Navoiy Davlat Konchilik va Texnologiyalar Universiteti Energo Mexanika fakulteti 5a-20 ee guruh talabasi Abdullayev Ulug’bekning



Yüklə 58,65 Kb.
səhifə8/8
tarix19.12.2023
ölçüsü58,65 Kb.
#153411
1   2   3   4   5   6   7   8
EKOLOGIYA

2.Biotik (jonli tabiat omillari)
2.1.Fitogen(o`simliklar omillari)
2.2.Zoogen(hayvonlar omillari)
2.3.Mikrobogen(mikroorganizmlar omillari)
3.Antropogen(inson faoliyati omillari)
3.1.Texnogen(texnik vositalar omillari)
Ekologik omillar organizmga koʼrsatadigan taʼsir xususiyatiga koʼra:
 qitiqlovchilar organizmni qitiqlab, unda fiziologik va biokimyoviy oʼzgarishlarni sodir qiladi, natijada organizm ularga moslashib oladi.
 oʼzgartiruvchilar (modifikatorlar) organizmga taʼsir etib, unda anatomik va morfologik oʼzgarishlarni vujudga keltiradi.
 cheklovchilar organizmga taʼsir koʼrsatib, uning muayyan muhitda yashashiga imkon bermaydi.
 xabardor qiluvchilar organizmni muhitning boshqa omillari oʼzgarishidan xabardor qiladilar. Muhim ekologik qonunlar: Optimum qonuni; Libixning pessimum qonuni; Shelfordning cheklovchi omillar qonuni; Kommoner qonuni;


Foydalanilgan adabiyotlar:

  1. https://constitution.uz/oz

  2. https://fayllar.org/

  3. https://www.wikipedia.org/

  4. http://eco.gov.uz/ru



Xulosa
Kishilik jamiyati jadal rivojlanib borayotgan bir davrda tabiiy muvozanatni, ya’ni ekologiyani yaxshilash, tabiatni muhofaza qilish dunyo miqyosiga ega bo'lgan muammo bo'lib qolmoqda. Chunki ekologiya barcha mavjudotlarning biologiyasiga xos talablarga javob berishi, aks holda ularning yashashi qiyinlashishi va nihoyat, nobud bo‘lishi mumkin. Inson tabiatningbirbo‘lagi. Shuning uchun tabiatni muhofaza qilish, uning boyliklaridan rejali va samarali foydalanish insonlarning muhim vazifasi hisoblanadi.
Ekologiya xususida so‘z yuritib, 1-Prezidentimiz I .A. Karimov, ekologiya xavfsizligi — milliy va mintaqaviy doiradan chiqib, butun insoniyatning umumiy muammosiga aylanib ketdi, deb ta’kidlagan edi. Haqiqatan tabiiy muvozanatni saqlash va uni uzluksiz ravishda yaxshilab, mustahkamlab borish — butun dunyo ahamiyatiga ega boMgan muammoga aylanib bormoqda. Shuning uchun kishilik jamiyatining hozirgi zamon taraqqiyoti ekologiya haqidagi bilimlarni o ‘rganish va rivojlantirish, uning tartib-qoidalarini amalda to‘g ‘ri qo‘llash hamda barcha tamoyillariga rioya qilishni taqozo etayotir. Bu o ‘z navbatida ekologiya va tabiatni muhofaza qilish fanini har taraflama puxta o ‘rganish hamda bu soha bo'yicha keng ko‘lamda ilmiy tadqiqot ishlari olib borish, uning natijalarini artialda muntazam ravishda qo‘llashga undamoqda.
Ekologiya chuqur biologik fan. Shuning uchun har qanday ekolog biologiyaning tarmoqlari bo‘lgan botanika, zoologiya, odam anatomiyasi va fiziologiyasi, sitologiya, hayot jarayonlarining kimyoviy asoslari, mavjudotlarning (organizmlarning) ko‘payishi va individual rivojlanishi, tizimi (sistematikasi), fiziologiya, etalogiya, sitologiya, genetika, molekular genetika, biotexnologiya, gen va hujayra injeneriyasi evolutsion ta’limot, biosfera kabi bilimlardan iborat fanlardan ma’lum darajada tushunchaga ega bo‘Iishi lozim. Chunki ekologiya sohasida xatolarga yo‘l qo‘yish katta talafotlarga olib keladi.
Ekologiyaning buzilishi sayyoramizda hayot jarayonlarining maromida borishini qiyinlashtiradi, u o ‘z navbatida yer yuzidagi barcha mavjudotlarning, shu jumladan insonning hayot faoliyatini susaytiradi. Shuning uchun ham ekologiya, muammosi sayyoramizdagi tengi yo‘q masala bo‘lib qolayotir.
Yüklə 58,65 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə