____________Milli Kitabxana____________
90
AZƏRBAYCAN MİLLİ TELEVİZİYASI İLƏ
XALQA MÜRACİƏT
23 avqust 1993-cü il
Hörmətli həmvətənlər! Bacılar və qardaşlar! Bu gün mən sizə
müraciət etmək məqsədilə televiziya studiyasına gəlmişəm və bəzi məsələlər
haqqında mülahizələrimi, fikirlərimi sizə çatdırmaq istəyirəm.
Azərbaycan xalqı, Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları ağır günlər
keçirirlər, həyatımız son dərəcə gərgin vəziyyətdədir. Bu gərginlik iyul ayının
əvvəlindən başlamış proseslərlə müəyyən qədər bağlıdır və ondan sonra
həmin prosesləri normal hala salmaq üçün mühüm tədbirlər görülməsinə
baxmayaraq, bu proseslər hələ də tamamilə ləğv olunmayıbdır və gərginlik
davam edir.
Azərbaycan Respublikası beş ildən artıqdır ki, Ermənistanın silahlı
qüvvələri tərəfindən təcavüzə məruz qalıbdır. Azərbaycan xalqı öz torpağını,
öz Vətənini qorumaq üçün müharibə aparır, vuruşur, döyüşür. Təəssüf ki,
sizə məlum olan səbəblərdən bu döyüşlərdə bizim qələbəmiz hələ ki, yoxdur
və Azərbaycan Respublikasının torpaqlarının bir qismi işğal olunubdur. Son
vaxtlarda bəzi yaşayış məntəqələrimizi, qəsəbələrimizi itirmişik, yeni-yeni
ailələr qaçqın düşüb, insanlar qaçqın düşüb və bu da respublikada olan gərgin
ictimai-siyasi vəziyyəti daha da gərginləşdiribdir.
Mən bu çıxışımda heç də cəbhədə vəziyyət, yəni Ermənistanla
Azərbaycan arasında olan müharibə vəziyyəti haqqında geniş danışmaq
istəmirəm, ona təhlil vermək istəmirəm, bu barədə əvvəlki çıxışlarımızda və
Milli Məclisin iclaslarında bəzi sözlər deyilibdir. Təəssüflər olsun ki, son
vaxtlar bizim ordu hissələri torpağımızı layiqincə qoruya bilmirlər və
cürbəcür təxribatçı qrupların xalqa, millətə, dövlətə xəyanəti nəticəsində bəzi
yaşayış məntəqələrimiz əldən getmişdir. Təkrar edirəm, bu məsələni təhlil
etmək istəmirəm. Sadəcə olaraq, bir-iki kəlmə ilə sizə bildirmək istəyirəm ki,
son dövrdə torpaqlarımızın müdafiəsindəki məğlubiyyətlər heç də
Azərbaycan xalqının acizliyindən, yaxud da ki, bizim döyüşçülərin vuruşmaq
qabiliyyətinin olmamasından irəli gəlmir. Bunun daha dərin səbəbləri var.
Bir neçə gün bundan öncə, Füzuli və Cəbrayıl rayonlarında təhlükəli
vəziyyət yarandığı zaman, ümumiyyətlə, o bölgədə əhali arasında böyük
həyəcan hissi olduğunu bilərək biz müşavirə keçirdik. O bölgəyə Azərbaycan
Respublikasının rəhbər vəzifəli şəxslərini göndərdik. Baş nazirin birinci
müavini Vahid Əhmədov, baş nazirin müavini Abbas Abbasov, nazirlər, xalq
deputatları, başqa məsul işçilər, inzibati orqanların işçiləri
____________Milli Kitabxana____________
91
yerdə vəziyyətlə tanış
olandan sonra aydın
oldu ki, bizim bu
məğlubiyyətlərimiz, bu bölgədə yaranan ağır vəziyyət birinci növbədə
daxildəki təxribatların nəticəsidir.
Məsələn, biz dünən müşavirə keçirirdik. Elə bu gecə oradan gələn bizim
vəzifəli şəxslər məlumat verdilər ki, Cəbrayıl rayonunda camaatı haya-küyə
salıb qorxudub qaçırdan, təxribat edən yalnız və yalnız oranın icra başçısı və
onun ətrafında olan layiqsiz adamlardır. Onlar şəxsi məqsədlərinə nail olmaq
üçün, öz şəxsi çirkin mənafelərini həyata keçirmək üçün xalqı da bədbəxt
eləməyə, torpağı da, yaşadıqları dədə-baba yurdunu da dağıtmağa hazır olan
adamlardır. Oradan mənə xəbər verirlər ki, bir batalyon döyüşdən çıxır, çünki
bu, hansısa Əlisoyun batalyonudu. Xalq Cəhbəsinin; bir batalyon çıxır,
deyirlər ki, bu, Rəhim Qazıyevin batalyonudur, müharibə eləmək istəmir; bir
batalyon çıxır, deyir bu, nə bilim filankəsin batalyonudur, müharibə eləmək
istəmir. Hərəsi bir tərəfə qaçır və bu əli silahsız, müharibəyə hazır olmayan
sakinlər isə, əlbəttə ki, vətənindən ayrılmaq istəmir, torpağından, evindən-
eşiyindən ayrılmaq istəmirlər, amma rəhbərlərin bu təxribatı nəticəsində
haya-küyə düşürlər, qorxurlar, qaçırlar.
Belə hadisə Füzuli rayonunda da olmuşdur. Oranın əvvəlki icra hakimi
getmiş, sonra bu proseslər vaxtı kimin tərəfindən, hansı qüvvələr tərəfindən,
guya ki, hansı hərbi hissələr tərəfindənsə gətirilib ora icra hakimi qoyulmuş,
o da çox çirkin işlər görmüş və bunlar da Füzuli və Cəbrayıl rayonlarında
vəziyyəti həddindən artıq gərginləşdirmişdir. Dünən xəbər verdilər ki, guya
Füzuli rayonu Ermənistan qoşunları tərəfindən işğal olunubdur. Ondan bir
gün qabaq belə məlumat gəlirdi ki, Ermənistanın silahlı qüvvələri ora daxil
olurlar.
Mən sizə açıq bildirmək istəyirəm ki, son vaxtlar daxilimizdə olan bu
təxribatlar nəticəsində,
orduda
olan bəzi pozğunluqlar nəticəsində
kəndlərimizin, şəhərlərimizin əldən getməsi ilə, yaxud bunun təhlükəsi ilə
əlaqədar olaraq biz Ermənistanın rəhbərliyi ilə bilavasitə əlaqə saxlamışıq və
ayın 23-nə qədər, yəni bax, bu günə qədər atəşin kəsilməsi və danışıqlar
aparılması məsələsini irəli sürmüşük. Bəli, biz bu yola getmişik və mən hesab
edirəm ki, düzgün eləmişik. Çünki insanlarımız qırılır, kəndlərimiz dağılır,
içimizdə olan təxribatçılar öz çirkin niyyətlərini həyata keçirmək üçün xalqa,
millətə, torpağa xəyanət edirlər. Biz danışıqlar aparıb müəyyən bir sazişə
gəlməyi qərara almışıq. Ancaq bu dövrdə yenə də içimizdə təxribatlar baş
verir.
Dünən mən Ermənistanın prezidenti Levon Ter-Petrosyanla telefonla
daha iki dəfə danışmışam. Təəssüf ki, onun verdiyi və bizim sonra
yoxlatdığımız məlumata görə, biz atəşin dayandırılması, sülh danışıqları
aparılması haqqında saziş əldə etdiyimiz halda Ağcabədi tərəfdən bir
batalyon - Lənkəranda peyda olmuş, özbaşına özünü hərbi komandan təyin
etmiş Əlikram tərəfindən oraya göndərilmiş bir batalyon - heç kəsin göstərişi
olmadan o tərəfə hücum edib, əldə olunmuş sazişi pozubdur. Hü-