3.Üzvi çöküntülər:
3.1.Əhəndaşı, təbaşır;
3.2.Daş kömürlər.
Süxur
məsamələri həcminin,
süxurun tam həcminə olan
nisbətinə
məsaməlik əmsalı
deyilir və bu, adətən, faizlə ifadə
edilir:
m
=
v
1
v
2
∙
100
Burada, m- məsaməlik əmsalı;
v
1
- süxurun məsamələri həcmi;
v
2
- həmin süxurun tam həcmidir.
Süxurun texniki elastiklik modulu aşağıdakı düsturla tapılır:
E
=
0,94
P
2
aε
Burada,
E
– elastiklik modulu, kq/sm
2
;
P
– elastik hissədə
ε
=f(p)
əyrisinin istənilən
nöqtəsi üçün götürülmüş yük, kq;
ε
– P-in
qiymətinə müvafiq deformasiya , sm;
a
– Puassonun radiusudur,
sm.
Süxurların fiziki-mexaniki xüsusiyyətlərinə əsasən onların
məsaməliyi, sıxlığı,
süxurun çəki nəmliyi,
möhkəmliyi,
deformasiyalığı, elastikliyi, kövrəkliyi, dağ təzyiqi aiddir.
Süxurda olan boşluqların
cəminə onun
məsaməliyi
deyilir;
süxurun məsamələrində yerləşən
maye və qazla birlikdə
kütləsinin həcm vahidinə süxurun
sıxlığı
deyilir:
1.Orta sıxlıq (xüsusi çəki);
2.Mineraloji sıxlıq (həcm çəkisi).
Süxurun tərkibində olan suyun onun bərk (mineral) his-səsinin
çəkisinə olan nisbətinə süxurun
çəki nəmliyi
deyilir və (k) ilə
işarələnir. Süxurun təbii nəmliyinin (w) tam nəmliyinə (w
n
) olan
nisbətinə nəmlık əmsalı deyilir (k
n
):
k
n
=
w
w
n
k
n
<0,5 olduqda, süxur az nəmli ,
k
n
=0,5-0,8-də
çox nəmli,
k
n
>0,8-də sudan doymuş hesab edilir.
Süxura xaricdən olan təsirə lazımi
dərəcədə müqavimət
göstərmə
qabiliyyətinə süxurun
Dostları ilə paylaş: