O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti



Yüklə 8,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə59/652
tarix29.11.2023
ölçüsü8,58 Mb.
#141246
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   652
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi n

texnologik yondashuv
ham ma’lum bir oqim 
hisoblanadi. Ular jamiyat tarixiy taraqqiyoti davomida ro’y berayotgan o’zgarishlar 
ko’lami va tavsifini yaxshiroq tushunib olish uchun ishlab chiqarishning turli 
texnologik usullarini tahlil etish, mashinalashgan ishlab chiqarishning vujudga kelishi 
va rivojlanish tarixiga murojaat qilish zarur deb hisoblaydilar. 
Mehnat vositalari, materiallar, texnologiya, energiya, axborotlar va ishlab 
chiqarishni tashkil etish bilan birgalikda ishlab chiqarishning texnologik usuli 
deyiladi. 
Ular o’rtasidagi chegaralarni jamiyat taraqqiyoti tarixining yirik bosqichlari 
ajratib turadi. Bir texnologik ishlab chiqarish usulidan boshqasiga o’tish asosan 
mehnat vositalarining tavsifidagi o’zgarishlar, fan va texnika taraqqiyoti bilan 
belgilanadi. 
Ishlab chiqarish texnologik usullarining dastlabki uchta bosqichlari alohida 
farqlanadi. Bular oddiy kooperatsiya, manufaktura va mashinalashgan ishlab 
chiqarish. 
Oddiy kooperatsiya
– bu bir xil ishni yoki xizmat vazifasini bajaruvchi 
xodimlarning eng oddiy shaklidagi uyushishi, birgalashib ma’lum tartib va reja 
asosida ishlaydigan kishilar guruhidir.
Kooperatsiyaning yakka tartibdagi 
hunarmandchilik ishlab chiqarishiga nisbatan afzalliklari quyidagilar orqali namoyon 
bo’ladi: 
1)
ko’plab ishchilarning birgalikdagi mehnati ishchi kuchidagi alohida 
tafovutlarning yo’qolishiga, ularning sifat jihatidan bir xildalashuviga olib keldi; 
2)
bino va inshootlardan birgalikda foydalanish natijasida yoqilg’i, yoritish va 
boshqa shu kabi xarajatlarning kam sarflanishi mahsulot birligiga to’g’ri keluvchi 
ishlab chiqarish vositalarining tejalishiga olib keldi; 
3)
birgalikdagi mehnat bellashuvni keltirib chiqarib, mehnat unumdorligini 
oshirdi. 
Manufaktura – bu mehnat taqsimotiga asoslangan, lekin mashina hali 

Yüklə 8,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   652




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə