8
|
MİRAS NOYABR NOVEMBER
BAŞ redAktOr
Qafar Cəbiyev, Azərbaycan Respublikasının
əməkdar jurnalisti,
tarix elmləri doktoru
dAhİLərİ AnArkən ...
Azərbaycan xalqı öz içərisindən zaman-zaman
çox görkəmli dahilər yetirib. Elə dühalar ki, onlar
öz yaradıcılıqları ilə bəşər elmini, mədəniyyətini,
ədəbiyyatını, incəsənətini yeni-yeni zirvələrə
ucaltmışlar. Görün, dünyanın müxtəlif ölkələrində
Nizami dühası haqqında nə qədər yazılıb. Uzun
illərdir ki, nizamişünaslıq təkcə Azərbaycanda
deyil, dünyanın bir çox ölkələrində ayrıca elmi
istiqamət kimi öyrənilir. Nizami poeziyasını, onun
elmi-fəlsəfi dünyasını hüdudları bəlli olmayan
nəhəng dəryaya bənzətmək olar. Ayrı-ayrı
araşdırıcıların bu dəryada gördükləri, sevdikləri
və qələmə aldıqları isə hələ ki, qətrədən artıq
ola bilməz. Bu gün bəşəriyyət üçün qalaktikanın
nə qədər sirləri varsa, inanın Nizami irsinin də
ədəbiyytaşünaslar və filosoflar üçün bir o qədər
açılmamış sirli qatları var.
Lap elə Nəsrəddin Tusini yada salaq. Onun
elmi, fəlsəfəsi, hikmət dünyası elə dünyanın özü
nəhəngliyində sirli bir aləm deyilmi? Bir anlığa
dünya xalqlarının Nizami və Tusi dövründə
yaşayıb yaratmış olan karifeyləri ilə onları yan-
yana qoyaraq müqayisə edək. Axı Nizami də, Tusi
də dövrünün elə parlaq ulduzlarıdır ki, istəsək də
onları heç kəslə müqayisə etmək olmur. Bəli, onlar
digərləri ilə müqayisədə həqiqətən çox yüksəkdə,
lap elə göydəki ulduzlar qədər yüksəkdə dururlar.
Azərbaycan xalqının adını uca edən belə dahi
şəxsiyyətlərdən biri də altıncı imam Museyi-
Kazımın nəslindən olan və daha çox Əl-Bakuvi
təxəllüsü ilə tanınan Seyid Yəhya Şirvanidir. XIV
əsrin sonlarında Şamaxıda doğulan, ömrünün
böyük bir hissəsini Bakıda yaşayan, 1463-cü ildə
dünyasını dəyişən Seyid Yəhya Şirvani özündən
sonra çox zəngin, həm də olduqca dəyərli bir
elmi-ədəbi və mənəvi irs qoyub getmişdir.
Əfsuslar olsun ki, onun hər kəsə örnək ola biləcək
həyatı və elmi-nəzəri irsi son vaxtlaradək ciddi
elmi araşdırma obytekti olmamışdır. Bu sahədə
hökm sürməkdə olan sükunəti hamıdan əvvəl çox
görkəmli mənbəşünas alim, Qafqaz Universiteti
Qafqaz Araşdırmalar, İnstitutunun direktoru
Dos. Dr. Mehmet Rıhtım pozdu. Məhz onun
xidməti və Azərbaycanın birinci xanımı, millət
vəkili YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı
səfiri, çox hörmətli Mehriban xanım Əliyevanın
səyləri nəticəsində 2013-cü il YUNESKO
tərəfindən Seyid Yəhya Şiravani (Bakuvi) ili elan
edildi. Beləliklə, gec də olsa Seyid Yəhya Şiravani
irsi beynəlxalq səviyyədə ona layiq olan maraq və
diqqət obyektinə çevrildi.
2013-cü il iyunun 19-da Bakıda Beynəlxalq
Mətbuat Mərkəzində Seyid Yəhya Şirvani
(Bakuvi) saytının təqdimatı oldu. Ümid edirik ki,
bu təqdimat həm də yeni mərhələdə Azərbaycan
elminin və mədəniyyətinin bütövlükdə dünyaya
təqdimatı yolunda daha bir uğurlu başlanğıc kimi
tarixə düşəcəkdir.
Niyyətiniz işıqlı olduğu kimi, yolunuz da nurlu
və uğurlu olsun, əziz mirassevərlər! Unutmayın
ki, xalqımızın tarixi keçmişini və zəngin mədəni
irsini qorumaq, öyrənmək və təbliğ etmək
istiqamətində bundan sonra da görəcəyimiz
işlər olduqca çoxdur. Bu çətin və şərəfli vəzifəni
icra etmək də bizlərin və sizlərin borcudur, əziz
mirassevərlər!