O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakul‘teti

Foydalanilgan adabiyotlar: 
1. Karimov I.A. Istiqlol va ma`naviyat .T.: O`zbekiston. 1994 y.
2. Karimov I.A. O`zbekiston XXI asrga intilmoqda. -T.: Ma`naviyat. 1998 y.
3. Karimov I.A. Ma`naviy yuksalish yo`lida. -T.: Ma`naviyat, 1998 y.
4. Abdullaev M. Abdullaev A. Ma`naviyat va madaniyat tarixi. Farg’ona. 1998 y.
5. Imomnazarov M. Milliy ma`naviyatimizning takomil bosqichlari. T. 1996 y. 
6. Ashirov A. Atadjanov SH. Etnologiya. T. 2007 y.

---

---

94

7. Ashirov A. O`zbek xalqining qadimiy e`tiqod va marosimlari. T. 2007 y.
8. Abdullaev M. Madaniyatshunoslik. Farg’ona. 1998 y. 
9. Murodov. M. Qorabaev U. Rustamova R . Etnomadaniyat.. T.: Adolat. 2003 y.
10. Etnomadaniyat fanidan ma`ruzalar matni. 1-qism. Farg’ona. 2001 y. 


Mavzu: An`anaviy kiyimlarda qadimiy diniy tasavvurlar va ramziylik. 

REJA: 
1. An`anaviy kiyimlarda qadimiy diniy tasavvurlar va ramziylik. 
2. O`zbek milliy kiyimlarining tarixi.
Tarixdan ma`lumki, kiyimlar insoniyat turmush-tarzi taraqqiyoti bilan chambarchas bog’liq 

tarzda yuzaga kelgan. Qolaversa insoniyat tarixidagi ilk eng muhim ixtirolardan biri aynan

kiyimni ixtiro qilinganidir. Chunki insoniyatni hayvonot olamidan uning tafakkur qobilayati 
ajratib tursa, ushbu taffakkurning bir mevasi libosdir. Qolaversa aynan kiyim insonlarni
hayvonot olamidan ajratuvchi muhim tashqi alomatlardan biridir. 
An`anaviy milliy kiyimlarning shakllanish tarixiga nazar tashlar ekanmiz bir necha ming
yillar mobaynida uning qator muhim funktsiyalari tarkib topganligini ko`rish mumkin. 
Kiyimning birinchi va asosiy vazifasi -tanani sovuqdan va tabiatdagi turli boshqa noqulay
vaziyatlardan va ta`sirlardan himoyalash bo`lgan bo`lsa kiyimlar taraqqiy etib borishi va unga 
tashqi (tabiiy) muhit, xo`jalik mashg’uloti, e`tiqodiy qarashlar, ijtimoiy, madaniy
yo`nalishlardagi o`zgarishlar, milliy va diniy qarashlarning bevosita ta`siri natijasida ikkinchi 
muhim vazifasi, ya`ni jinsiy va ijtimoiy bo`luvchi hamda marosimiy - e`tiqodiy vazifasi ham
paydo bo`lgan. Qadimgi davrga xos mifologik tasavvurlarga ko`ra har bir soha va predmetni 
o`ziga xos va mos ma`budasi bo`lgan bo`lib, SHumer-akkadlarning mifologik qarashlariga ko`ra
kiyim-kechaklar ma`budasi Uyti nomli iloh bo`lgan Hozirgi kunga qadar etnologiya, 
san`atshunoslik, arxeologiya, madaniyatshunoslik kabi yo`nalishlarda o`zbek milliy kiyimlari
tarixi, evolyutsiyasi, transformatsiyasi va mahalliy lokal xususiyatlarni o`rganish borasida 
ma`lum ijobiy yutuklarga erishilgan.