O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti neft va gaz ishi asoslari fanidan

Kapillyar bug‘ shimilishi –molekulalarni o‘zaro ta’sir etish kuchi ta’sirida tenglashadigan va suyuqlik erkin sirti harakati jarayoni bo‘lib, bo‘linma sirti qattiq jism bilan aralashib ketmaydi.

Kapillyar kuchlar – namlanmaydigan (neft) va namlanadigan (suv) fazalardagi bosimlar farqi bo‘lib, g‘ovaklikda meni ska bilan bo‘lingan. Kapillyar kuchlar - asosiy kuchlar neftni noyaxlit (har xil) g‘ovaklik muhitida ushlab turadi.

Qatlam ichra yonish - bu fizik–kimyoviy oksidlandirish jarayoni bo‘lib, kimyoviy moddaga aylanishi va o‘zidan katta miqdordagi issiqlik ajratuvchi va reaksiya mahsulotlarini hosil qiluvchi jarayon.

Qatlam ichra yonish jarayoni – qatlamni ishlash va mahsuldor qatlamni neft beraololishligini oshirish usuli bo‘lib, energiyadan foydalanishga asoslangan. Mahsuldor qatlamga yer ustidan oksidlantirgich haydab, neftni (koksni) og‘ir fraksiyalarini yoqib energiya hosil qilinadi.

Konveksiya – noyaxlit haroratni taqsimlanishi muhitida issiqlikni taqsimlanishi, suyuqlikni ko‘chishidagi mikroskopik elementlari bilan amalga oshiriladi; suyuqlik va gazlarda sodir bo‘lishi mumkin, zarrachalari yengil aralashadi. Issiqlik taqsimlanish konveksiyasi hamma vaqt issiqlik o‘tkazuvchanlik bilan ko‘zatiladi, ya’ni issiqlikning molekulyar ko‘chishi.

Tog‘ jinsini solishtirma sirti-birlik hajmidagi namunaga to‘g‘ri keluvchi zarrachalarni umumiy sirti kattaligi.

Bo‘linuvchanlik – bu tizimsiz o‘tkazuvchan neftga to‘yingan qumoqtoshlar (terrigen) yoki ohaktoshlarni (karbonatlar), loylarni yoki dolomit qatlamlarni linza va qatlamchalarni navbatlashishidir. Bitta quduqni qatlamchalarga bo‘linuvchanligi 10÷15 va undan ko‘p qatlamchalardan iborat bo‘lishi mumkin.

Tog‘ jinslarini issiqlik xossalari – tog‘ jinsini o‘zi orqali qattiq fazosi, suyuqlik yoki gaz, to‘ldiruvchi g‘ovaklar va tog‘ jinsi devor oralig‘i orqali nurlanish qobiliyati. Tog‘ jinsi issiqlik xossalariga issiqlik o‘tkazuvchanlik, issiqlik o‘zatuvchanlik va issiqlik sig‘imdorligi mansub.