______________________________________________
51
Azərbaycanın indiki sosial-iqtisadi vəziyyətini böhran vəziyyəti kimi
səciyyələndirmək olar. Bu sahədə Azərbaycanın vəziyyəti sizin ölkənizin,
habelə sizin kimi keçmiş sosialist iqtisadiyyatına mənsub olmuş ölkələrin
vəziyyətinə oxşayır. Sosialist iqtısadi, ictimai-siyasi sistemindən yeni sistemə
keçmək prosesi çox ağır və çətindir. Bu, bizim respublikamızda da böyük və
ciddi problemlər yaradıbdır.
Azərbaycanda keçid dövrü daha da ağırlaşıb. Ona görə ki, Azərbaycan
yeddi ildir Ermənistan Respublikası tərəfindən hərbi təcavüzə məruz qalıbdır.
Ermənistan Respublikası 1988-ci ildən Azərbaycan ərazisinin bir hissəsini,
Dağlıq Qarabağı ələ keçirmək üçün hərbi təcavüzə başlayıbdır. Bu təcavüz
nəticəsində böyük itkilər olub, çox qanlar tökülübdür, Azərbaycan
Respublikası ərazisinin 20 faizi erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal
edilibdir. İşğal olunmuş torpaqlardan bir milyon nəfərdən artıq Azərbaycan
vətəndaşı qovulub və indi Azərbaycanın başqa regionlarında qaçqın
vəziyyətində, çox ağır vəziyyətdə yaşayır.
Azərbaycan sülhsevər dövlətdir, biz Ermənistanın və digər qonşu
ölkələrin torpaqlarına göz dikməmişik. Ancaq öz torpağımızı da başqa ölkəyə
verə bilmərik. Buna görə də biz öz ərazi bütövlüyümüzü qoruyur,
torpaqlarımızı müdafiə edirik və bu müharibəni ancaq və ancaq özümüzü
müdafiə etmək üçün aparırıq. Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal
olunmuş ərazilərdə 700-dən artıq şəhər, qəsəbə və kənd viran edilib tarixi
abidələr, fabrik və zavodlar, yaşayış evləri dağıdılıbdır. Azərbaycana böyük
maddi zərər və mənəvi zərbə vurulubdur.
Bütün bu itkilərə, bütün bu zərərlərə baxmayaraq, Azərbaycan
Ermənistanla münaqişəni sülh yolu ilə həll etmək istəyir. Buna görə də sülh
danışıqları aparırıq. Sizə məmnuniyyət hissi ilə bildirmək istəyirəm ki, keçən
ilin may ayında Ermənistanla Azərbaycan arasında atəşkəs haqqında saziş
bağlanıbdır. On üç aydır ki, atəşkəs rejimi davam edir, biz bu atəşkəs
rejiminə sadiqik və böyük sülh əldə etmək üçün gələcəkdə də sadiq
qalacağıq. Etibarlı, uzun müddətli sülh əldə etmək üçün biz ATƏT-in Minsk
qrupu çərçivəsində Ermənistanla danışıqlar aparırıq və əmin olduğumuzu
bildirmək istəyirik ki, bu danışıqlar müsbət nəticə verəcək, biz nəhayət, sülhə
nail olacağıq.
Lakin bu sülhü əldə etmək üçün bizim əsas şərtlərimiz var.
______________________________________________
52
Bunlar ədalətli şərtlərdir: Azərbaycanın ərəzi bütövlüyü, Azərbaycan
sərhədlərinin toxunulmazlığı təmin olunmalıdır və Azərbaycan torpağının
işğal edilmiş hissələrindən erməni silahlı qüvvələri çıxmalıdır, bir milyondan
artıq qaçqın öz ev-eşiyinə, yurd-yuvasına qayıtmalıdır. Bununla yanaşı bız
etibarlı sülhün şərti kimi, Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ regionunda yaşayan
erməni əhalinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə təminat veririk. Biz onlara
müəyyən status verilməsi barədə də öz bəyanatlarımızı bildirmişik. Yəni
Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz bir hissəsi olaraq qalmalıdır, orada
yaşayan erməni millətinə mənsub adamlar, əhali də Azərbaycan vətəndaşları
kimi müəyyən status, azadlıq statusu alıb yaşamaq imkanına malik olacaqlar.
Bizim təkliflərimiz ədalətli təkliflərdir və ümidvar olduğumuzu bildirmək
istəyirəm ki, dünya dövlətləri, dünya ictimaiyyəti, o cümlədən Avropada
Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına daxil olan ölkə kimi Bolqarıstan da
bu məsələlərin həllində Azərbaycana, bizim regionumuzda sülh yaranmasına
kömək edəcəkdir.
Azərbaycan Respublikası dünya birliyində artıq özünə layiqli yer
tutubdur, beynəlxalq təşikilatların əksəriyyətinin üzvüdür və bu təşkilatlarda
öz sülhsevər, eyni zamanda mütərəqqi xarici siyasətini həyata keçirir.
Mən sizi əmin etmək istəyirəm ki, Azərbaycan Respublikası öz dövlət
müstəqilliyini bundan sonra da qoruyacaq və bir müstəqil dövlət kimi bütün
ölkələrlə qarşılıqlı surətdə faydalı əlaqələr yaradılması yolu ilə gedəcəkdir.
Hörmətli parlament üzvləri, tərcüməçimiz böyük təcrübəyə malik
olmadığına və çətinlik çəkdiyinə görə mən çıxışımın yekun hissəsini rus
dilində ifadə edəcəyəm. Bizim xüsusi tərcüməçimiz yoxdur.
Siyavuş Məmmədzadə Azərbaycanın görkəmli şairlərindən biridır, bolqar
şairlərinin şerlərini Azərbaycan dilinə tərcümə edir. Onun tərcüməçllik
fəaliyyəti diqqətəlayiqdir. Elə düşünürəm ki, məni başa düşəcəksiniz.
Mən burada olmağımla əlaqədar, Avropa dövlətinin - Bolqarıstan
Respublikasının parlamenti kimi nüfuzlu parlamentdə çıxış etməyimə görə
çox böyük məmnunluq hissi keçirdiyimi bir daha bildirmək istəyirəm. Biz
sizin ölkənizdə baş verən prosesləri - demokratikləşdirmə proseslərini, insan
hüquqlarının bərqərar edilməsi proseslərini, keçmişdə buraxılmış səhvlə-
______________________________________________
53
rin düzəldüməsi proseslərini böyük ehtiramla izləyirik və dərin xeyirxalılıq
hissi ilə sizə getdiyiniz yolda böyük uğurlar arzulayırıq.
Azərbaycan ilə Bolqarıstan arasında çox sıx əlaqələr mövcuddur. Bu
əlaqələr son onilliklər ərzində təşəkkül tapmışdır. Söhbət iqtisadi, elmi,
texniki və mədəni əlaqələrdən gedir. Biz bu əlaqələrə böyük əhəmiyyət
veririk, onları əziz tuturuq. İndi də - Azərbaycanın müstəqil dövlət olduğu,
Bolqarıstanda çox mühüm ictimai-siyasi proseslərin getdiyi yeni şəraitdə biz
hesab edirik ki, əlaqələrimiz keyfiyyətcə yeni səviyyədə ola bilər. Mənim
buraya, Bolqarıstana səfərim məhz bununla bağlıdır ki, bu münasibətləri daha
yüksək keyfiyyət səviyyəsinə qaldıraq.
Sizi əmin etmək istəyirəm ki, Azərbaycanda Bolqarıstanı çox yaxşı
tanıyırlar, onun qədim tarixinə, Bolqarıstan oğullarının azadlıq və
istiqlaliyyət uğrunda hünərlərinə bələddirlər. Son illər Bolqarıstan torpağında
gedən proseslərdən Azərbaycanda yaxşı xəbərdardırlar.
Mən xalqımızın ən səmimi duyğularını və ən xoş arzularını sizə
çatdırıram. Getdiyiniz yolda sizə uğurlar arzulayıram!
Ölkələrimiz arasında əlaqələrin daha uğurlu inkişafını təmin etmək üçün
biz bu gün hörmətli prezident cənab Jelyu Jelev və parlamentin sədri hörmətli
cənab Blaqovest Sendov ilə ətraflı söhbət apardıq. Mən sizin qarşınızda açıq
bildirirəm ki, münasibətlərimızin daha da inkişaf etdirilməsi üçün daha böyük
ehtiyat mənbələri var və bunlardan istifadə olunması, ölkələrimiz və
xalqlarımız arasında dostluq və qardaşlıq əlaqələri yaradılması üçün biz öz
tərəfimizdən hər şeyi edəcəyik.
Yaşasın müstəqil, gözəl Bolqarıstan!
Qəhrəman bolqar xalqına, onun tarixi nailiyyətlərinə eşq olsun!
Yaşasın sarsılmaz Bolqarıstan - Azərbaycan dostluğu!
Dostları ilə paylaş: |