Nebevî YÖntem eğitim, Yapılanma, Hareket
Yüklə 4,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
Nebevî Yöntem 220
Buhârî’nin rivayetine göre, Ömer bin Abdülaziz, Adiy bin Adiyy’e şöyle bir mektup yazmıştır: “Şüphesiz imanın farzları, şer’î hükümleri, sınırları ve sünnetleri vardır. Bunları eksiksiz yerine getiren kimse, imanını tamamlamış olur. Bunları tam olarak yerine getirmeyen de imanını tamamlamış olmaz.” 116
Böylelikle bu farzları, sünnetleri, sınırları ve şer’î hükümleri bir arada zikretmiş olmaktadır. Bunların hepsi yoldaki işaretlerdir. Sünnetler farzları tamamlar, mekruh olan ise harama götürür. Bizler sadece farzları, sadece sünnet ve müstahabları, sa- dece haram ve yasakları tasnif etmiyoruz. Bizler bireysel ve toplumsal yaşayışı, Allah’ın kendisine ve Rasûlü’ne emir ve yasaklar doğrultusunda itaat eden kimselere hayır vaat etmiş olması itibariyle sıraladık. Geriye ise şeriatın terkib ve sırala- ması, olduğu hâli üzere kalır. Farz farzdır. Farz ile ilgili hüküm- ler onlara ait hükümlerdir. Sünnet, haram ve mekruh da her biri kendi muktezasıncadır. Diğer taraftan bizler “Lâ ilahe illallah”ı iman şubelerinin başına koymadık. Çünkü o, hepsinin üstündedir. Ona bir hazırlık olmak üzere arkadaşlık ve cemaat şubelerinden söz ettik. Çünkü etki bakımından toplumsal etkenin -cemaate ge- len, eğiten ve yol arkadaşının- önceliği söz konusudur. Çünkü iman eden kimse, ancak kendisini imana davet eden kimse- nin davetini işitmiş sonra onu doğrulayıp ona uymuştur. Kâfir olan ve sapan kimse de her şeyden önce ortamın tepkisinin altında kalarak bu hâle düşmüştür. Yüce Allah’ın izniyle her bir hasletin altında, söz konusu hasletin önce eğitim bakımından sonra da yapılanma açısın- dan anlamından söz edeceğiz. Sonra da onun altında zikret- tiklerimizi de imanın şubelerinden sayacağız. 116 Buhârî, Îmân 1. BIRINCI HASLET ARKADAŞLIK VE CEMAAT Eğitim Açısından Arkadaşlık ve Cemaat Yüce Allah buyuruyor ki: “Muhammed, Allah’ın Rasûlü’dür. Onunla beraber olanlar ise kâfirlere karşı sert ve katı, kendi aralarında merhametlidirler.” 117
Bu- rada, “Onunla beraber olanlar” ifadesi üzerinde durmak istiyoruz. Bu beraberlik ve arkadaşlık ile onlar yiğit adamlar oldular. Aralarındaki karşılıklı merhamet üzerinde duralım. Çünkü onlar, o merhamet dolu sevgi ile cemaat oldular. Dolayısıyla bizim arkadaşlık ve cemaati, hasletlerin ilki olarak saymamızda garip karşılanacak bir taraf yoktur. Çünkü Yüce Allah, âyette, Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem’in peygamber olarak gönderildiğini belirttikten sonra onunla bir- likte olanlardan söz etmektedir. İşte onunla birlikte oluş, o zaman içerisinde o mü’minlerin birinci nitelikleriydi. Bu zamanda ve diğer zamanlarda da böyledir. Aralarındaki merhamet ise o birlikteliğin aynasıdır. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ile birlikte olan ise Al- lah ile birliktedir. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e biat eden, Allah’a biat etmiş olur. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i seven, Allah’ı da sevmiş olur. 117 Fetih 48/29. Nebevî Yöntem 222
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, her yolculuğa çıktı- ğında, “Allah’ım! Geride bıraktığım ailem hakkında ha- lefim sensin, yokluğumda arkadaşım da sensin” 118
diye dua ederdi. Onun, Rabbine olan güçlü bağlılığından dolayı, tertemiz kalbindeki iman unsuru ashabına sirayet etti. Sonra bu sohbet (arkadaşlık) devam edip gitti. Böylelikle ashab ve tâbiîn arasında ve kıyamet gününe kadar da onlara güzel bir şekilde uyacaklar arasında bir merhamet olarak varlığını sür- dürdü. Bu, bir kalpten diğerine, bir nesilden ötekine sirayet edip durmaktadır. Bu ise arkadaşlık, (sohbet, beraberlik) sevgi ve öğrencilik yoluyla gerçekleşmektedir. Arkadaşlık ve Arkadaş Hasan el-Bennâ’nın esaslarından biri de şudur: Salih ki- şileri sevmek, onlara saygı duymak ve bilinen hoş amelleri sebebiyle onları övmek, Yüce Allah’a yakınlaştırıcı bir ameldir. Allah’ın velileri (dostları) ise, Yüce Allah’ın, “İman edenler ve takvalı hareket edenlerdir” 119
buyruğunda sözü geçen kimselerdir. Keramet de şer’î şartları ile onlar hakkında sabittir. Bununla birlikte onlar, ister hayattayken ister ölümden sonra olsun, “kendilerinden başkalarına böyle bir şey bağışlamaları şöyle dursun, kendilerine dahi herhangi bir fayda ya da zarar veremezler.” Şeriatın sınırları içerisinde sevgi, saygı ve övgü, ister hayat- ta olsunlar, ister ölmüş olsunlar bu ümmetin salih insanlarına yakışandır. Hasan el-Bennâ’nın, bu sözleriyle onların beşer ol- duklarına ve fayda ve zarar sağlamaktan aciz olduklarına dik- kat çekmesi ise bu husustaki önemli bir noktaya işaret etmek 118 Müslim, Hac 425; Tirmizî, Daavât 42; Ahmed bin Hanbel, I, 255, 299. 119 Yunus 10/63.
Imanın Şubeleri 223
içindir. Böylelikle mü’minlerin zihinlerinde, avam ortamlarında türlü fesatlara sebep olan o bildik hurafelerden hiçbir şeyin kal- mamasını istemiştir. Çünkü avam arasında, salih bir kişi olduğu için ya da Allah ile hiçbir alakası olmadığı hâlde sırf olağanüs- tü hâlleri görüldüğü için kutsanan kimseler vardır. Böylelikle o, aynı zamanda kabirlere tapınma ve insanların ilahlaştırılması bid’atlerinden de sakındırmak istemiştir. Bundan sonra deriz ki: Hiç şüphesiz bu ümmetin salih kişilerini sevmek, onlara saygılı olmak ve onları övmek, Yüce Allah’a yakınlaştırıcı bir ameldir. Çünkü Yüce Allah, dostları- na karşı nasıl bir edep takınmamız gerektiğini öğretmiş, onlara hangi ifadeleri kullanarak dua edeceğimizi telkin etmiş ve bu şekilde duamızı gerektiren hususları da belirtmiştir. Bunun se- bebi ise onların bizden önce iman etmiş olmaları ve bize ima- nı öğretmiş olmalarıdır: “Rabbimiz! Bizi ve bizden önce
120
Fakat Allah’ın gerçek dostlarına uzaktan saygı duymak, arkadaşlık olmadan onları sevmek ve onlara kavuşmak için bize dinamik bir güç teşkil etmeyecek şekilde onları övmek, sevap kazandırsa bile imanı geliştirmeyecek amellerdir. İn- sanlardan, ölülere saygı duyan, onları seven ve onları öven, bununla birlikte çağdaşları arasında Allah’ın bir velisinin (dostunun) olmadığına inanan kimseler vardır. Böyleleri ise salih kimselerle arkadaşlık yapmanın semeresinden mahrum kalırlar. Hiç şüphesiz Yüce Allah, Rabbine samimiyetle ve ciddi bir şekilde yönelen mü’min kimseyi, ilk olarak salih bir adam 120 Haşr 59/10.
Yüklə 4,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|