O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta

39- rasm.
3 8
mayda ob’ektlarni ko‘rishga mo‘ljal-

A
1
_A langan. Uni optik sistemasi O₁
obyektiv va O₂ okulardan iborat ^B bo‘lib, ularning optik o‘qlari bir ^B₁ to‘g‘ri chiziqda yotadi (40-rasm).
Mikroskopning chiziili katta- lashtirishi K buyumning ikkinchi

A B tasviri H o‘lcha- mining shu AB buyumning h o‘lchamiga bo‘lgan nisbati bilan o‘lchanib, u quyidagi formula bilan aniqlanadi:

K  ^H  ^  ^D0 .

(8.1)

h F₁ F₂
Bunda — mikroskop
tubusining uzunligi, D₀ —

ko‘zning eng yaxshi ko‘rish masofasi (D₀ = sm), F₁ va
40- rasm.

F₂ —obyektiv va okularning fokus masofalari. Amalda yorug‘lik difraksiyasi sababli mikroskopning kattalashtirishi 2500—3000 dan ortmaydi.
Òeleskop—osmon yoritkichlarini kuzatish uchun ishlatiladigan astronomik asbobdir. Òeleskoplar refraktor va reflektorlarga bo‘linadi; refraktor o‘rning kirish burchagi linzalar sistemasi yordamida kattalashtiriladi, reflektorlarning asosiy qismi parabolik ko‘zgudan iborat bo‘ladi.
Refraktorning optik sxemasi murakkab bo‘lib, bu sistema buyumga (obyektga) qaratilgan uzun fokusli qavariq obyektiv va ko‘zga yaqin qo‘yilgan qisqa fokusli okulardan iborat (41- rasm). Bunday refraktor Kepler trubasi deb ataladi.Obyektivning vazi- fasi yoritkichning haqiqiy tasvirini hosil qilishdir. Yoritkich obyektivdan ancha uzoqda bo‘lsa, yoritkichning har qanday nuqtasidan chiqayotgan nurlar amalda parallel bo‘ladi. Shuning uchun yoritkichning haqiqiy, to‘nkarilgan va kichraygan tasviri