O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
Yüklə 3,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Korxona jamoasining
maqsadlari va natijalari Mijozlar Xodimlar Tashkiliy tuzilma Asosiy yo’nalish 1.3-rasm.Personalni boshqarish yo’nalishlari 24 farq mavjudligini ko’rsatish darkor. So’nggi yillarda G’arbiy Evropa iqtisodiyotining jamoa sektori ancha qisqarganiga qaramasdan uning ulushi AQSHga nisbatan yuqoridir. Masalan, Shvetsiyada aholining yarmidan ko’prog’i iqtisodiyotning jamoa sektorida banddir. Buyuk Britaniyada so’nggi vaqtda xususiylashtirish jarayoni faollashganiga qaramasdan aholining to’rtdan bir qismi iqtisodiyotning jamoa sektoriga jalb etilgan. “Evropa modeli”ning o’ziga xos xususiyatlari personalni boshqarishda ishlab chiqarishni o’rab turgan muhitni (masalan, qonunchilikni) e’tiborga olish, shuningdek, personalni boshqarishga ikki taraflama (ham tashkiliy jihatdan, ham ijtimoiy masalalar jihatidan) yondashishini talab etishini namoyon etadi. Kompaniya va firmalar boshqaruv xizmatidan bozor iqtisodiyo-tining murakkab va doim o’zgarib turadigan vaziyatlarida xodimlar faoliyatini muvofiqlashtirish juda katta malaka va mahoratni talab etadi. Iqtisodchi olimlar fikricha, “Evropa modeli”da personalni boshqarishdagi bu xususiyat hisobga olingan. Yaponiyada esa personalni boshqarishni davlat korporatsiyalarida xodimlar bir umrga ishga yollanishi hamda ish haqiga, mehnat stajiga qarab ustamalar to’lash tizimi mavjudligi xususiyatlarini hisobga olmasdan tasavvur etib bo’lmaydi. Yaponiya korporatsiyalarida personalni boshqarish siyosati quyidagi tamoyillarga asoslanadi: — ishchi kuchi ta’lim muassasalarini bitiruvchilari ichidan tanlabolinadi; — ishlab chiqarishning u yoki bu vazifalarini hal etish uchun nomzodlarning jinsi hisobga olinadi; — muntazam kasbiy tayyorgarlik amalga oshiriladi; — nomzodlar xodimlarning kasbiy ayirboshlanishi tamoyillaridan foydalaniladigan dasturlar asosida o’qitiladi; — xodimlarni u yoki bu mansab vazifasiga ko’tarish uchun ularning mehnat faoliyati barcha mezonlar bo’yicha baholanib boriladi; — personalning ish staji va yoshiga qarab ular ish haqiga maxsus ustama haq to’lash amalga oshiriladi, xodimlarning ish bilan bandligi kafolatlanadi. Yaponiya korporatsiyalarida asosiy e’tibor kasbiy tayyorgarligini ishdan bo’sh vaqtlarida yoki ishlab chiqarishdan ajralmagan holda amalga oshirishga qaratiladi. Shu bilan birga xodimlarning ish joylarida o’rindoshlikda faoliyat yuritishlari, ularni boshqa xizmat vazifalariga o’tkazish odatiy holatga aylangan. Boshqarishning “yaponcha modeli” personal faoliyatini muntazam ravishda har taraflama chuqur baholab borishni taqozo etadi. Amaliyotda bu personal ish xaqini oshirish yoki uni mansab vazifasida yuqoriroq lavozimga ko’tarish juda sinchiklab tekshiruvlardan so’ng amalga oshirilishini anglatadi. Bunda asosiy e’tibor nomzodning yoshi, ish staji, ma’lumoti, jinsiga qaratiladi. Personalni boshqarishning zamonaviy yo’nalishlari Yüklə 3,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|