O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Astronomik 
koordinatalar.
Yer 
yuzidagi 
nuqtalarning 
astronomik 
koordinatalarini aniqlashda asosiy  yuza qilib  geoid, koordinata chiziqlari qilib esa 
astronomik  meridian  va  parallel  qabul  qilinadi.  Berilgan  nuqtaning  astronomik 
meridiani  deganda,  Yerning  aylanish  o’qiga  parallel  qilib  o’tkazilgan  tekislikning 

---

19 
mazkur  nuqtadan  tushirilgan  shovun  chizig’i  yo’nalishida  Yer  yuzasi  bilan 
kesishishdan hosil bo’lgan chiziq tushuniladi.  
 
 Yer  yuzidagi  biror  nuqtaning  astronomik  meridiani  bilan  boshlang’ich  deb 
qabul  qilingan  Grinvich  meridiani  tekisliklari  orasida  hosil  bo’lgan  burchak  shu 
nuqtaning  astronomik  uzunligi  deyilib
,
(𝛌)
  bilan  belgilanadi.  Yer  yuzidagi  biror 
nuqtadan  tushirilgan  shovun  chizig’i  bilan  ekvator 
tekisligi  orasida  hosil  bo’lgan  burchak  shu  nuqtaning 
astronomik kengligi bo’lib,
(𝛗)
bilan belgilanadi.
 
 Geodezik  va  astronomik  koordinatalar  tizimlari 
bitta  umumiy  nom  bilan  geografik  koordinata  deb 
yuritiladi.  Bunda  nuqta  koordinatasi  astronomik  usulda 
aniqlangan deb faraz qilinadi. Geografik koordinataning 
afzalligi  yer  yuzidagi  barcha  nuqtalarning  o’rni  yagona 
tizimda aniqlanishidir.