Nəqliyyat fakultəsi Geomatika kafedrası Fənnin adı: Şəhər tоrpaqlarının monitorinqi və mühafizəsi

Şəhər torpaqları istifadəçiliyinin tipləri

Sıra №-si	Torpaq istifadəçiliyinin tipi	Əsas komponentlər
1	Yaşayış tikintisi olan torpaqlar	Yaşayış rayonları, mikrorayonlar, kvartallar, xüsusi yaşayış kompleksləri
2	İctimai obyektlərin tikildiyi torpaqlar	İctimai mərkəzlər, obyektlər, məktəbəqədər tərbiyə, təhsil, sağlamlıq, elmi, ticarət, tarixi tikililər və ictimai təyinatlı tikililər
3	Sənaye müəssisələrinin torpaqları	Sənaye, elmi-istehsalat, hasilat, kommunal-anbar obyekt zonaları
4	Küçə-yol şəbəkəsi	Şəhərdaxili yollar – küçə, prospekt, meydan, şoselər, keçidlər
5	Xarici nəqliyyat torpaqları	Dəmiryolu, dəniz, çay və hava nəqliyyatı obyektləri
6	Kənd təsərrüfatında istifadə edilən torpaqlar	Kənd təsərrüfatı yerləri, əkin, çoxillik əkinlər, otlaq, istixanalar, istixana kombinatları, fermalar
7	Təbii yaşıllıqlar və yaşıllaşdırılmış torpaqlar	Şəhər meşələr, meşə-parklar, bağlar, bulvarlar, qorunan və xüsusi təbii ərazilər
8	Xüsusi istifadədə olan torpaqlar	Məzarlıq,tullantı poliqonları, hərbi obyektlər
9	Ekstensiv istifadədə olan torpaqlar	Boş sahələr, ehtiyat əraziləri
10	Su sahələri	Sututarlar və su borular

Şəhər torpaqlarında və ya onun ərazisi daxilində landşaft tipləri və onu təsnifat etmək mümkündür. Ərazilərin müəyyənləşdirilmiş landşaft tipləri torpaqların növ qruplarının tutduğu sahənin faizlə miqdarına görə təsnif edilirlər. Bu Cədvəl 3.-də verilmişdir.

Şəhər ərazisinin müəyyənləşdirilmiş landşaftlarını altı tipə ayırmaq mümkündür. Bura daxildir:
A – tikilmiş və zəif yaşıllaşdırılmış landşaftlar. Bu, landşaftın 10-100 %-i daxilində tikilmiş, 0-90 %-i səthi döşənmiş və 0-30 %-i örtülməmiş və ya su ilə örtülmüş landşaftlardır.
B – tikilmiş – qismən bitki əkilmiş, bunun 10-70 %-i tikilmiş, 0-60 %-i döşənmiş və 30-70 %-i isə örtülməmiş və su ilə örtülü sahələrdir.
C – tikilmiş və zəif yaşıllaşdırılmış landşaft tipinin 0-10 %-i tikililər, 60-100 %-i döşənmiş və 0-30 %-i örtülü olmayan və ya su ilə örtülü sahələrdir.
D – tikilməmiş və bitki əkilmiş landşaftların isə 0-10 %-i tikililər, 20-70 %-i döşənmiş və ya 30-70 %-i isə örtülməmiş və ya su ilə örtülmüş sahələrdir.
E – yaşıllaşdırılmış landşaftlar – 0-30 %-i tikilmiş, 0-30 %-i döşənmiş və 70-90 %-i örtülü olmayan və ya su ilə örtülü sahələrdir.
F – təbii sahələrin landşaftları – 0-10 %-i tikilmiş, 0-10 %-i döşənmiş və 90-100 %-i isə örtülü olmayan və su ilə örtülü sahələrdir.

Cədvəl 3.