Nahj ul-farodis

(Iblis alayhi la’na darya qirig‘inga kelib qattig‘ ovoz birla haqirdi)
“Baqayın kim ol tâ‘at qılur-mu yâ yoq mu? tedi erse, Haq te‘âlâ aydı: Andağ bolsun, tedi erse, iblis ⁽al daryâ qırığinga kelip qatığ âvâz birle çaqırdı erse, cümle şeytânlar taqı devler taqı periler cem‘ boldılar. iblis aydı kim: Haq te‘âlâ meni Ayyüb mâlı üze musallat qıldı.”. (Nash 228 b) Qo‘lyozmada “حاقيردي” kalimasini noshir “çaqırdı” kalimasi bilan ifodalagan.
Ayyub (a.s) ning moliga talafot yetgan holatni musannif qo‘lyozmada quyidagicha keltiradi:
“ايوب بيغامبر نينك مونجا مال تفار هلاك بولغانينغا هج قدغورما دي جزع تقي فزع قيلمادي صبر قيلدي تيب ايدي لار“ ( Matn 329 b)
(Ayyub payg‘ambarning muncha mol tavar halak bo‘lg‘aning‘a hech qadg‘urmadi jaza’ taqi fza’ qilmadi sabr qildi teb aydilar)

Noshir bu jumlani shunday ifodalaydi: “Ayyûb peyğâmbar munça mâl tawar helâk bolğanınğa heç qadğurmadı ceza taqı feza qılmadı, şabur qıldı, tep aydılar”, (Nash 228 b) noshir nashrda “”Payg‘ambar” kalimasiga qo‘shilgan “ning” kalimasini keltirmagan, ya’ni matnda “ning” kalimasi musannif yoki kotib tarafidan noo‘rin keltirilgan. Kalomning mazmuni ham shuni taqozo qiladi.

Alloh taolo Iblis (a.l) ni Ayyub (a.s) molini va o‘g‘il qiz farzandlarini ham halok qilishga izn berib xitob qildi. O‘sha vaqtda Ayyub (a.s) farzandlarini qayerda ekanini musannif quyidagi matn bilan ifodalagan:

“جوملا سيني معلم ايفيندا اركان اول ايفينونك سقفيني تيبرا تميش اردي ( Matn 330 b)

(Jumlasi muallim evinda erkan ul evinung saqifini tebratmish eredi)

Nashrda kelgani: “Haq teâladın hitâb keldi kim: Ey mel’ün, barğıl, oğlanları taqı qızları üze musallat qıldım, tedi erse, on oğlı taqı qızı bar erdi. Üçi erkek taqı yetisi qız erdi. Cümlesi mu^’allim ewinde erken ol ewnüng saqfını tepretmiş erdi. Ew yıqıldı taqı cümle oğlanları helâk bol dıerse, bu iblis la’in bu oğlanlarnıng dâyası şûratinğa bolup keldi taqı Ayyûb peyğâmbar ‘as qa feryâd ve navha qıldı erse, Ayyûb Peyğâmbar 'as: Ne boldı? tep su’âl qıldı erse, ol dâya aydı kim: Yâ Ayyûb, ew yıqıldı taqı cümle oğlanlarırig helâk boldı, tedi erse, heç ceza^’ taqı feza^’ qılmadı taqı aydı kim: Cümlesini Haq teâlâ berip turur erdi, Haq tvt aldı”. (Nash 129 b) Noshir matndagi “جوملا سيني” kalimasini o‘rniga “Cümlesi” kalimasinidan foydalangan va to‘g‘ri qo‘llagan.

Ayyub (a.s) ga ayollari, Alloh taolo dardingizga shifo berishini so‘rab duo qiling siz payg‘ambarsiz, Alloh sizning duolaringizni ijobat qiladi, agar duo qilib so‘ramasangiz bu balolardin qutulmaysiz degan mazmundagi jumlani musannif shunday ifodalaydi:
“تنكري تعالي دين صحت وشفا تلامازسيز تقي بو بلا دين قورتولمسانكيز” (Matn 331 b)
(Tangri taolodin sihhat va shifo tilamassiz taqi bu balodin qurtulmasangiz)

“Bir kün hatunı Rahmat hatun aytur: Yâ Ayyüb, siz peyğâm­bar turur-siz, sizing du'ârigız mustacâb turur. Tangrı te'âlâdın şihhat ve şifâ tileserigiz taqı bu belâdın qurtulsarigız, burunqı teg bolsangız, tedi erse, Ayyüb peyğâmbar ‘as aydı: Haq te‘âlâ manga yetmiş yıl tendu- rustluq berdi, emdi taqı yetmiş yılqa tegi ig berse, Haq te'âlâdın şifâ tilemegeymen. Ve eğer yetmiş yıldın bu iğim taqı zahmatım ziyâda bolsa, andın song tilegeymen, tedi” , (Nash 129 b) nashrda noshir qo‘lyozmadagi salbiy ma’nodagi “تلامازسيز” (tilamassiz) kalimasini o‘rniga, ijobiy ma’nodagi “tilesengiz” kalimasin keltirgan. Jumlani mazmuni ham noshir qo‘llagan kalima bilan to‘g‘ri bo‘ladi.

Odam alayissalomning o‘g‘li Qobil ukasini tosh bilan kallasiga urib o‘ldirgandan keyin, barcha jonzotlar Odam alayissalomning farzandidan qo‘rqib qocha boshlaganini musannif quyidagi matn bilan izohlaydi:

“آدم بيغامبر نينك اوغلان لاري دين كديك لار تقي قوش لار قجا بشلاديلار ( Matn 338 b )