözümün qarşısına alırdım ki, bu həm iqtisadi, həm sosial cəhətdən, çox cəhətlərdən çətin, ağır olacaqdır. Çünkı Sovetlər İttifaqının quran adamlar ayrı-ayrı respublikaların, o cümlədən Azərbaycanın ondan ayrılmasına yol verməyəcəklər
____________________________________________ 89
və bu ittifaqa öyrənmiş adamlar buna yol verməyəcəklər, bu, asan olmayacaqdır. Əgər böyük bir dövlət parçalanırsa, onun dağıntıları üzərində yeni bir dövlət asanlıqla qurulmayacaqdır. Mən bunu bəlkə də başqalarından daha çox təsəvvür edirdim ki, bu belə olacaq, çətin olacaq. Amma bu olmalıdır. Allaha şükür olsun ki, oldu. Allaha şükür olsun ki, biz bütün bu çətinliklərin üstündən keçib getmişik və artıq düz yola çıxmışıq. Amma təbii ki, yazıçılara indi keçmişdə olduğu qədər mənzil verə bilmirik. Nə edək? İndi burada çoxlarmız xatırlamalısınız, - 1970-ci illərdə biz nə qədər yaşayış evləri tikirdik. O vaxt Bakının ətrafında nə qədər mikrorayonlar yarandı. Siz onları görürsünüz. Onlar hamısı 70-ci illərdə yaranıb. Biz ildə nə qədər tikirdik! Mən bizim bu işlə məşğul olan adamları nə qədər sıxırdım, danlayırdım, nə qədər cəzalandırırdım ki, sən niyə az tikdin, bu ay bu qədər mənzil, məktəb tikməli idin, niyə vermədin. Həmin binalar bunların hamısına görə tikildi. Şəhərin mərkəzində də, ətrafında da tikildi. İndi böyük-böyük mikrorayonlar var. Onların da hamısından bizim Azərbaycanın vətəndaşları istifadə etdilər və bu gün də edirlər. O cümlədən bizim yazıçılarımız da o vaxt nə qədər mənzillər aldılar. Azadlıq meydanının ətrafında tıkilən binalarda yazıçılar nə qədər mənzillər aldılar. Orada yazıçılar üçün kooperativ bir bina tikildi. Mənim xatirimdədir, onun mənzillərində yazıçılar yaşayırlar. Ondan sonra həmin binanın yanında tikilən binalarda mənim şəxsi göstərişimlə bizim yazıçılara, mədəniyyət xadimlərinə yaxşı mənzillər verildi. Yəni o vaxt ki, bu mümkün idi, biz bunu edirdik. Xüsusən yazıçılar, mədəniyyət, incəsənət xadimləri Çnn bütün başqa təbəqələrə nisbətən müstəsna bir şərait aradırdıq. Amma indi bu imkan yoxdur. Ancaq olacaqdır.
Yüklə 3,04 Mb. Dostları ilə paylaş:
|