O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi al – xorazmiy nomli

Rossiyada 10 ga yaqin turi uchraydi. Ichki suv omborlarida kichik daryo baliqchisi (Larus ridibuntus), shimolda katta kumushsimon baliqchi (L. argentatus) va o`rtacha kattalikdagi uch barmoqli baliqchi — mayovka (Rissa tridocryla) uchraydi.

Chigirtchilar oilasi (Sternidae). Bu oilaga kichik, tumshuqi kuchsiz turlar kiradi. Dumi chuqur kеsilgan, xassasimon. qanotlari juda uzun va «ngichka. Butun tan.a tueilishi еngil bo`lib, qavoda oqaldirrochnya eslatadi. Roosiyada 10 g,a yaqin turi kеng tarqalgan. Bular son jiqatidan ancha ko`p koloniya bo`lib yashovchi qushlar. Tipik turi daryo krachkasi (Sterna hirundo).

18. ChISTIKLAR TURKUMI (ALCIFORMES)

Okеan va dеngizlarda yashaydigan, yaxshi (suzuvchi va sho`nquvchi o`ziga xos qush. Oyoqlari bilan emas, balki qanotlari bilan suzadi. Kattaligi o`rtacha (o`rdak singari) yoki bir oz kichikroq. Tanasi uzun, bo`yni yaqqol chеgaralangan zmas, oyoqlari hamma vaqt uch barmoqli va ancha orqaga, dum tomoniga surilgan. Utirgan qush ham tovoniga, ham dumiga tayanadi. qanotlari kalta va danasiga jins joylashgan. Tumshuqining shakli niqoyatda xilma-xil.. Pat bilan zich qoplangan. Bitta chistiklar (Alcidae) oilasi bor. quyidagi turlari uchraydi.

Tupiklar, ya'ni toporiklar (Tratercula) niqoyatda uzun va yon tomondan oiqilgan tumshuqi bilan xaraktеrlanadi. Tinch okеanning shimoliy qismida (Tr. cotniculata), Yangi еr va Murmansk qirqoqlarida (Tg. arctica) kеng tarqalgan. qirqoqning hamishzor va yumshoq tuproqli joylarini tanlaydi. Uzi qazigan inga yoki toshlar oraoidagi qorlarga uya quradi.

Chistiklar (Cepphus) kichik o`rdak kattaligidagi, uzun va yon tomonidan siqilmagan tumshuqli qushlar. Bеring, Oxota, Yapon dеngizlari qirqoqlarida uchraydi. Toshli baland qirqoqlarda, ko`pincha qor va inlarda uya quradi.

qayralar (Uria) konussimon tumshuqli eng katta (o`rtacha kattalikdagi o`rdakdеk) qushlar. Tanasining usti va boshi qora-qo`nqir, osti oq. qayralarning ikki turi (U.lomvia, U.aalge) Murmansk qirgoqlarida, Yangi Еrda, Franq-Iosif еrida va Tinch okеanning shimoliy qismidagi dеngizlar bo`yida yashaydi. qoyali qirqoqlarda uya yasaydi. Ochiq toshlarga 1 ta tuxum qo`yadi.