NəSĠman yaqublu

məngənəsində idi. İndi isə daha pis olacaq. Çünki, İngiltərə və Amerika SSRİ-nin 
sərhədlərini bir az da genişləndiriblər. 
Qoy  bunu  ingilis  və  amerikan  fəhlələri  də  bilsinlər.  Sonra  cənab  Çörçil 
təklif edir ki, 1946-cı ildə SSRİ ilə bütün bəndlər üzrə danışıqlar aparılsın. 1946-cı 
ildə  SSRİ-nin  olduğu  bəndləri  vurmaq  lazımdır.  Onu  Yaponiyada,  Koreyada, 
Çində,  Bolqarıstanda,  Macarıstan,  Polşa,  Yuqoslaviya,  Finlandiya,  Estoniya, 
Latviya,  Litvada,  Almaniya,  Avstriya,  Çexoslavakiyada  və  ən  əsası  Rusiya, 
Ukrayna, Türküstan, Qafqaz və İranda vurmaq lazımdır. 3-cü və zərərli artıq olanı 
vururlar, onunla danışıqlara getmirlər. 
 
III. Sülhsevər UNO, yoxsa qanlı DSSRĠ. Ġngiltərə və Amerika Allah 
və bəĢəriyyət qarĢısında öz borcunu ödəməli və yer üzündə davamlı və əbədi 
sülhü bərqərar etməlidir 
 
İngiltərə  və  Amerikanın  maddi  və  mənəvi  gücü  Sizə  daha  yaxşı 
məlumdur. Onlara əlavə olaraq, İngiltərə və Amerikanın gücü bir daha ondadır ki, 
bu  gün  də  bütün  dünya  xalqları  hələ  Sizə  inanırlar.  Baxmayaraq  ki,  SSRİ-yə 
meyllənənlərin vətəni var və onlar hakimiyyətdədirlər. (Tito və b.). Ancaq İngiltərə 
və  Amerikaya  meylli  olanlar  vətənsiz  qalıblar.  Bunlar  kral  II  Pyotr,  kral  Əhməd 
Zoqu, generallar Anders, Mixayloviç və başqalarıdır. 
Bu gün İngiltərə və Amerikanın gücü bir də ondadır ki, bütün mütərəqqi 
və  vətənini  sevən  insanlar  onların  tərəfindədir.  İngiltərə  və  Amerikanın  ittifaqı, 
daha  doğrusu  Stalinlə,  SSRİ  və  kommunizmlə  bağlanmış  qanunsuz  müqavilədən 
imtina  etmələri  kifayətdir  ki,  bolşevizm  tərəfındən  əzilmiş  bütün  xalqlar  öz 
azadlıqları  və  müstəqillikləri  uğrunda  müharibəyə  başlasınlar.  Biz  hamıdan  çox 
maraqlıyıq  ki,  bu  müharibə  daha  çox  siyasi  olmalı  və  bolşevizmin  əzdiyi  xalqlar 
tərəfindən  aparılmalıdır.  Biz  rus,  ukraynalı,  türk-müsəlman,  qafqaz,  polyak, 
yuqoslav, bolqar, macar, fin, baltikyanı və başqa xalqlardan ibarət xilaskar ordular 
təşkil edəcəyik. Ola bilər ki, ilk vaxtlar üçün bu orduların sayı çox az olsun, ancaq 
onların  siyasi  əhəmiyyəti  böyük  olacaq.  Bu  ordular  günbəgün  artacaq.  Onlar 
mübarizəni  nəinki  cəbhədə,  əsaslı  şəkildə  ölkə  içində  aparacaqlar.  Bu  ordulara 
rəhbərlik etmək  üçün  ümumi  antibolşevik qərargah  yaradacağıq. Biz  bolşevizmin 
əzdiyi  bütün  xalqların  nümayəndələrindən  ibarət  konqres  çağıracaq  və  bolşevik-
kommunizmi  bütün  dünya  qarşısında  ifşa  edəcəyik.  Biz  ayrıca  Ümumslavyan 
Konqresi  çağırıb  orada  Stalin-kommunist  panslavizminin  iç  üzünü  açacağıq.  O 
zaman  hər  bir  slavyana  aydın  olacaq  ki,  yer  üzündə  Stalindən  çox  əlləri  slavyan 
qanına batmış ikinci bir adam yoxdur və əgər SSRİ mövcud olacaqsa, milyonlarla 
slavyanın  həyatı  dünya  inqilabına  qurban  veriləcək.  Biz  hər  hansı  bir  müsəlman 
ölkəsində 
bolşevizmin 
əzdiyi 
40 
milyonluq 
müsəlman 
dünyasının 
nümayəndələrindən  ibarət  Konqres  çağıracağıq.  Heç  bir  şübhə  yeri  yoxdur  ki, 
Almaniyanın, Çinin və başqa ölkələrin bütün demokratik qüvvələri bizimlə olacaq. 

---

İnanmaq  lazımdır  ki,  İtaliyanın  indiki  xristian-demokrat  hökuməti  lap  əvvəldən 
axıracan  öz  xalqını  İngiltərə  və  Amerikanın  ardınca  aparacaq.  İngiltərə  və 
Amerikanın  köməyi  ilə  Atlanta  Xartiyasının  bayrağı  altında  biz  bolşevizmi  və 
SSRİ-ni  məhv  edəcək  və  Rusiya,  Ukrayna,  Türküstan,  Azərbaycan,  Qafqaz 
yaradacağıq. Bununla da bütün müharibələrə nöqtə qoyulacaq. 
Biz  İngiltərəni,  Amerikanı  və  dünyanın  digər  ölkələrini  qanlı  “DSSRİ” 
tərkibində görmək istəmirik. Biz Rusiyanı, Ukraynanı, Türküstanı, Azərbaycanı və 
Qafqazı bütün ölkələrlə  birlikdə  sülhsevər UNO  (Birləşmiş Millətlər  Cəmiyyəti  - 
N.  Y.)  cərgəsində  görmək  arzusundayıq.  Tanrı  bizə  kömək  olsun!  Mən  İngiltərə 
kralına, əlahəzrət kralın hökumətinə, Sizə və bütün ingilis xalqına həyatda uğurlar 
arzulayıram.” (369, 111) 
Lakin  mayor  Ə.  Düdənginskinin  ciddi  problemlər  qaldırdığı  bu  məktub 
sonradan cavabsız qaldı. 
Azərbaycan legionerlərindən imkan tapıb Cənubi Amerikaya, Amerikaya, 
Argentinaya,  Fransaya,  İsveçrəyə,  Çinə  də  gedənlər  oldu.  Keçmiş  legioner,  sovet 
ordusunda  leytenant,  Almaniya  ordusunda  qauptman  olmuş  K.  Ələsgərli 
xatirələrində yazırdı ki, o, vətənə qayıdıb həyatını məhv etməkdənsə, Uyğur türkü 
Günbatay  Çingiz  adı  altında  Çinə  getmiş,  ölkənin  vətəndaşlığını  qəbul  etmiş  və 
səkkiz ilə qədər orada yaşamışdı. (262) K. Ələsgərli yalnız 1955-ci ildə Xruşşovun 
verdiyi bəraətdən sonra Azərbaycana qayıtmışdı. 
Qeyd etdiyimiz kimi, SSRİ-yə qayıdan əsirləri və legionerləri ağır cəzalar 
gözləyirdi. Stalinin 1941-ci ilin 16 avqustunda verdiyi 270 saylı əmrə əsasən əsir 
düşmüş bütün sovet əsgərləri qiyabi olaraq güllələnməyə məhkum edümişdilər. 
Müttəfıq  dövlətlərdən  olan  İngiltərə  1944-1946-cı  illərdə  32.259  hərbi 
əsiri Sovet hökumətinə təhvil vermişdi. Hərbi əsirlərin təhvil verilmə əməliyyatına 
İngilis  feldmarşalı  Aleksandr  başçılıq  edirdi.  1919-1920-ci  illərdə  bolşeviklərə 
qarşı vuruşmuş feldmarşal Aleksandr əvvəlcə əsirləri verməkdə tərəddüd göstərsə 
də, sonradan şəxsən Çörçildən ciddi xəbərdarlıq almış, əmrə tabe olmuşdu. 
Təəssüflər  ki,  müttəfiq  dövlətlər,  o  cümlədən,  İngiltərə  -  Yalta 
müqaviləsində nəzərdə tutulmadığma baxmayaraq, keçmiş mühacirləri də sovetlərə 
təhvil  verirdi.  1430  nəfər  keçmiş  mühacir  belə  yanlış  olaraq  sovet  dövlətinə 
göndərilmişdi.  Xalq  Komissarlar  Sovetinin  təhvil  verilmə  işləri  üzrə  səlahiyyətli 
nümayəndəsi  general-polkovnik  F.  İ.  Qolikovun  1945-ci  il  7  sentyabr  tarixli 
məlumatına  əsasən  həmin  vaxta  kimi  sovet  hökumətinə  2.229.552  nəfər  təhvil 
verilmişdi.  Buraya  hərbi əsirlərlə  yanaşı, zorla  Almaniyaya  köçürülənlər də  daxil 
idi. (371, s. 240) 
İlk təhvil verilənlərin çoxunu güllələyir, qalanlarına 25 il iş kəsir, Sibirə, 
Vorkutaya,  İntaya,  Asbestə,  Norilskə,  Tayşetə,  Kemerovo  vilayətindəki 
düşərgələrdə ağır işlərə göndərirdilər. 
ABŞ  və  İngiltərənin  nəzarəti  altında  yaşayan  hərbi  əsirlər,  mühacirlər, 
müxtəlif  səlahiyyətli  adamlara  da  müraciətlər  edirdilər.  General-mayor 

---