Orta aras havzasi uluslararasi sempozyumu international symposium on middle aras
Yüklə 33,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qaynaqlar
- Советская Археология
- Культура эпохи средней бронзы Азербайджана
- Azərbaycan e.ə.IV minilliyin axırı-I minilliyin əvvəllərində (Qarabağın Qarqarçay və Tərtərçay hövzəsinin materialları əsasında)
- Археологические исследования древнего поселения Бабадервиш
- Южного Кавказа
- Археологические Открытия 1971 г.”
- Культура древнейшего земледельческо- скотоводческого населения Азербайдж
- Из истории использования свинца в древнем и средневековом Азербайджане
- Памятники куро-аракской культуры Нахичевани
- Şərur
950 ABBAS SEYİDOV – SEVİNC İMANOVA
9000 adam-gün tələb olunur. Şumer normasına görə (gün ərzində 1,5 m 3
hörgü) bütün evlərinin tikilməsi üçün 1900 adam-gün tələb olunur. Gilin hazırlanması, kərpiclərin hər hansı məsafədən gətirilməsini nəzərə alıb, bu rəqəmi artırmaq da olar. Buradan görünür ki, II Kültəpə yaşayış yerində bütün evlərin tikilməsi üçün 12.800 adam-gün tələb olunmuşdur. Burada əmək alətlərinin hazırlanmasını yaddan çıxarmaq olmaz. Arxeoloji materialların təhlili göstərir ki, hər bir ailə şəxsi əmək alətlərinə və məişət əşyalarına malik olmuşdur. Deməli, 150 ailədən ibarət yaşayış yerində təxmini olaraq, gündəlik işlərin görülməsi üçün 400-450 adam ayrılmışdır. Bu yüklənmə bütün il ərzində bizim anladığımız ölçü göstəricisi-əməkgün kimi bölüşdürülsə, onda əkinçiliyə 6250 əməkgün; maldarlığa 3700 əməkgün; tikinti işlərinə 12800 əməkgün; alətlər hazırlanmasına təxminən 2500 əməkgün sərf olunmuşdur. Hələ bir əməkgün üzərinə uşaqlarla və başqa yardımçı işlərlə bağlı məsələlər gəldikdən sonra, ümumi saydan əlavə (il ərzində təxminən 155.000 əməkgün) ehtiyatda bir neçə min əməkgün qalır. Bu təxmini hesablamalar göstərir ki, qədim tayfaların ixtiyarında təsərrüfatın müxtəlif sahələrində peşəkarlığı artırmaq və mənəvi mədəniyyətin inkişafı üçün yetərincə əlavə vaxt olmuşdur. Beləliklə, Arazboyu arxeoloji abidələrdən əldə edilmiş materiallar Naxçıvan ərazisinin e.ə. V-II minilliklərdə əkinçilik mədəniyyətinin mərkəzi olduğunu göstərir. Əkinçiliyin inkişafı həm də qonşu ölkələrdə bu mədəniyyətin tərəqqisi ilə bağlı olmuşdur. Azərbaycanın dağlıq zonalarında yabanı buğda, arpa və darı növlərinin olması, habelə ərazinin əlverişli təbii coğrafi mövqeyi əkinçilik mədəniyyətinin erkən meydana çıxmasını və formalaşmasını təmin etmişdir. Tunc dövrünün son mərhələsində isə əkinçilik artıq müstəqil istehsal sahəsi kimi mövcud olmuşdur. Çoxsaylı arxeoloji material bəhs olunan dövrdə Arazboyu Naxçıvan tayfalarının həyatında maldarlığın özünəməxsus yer tutduğunu göstərir. Regionun dağlıq və dağətəyi ərazisində bol otlaq sahələrinin olması, ən qədim zamanlardan təsərrüfatın bu sahəsinin, köçmə və yarımköçmə maldarlığın inkişafı üçün əlverişli şərait yaratmışdır. Bu iki əsas təsərrüfat sahəsi ilə yanaşı, sənətkarlıq da dövrünə görə həmişə tərəqqidə olmuşdur. ARAZBOYU Q ƏDİM NAXÇIVAN TAYFALARININ İQTİSADİ H ƏYATI (E.Ə. V-II MİNİLLİKLƏR) 951
Абибуллаев Осман, Энеолит и бронза на территории
Алекперов Алескер, “Крашеная керамика Нахичеванского края и Ванское царство”, Советская Археология, № 4, Москва, 1937, с.243-263. Y e n ə o n u n: Исследование по археологии и этнографии Азербайджана, “ Издательство АН Азербайджанской ССР”, Баку, 1960, 249 с. Алиев Вели, Культура эпохи средней бронзы Азербайджана, “ Элм”, Баку, 1991, 256 с. Bünyatov Teymur, Azərbaycanda əkinçiliyin inkişafı tarixinə dair, “ Аzərbaycan SSR EA Nəşriyyatı”, Бакы, 1964, 152 s. Cəfərov Hidayət, Azərbaycan e.ə.IV minilliyin axırı-I minilliyin əvvəllərində (Qarabağın Qarqarçay və Tərtərçay hövzəsinin materialları əsasında), “Elm”, Bakı, 2000, 187 s. Исмаилов Гудрат, Археологические исследования древнего поселения Бабадервиш, “Элм”, Баку, 1978, 101 с. Кушнарева Карина, Чубинишвили Тариел, Древние культуры Южного Кавказа, “Наука”, Ленинград, 1970, 191 с. Лисицына Горислава, Орашаемое земледелие эпохи энеолита на юге Туркмении, “Наука”, Москва, 1965, 168, с. Массон Вадим, Поселения Джейтун, “Наука”, Ленинград, 1971, 207 с. Махмудов Фарман, Нариманов Идеал, “О раскопках на поселении Аликемектепеси”, Археологические Открытия 1971 г.”, “ Наука”, Москва, 1972, с.480-481. Мунчаев Рауф, Мерперт Николай, Раннеземледельческие поселения Северной Месопотамии, “Наука”, Москва, 1961, 320
с. 952 ABBAS SEYİDOV – SEVİNC İMANOVA
скотоводческого населения Азербайджана, “Элм”, Баку, 1987, 260 с. Нариманов Идеал, Джафаров Гидаят, “О древнейшей металлургии меди на территории Азербайджана”, Советская Археология, № 1,
Москва, 1990, с. 5-14. Погребова Мария, Иран и Закавказье в раннем железном веке, “ Наука”, Москва, 1977, 184 с. Рагимова Маиса, Из истории использования свинца в древнем и средневековом Азербайджане, “Элм”, Баку, 1978, 99 с. https://www.youtube.com/channel/UCytVtpRDpY8zREuA37DzTmw https://www.youtube.com/channel/UCytVtpRDpY8zREuA37DzTmw Сеидов Аббас, Памятники куро-аракской культуры Нахичевани, “ Билик”, Баку, 1993, 164 с. Seyidov Abbas, Baxşəliyev Vəli, Məmmədov Sabir, Aşurov Səfər, Qədim Şərur, “Nurlan”, Bakı, 2012, 466 s. Seyidov Abbas, Bakhshaliyev Veli. Sederek, “Elm”, Baku, 2011, 184 p. Seyidov Abbas, Hasanova Aziza, The Ancient Metal of Nakhcivan, “Elm”, Baku, 2005, 315 p. Yüklə 33,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|