N ə s I m I a d ı n a d I l ç İ L i k I n s t I t u t u
Yüklə 7,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ключевые слова
MÜXBİR ÜZV CƏFƏROV NİZAMİ QULU OĞLU 69 nəslin gənc və parlaq nümayəndələrindən biri də Nizami Cəfərovdur. Elə ilk günlərdən özünü orijinal bir qələm sahibi kimi göstərə bildi və tez bir zamanda nəzəri-intellektual üslubda yazdığı məqalələri ilə nüfuz qazandı. Yüksək nəzəri-fəl- səfi ümumiləşdirmə, dilimizin və ədəbiyyatımı- zın tarixini-milliləşmə tariximizi, azərbaycan- çılıq – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ideo- loji əsaslarını, bədii ədəbiyyatı, eposları, onun Nizami Gəncəvidən üzü bəri gələn əli qələm tu- tan simalarını, türk dünyasının birliyi strategi- yasını (türklərin birliyi yalnız iqtisadi, mədəni birlik deyil, həm də siyasi birlikdir – N.C.), Azərbaycanda türkşünaslığın çağdaş durumunu, Azərbaycan mədəniyyətinin dünənini, bu günü- nü, sabahını, xalq mənafeləri və milli yaddaş məcrasında dəyərləndirmək bacarığı gənc alimin yazılarını xarakterizə edən nəzəri metodoloji cəhətlər idi. Beləliklə, prof. N.Cəfərovun elmi və siyasi xidmətlərini aşağıdakı kimi formulə edə bilərik: ̶ yüksək elmi-nəzəri düşüncə, spesifik fərdi yazı üslubu, elmi qənaətlərində düzgün- lüyə tapınmaq, elmi polemikaya meyil, heyrə- tamiz enerji sahibi, çoxlarında olmayan iste- dad, tükənməz iş qabiliyyəti və ciddi prinsipi- allıq Nizaminin fəaliyyətini və yaradıcılığını xarakterizə edən ümdə keyfiyyətlərdəndir; ̶ dilşünaslıq və ədəbiyyatşünaslıq elmlə- rinin başlıca tarixi inkişaf dövrlərini, mərhələlərini və nəzəri-estetik konsepsiyalarını müəyyənləşdirə bildi; yeni milli inkişaf nəzəriyyələrini təklif etdi; ̶ milli ideologiyamızın – azərbaycançı- lıq nəzəriyyəsinə yeni əsaslar gətirdi; ̶ tarixin, talenin işidir, ümummilli lider H.Əliyev Atatürk Mərkəzini yaratdı, prinsiplə- rini müəyyən etdi, açılış tədbirini isə onun si- yasi varisi, cənab prezidentimiz İlham Əliyev həyata keçirdi. N.Q.Cəfərov Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin rəhbəri təyin olundu. Onun mərkəzdə həyata keçirdiyi siyasətdən irəli gələn əsas prinsip belədir – mərkəz Azər- baycan dövlətinin siyasətini, müstəqillik uğ- runda mübarizəsini, Heydər Əliyevin yaratdığı ənənələri təbliğ etməli, Azərbaycanın türk dünyasında nüfuzunun yüksəldilməsi işində öz köməyini göstərməlidir. Həqiqətən də göstərir; ̶ başqa elmlər də (sosiologiya, məntiq, siyasət və s.) onun dilçi qələminə işıq salır. Onun hər bir məqaləsini, kitabını yüksək linq- vistik professionallığı ilə yazılmış dilçilik əsərləri kimi qiymətləndirmək olar. P.S. Universitetin IV kursunda oxuyarkən Tələbə Elmi Cəmiyyəti xətti ilə Nizamini Qazan Universitetinə göndərdim. Məruzəsini bitirdik- dən sonra bir yerli professor deyir ki, biz burada tələbələrin elmi işlərini dinləyirik, elmi dərəcəli- lərinkini yox. Professora bildirirlər ki, bu Nizami Cəfərov Azərbaycan Dövlət Universitetinin IV kurs tələbəsidir. Sovet dövrünün görkəmli türkoloqu, o zaman Qazan Pedaqoji İnstitutunun rektoru prof. Mirfateh Zəkiyev heyrət və se- vinclə tələbəmin bu parlaq istedadına görə mənə təşəkkür və təbrik məktubu yazmışdı. TOFIG HAJIYEV CORRESPONDING MEMBER JAFAROV NIZAMI QULU OGHLU S u m m a r y The personality, scientific, social activity and the creative activity of Professor Nizami Jafarov are were being investigated in the presented article. Turkic world is proud of him and they TOFİQ HACIYEV 70 respect his national-scientific opinions, accurate, expressive speech and important ideas. His scientific achievements again prove that his Azerbaijanism, Turkism ideas turned very important event. Learning Turkic languages comparatively, the issue of common language, and the history of Turkism for Azerbaijanism, its being methodological base, history of turkology are among the problems he noted to be very necessary and recommended the ways of their solution. Therefore, historical cataclysm, social and political changes, the idea of independence in social consciousness, manifestations of national identity in literature, language and culture are reflected in Nizami Jafarov’s creative-activity. Key words: history of the Azerbaijani language, history of the Azerbaijani literature, history of turkology, modern problems of Azerbaijanism, literature and language politics ТОФИК ГАДЖИЕВ ЧЛЕН-КОРРЕСПОНДЕНТ ДЖАФАРОВ НИЗАМИ ГУЛУ ОГЛУ Р е з ю м е Статья посвящена научной и общественной деятельности профессора Низами Джа- фарова – личности, известной всему тюркскому миру. Оригинальные идеи, умение вести диалог, блестящая речь учёного вызывают глубокое уважение. Его научная деятельность, взгляды на азербайджановедение и тюркологию, получившие широкий общественный резонанс, способствуют решению таких приоритетных, по мнению языковеда-тюрколога, проблем, как сравнительное изучение тюркских языков, создание общетюркского языка, история тюркологии и др. В его произведениях отражены все катаклизмы прошлого сто- летия, поразившие азербайджанское общество и приведшие к общественно-политическим изменениям, а также идеи национального самосознания в области культуры, литературы и языка. Ключевые слова: история азербайджанского языка, история азербайджанской литературы, история тюркологии, современные проблемы азер- байджановедения, литература и языковая политика Ünvan:. AZ1143. Bakı-143, Hüseyn Cavid pr., 115. AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu – direktor, fil.e.d. e-mail: ilinguistics@lan.ab.az Yüklə 7,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|