O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI
O'RTA MAXSUS PROFESSIONAL TA'LIMNING
50710101- Kimyoviy texnologiya (ishlab chiqarish turlari bo'yicha)
mutaxassisligi bo'yicha
KIMYOVIY ISHLAB CHIQARISH TEXNIGI ISHLARI
FANIDAN
O'QUV DASTURI Kvalifikatsiya(lar) nomi: Texnik-texnolog
O'quv rejadagi tartib raqami: 2.11
Ajratilgan soat: 120
Toshkent - 2023
Professional ta'limni rivojlantirish instituti tomonidan ISHLAB CHIQILDI VA TASDIQLASHGA TAQDIM ETILDI.
O'zbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy va o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi yo'nalishlari bo'yicha o'quv-uslubiy birlashmalar faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi kengashning 2023-yil 25-sentyabrdagi 5-son yig'ilishida ma'qullangan va Vazirlikning 2023-yil 29- sentyabrdagi 438- son buyrug'i bilan TASDIQLANDI VA JORIY ETILDI.
Tuzuvchilar:
B.K.Muminov
H.Mirxalikov
M.A.Mavlanova
L.A.Bayjumanova
Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi Angren texnologiya texnikumi O'TIBDO'
Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi Angren texnologiya texnikumi ICHTBDO'
Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi Angren texnologiya texnikumi o'qituvchisi
Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi Angren texnologiya texnikumi o'qituvchisi
Taqrizchilar:
Dastur nomi
|
Kimyoviy ishlab chiqarish texnigi ishlari
|
Ajratilgan soat
|
120
|
Mavzular soni
|
10
|
Dasturning maqsadi
|
Kimyoviy ishlab chiqarish texnigi ishlari fani kimyoviy ishlab chiqarish yo'nalishidagi umum kasbiy va maxsus fanlardannazariy bilimlar olish bilan birga «oziq-ovqat sanoati» uchun tayyorlanayotgan kichik mutaxassislarningamaliy bilimlariga ham ega bo'lishlariga yo'llanma beradi.
|
O'zlashtirish (o'qitish) natijalari
|
texno-kimyoviy nazorat uslublarini mustaqil bajarish, yog'li xom-ashyo, yordamchi mahsulotlar, tayyor va yarim tayyor mahsulotlarning sifatini aniqlash,
kolloid sistemalarining diffuziya va osmos hodisalarini, koagulyatsiya, bo'kish, peptizatsiya kabi jarayonlarni amalda qo'llay olish
|
Bilimlar
|
kimyoviy ishlab chiqarish texnigiishlari texnikasi va kimyoviy moddalar .
texnigi ishlarida jixoz va apparatlar
texnologik parametrlarni aniqlashda fizik-kimyoviy usullari
tarozida tortish qoidalari
moddalar konsentratsiyasi.
organik moddalar ishlab chiqarish, texnologik sxemalar ishlab chiqarish.
noorganik moddalar ishlab chiqarish, texnologik sxemalarni o'rganish.
isituvchi qurilmalar va ularda ishni bajarish.
asosiy ishlab chiqarish jarayonlari texnologiyasini zamonaviy rivojlanishini va bugungi xolatini bilish.
korxonada texnik iqttisodiy ko'rsatgichlari
ishlab chiqarish jarayonida inovatsiyalar
ishlab chiqarish jarayonlarini optimal texnologik rejimini o'rganish
ish o'rnida asosiy texnologik apparatlari va uskunalari, o'txonalar, issiqlik almashgich, minoralar, reaktorlar, separatorlar, kondensator, ekstraktor, siklonlar, kristalizator va boshqalarning konstruksiyasi va ishlashini o'rganish
ish o'rnida ishlatilatiladigan xomashyo va materiallar, yarim maxsulot va yordamchi materiallar tavsifi, texnik sharoittini o'rganish
ish o'rnidagi apparatlarining ishlash pritsipi va tuzilishini o'rganish.
texnika xavfsizligi va mehnat muxofazasi
laboratoriyada ko'llaniladigan uskunalar va jixozlar
isituvchi qurilmalar va ularda ishni bajarish tartibi.
harorat, konsentratsiya va moddalar zichligini o'lchash asboblari
erituvchi va eritmalar. Turli konsentratsiyadagi moddalar eritmalarini tayyorlash.
metallarga nur yordamida teshiklar xosil qilish.
metall kotishmalarmarkirovkasi
metallarga elektroimpulsliishlov berish
|
Ko'nikmalar
|
qaynash va eruvchanlik temperaturasini aniqlash;
kimyo sanoatidagi chiqindilari taxlili;
organik va noorganik moddalar ishlab chiqarish xomashyosini tayyorlash, turli foydalaniladigan moslamalar, asboblar, dastgox va uskunalarni ishlatish;
filtrlash uchun materiallardan foydalanish;
oddiy bosimda xaydash;
qaynash va eruvchanlikning temperaturasini aniqlash;
texnologik parametrlarni aniqlashda fizik-kimyoviy taxlil usullarini o'rganish
moddalar konsentratsiyasini aniqlash;
chiqindi suvlarida ammiak miqdorini aniqlash;
chiqindi suvlarida nitrit miqdorini aniqlash;
texnologik parametrlarni aniqlashda fizik-kimyoviy taxlil usullarini o'rganish;
fotokolorimetrda ishlash;
refroktometr asbobida ishlash;
PH-metrda ishlash;
spektrofotometrda ishlash;
xramatograf asbobida ishlash;
gazoanalizatorda taxlil o'tkazish;
cho'kmani yuvish. (dekantatsiya, filtr ustida yuvish, tez uchuvchan suyuqliklarni filtrlash);
Fitrlash turlari va filtrlar.
moddaning agregat holati, kimyoviy termodinamika va termokimyo asoslari, eritmalar
koloid kimyo. Yuqori molekulyar birikmalar va ularning eritmalari haqidagi ma'lumot
texnologik parametrlarni aniqlashda fizik-kimyoviy usullari
metallarga elektrouchkunli ishlov berish;
metallarga elektrokontaktli ishlov berish;
metallarga mexanik-anodli ishlov berish;
|
O'quv rejasiga muvofiq o'zaro bog'liq bo'lgan fanning nomi
|
Organik kimyo», «Analitik kimyo», «Fizik va Koloid kimyo», yog' mahsulotlari ishlab chiqarish texno-kimyoviy nazorat bo'limlardan iborat. Shu tufayli bu fan o'quvchilarga oziq-ovqat sanoatida sodir bo'ladigan texnologik jarayonlarning fizik-kimyoviy mohiyatini chuqurroq ochib beradi.
|
O'qitishni tashkiliy shakli
|
N - Nazariy ta'lim;
A - Amaliy ta'lim;
NA - Nazariy va amaliy ta'lim birgalikda tashkil etiladi; MX - Maxsus xonada o'tkaziladigan mashg'ulot.
|
Dasturga qo'yilgan talab
|
Majburiy
|
O'qitish tili
|
Guruhda belgilangan o'qitish tili asosida
|
Baholash tartibi
|
Baholash bo'yicha amaldagi tartib asosida
|
O'quvchilarning bilim va ko'nikmalarini baholash
|
Yozma, og'zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriq
|
2. O'quv dasturi mazmuni
№
|
Mavzuning nomi
|
Mavzuning qisqacha mazmuni
|
Jami
|
O' qitishni tashkiliy
chal/li
|
li liq kl a
1Л
f 1
|
|
1-bo'lim. Laboratoriya ishlari texnikasi
|
1
|
Kimyoviy ishlab chiqarish texnigi ishlari texnikasi va kimyoviy moddalar .
|
Kimyoviy ishlab chiqarish texnigi ishlari texnikasi va kimyoviy moddalar bilan tanishish
|
6
|
N/A
|
3
|
2.
|
Texnigi ishlarida kimyoviy idishlar .
|
SHisha idishlar, o'lchov idishlar, maxsus shisha idishlar, kvarsli idishlar, farforli idishlar, shisha idishlar bilan ishlash qoidalari. Kimyoviy idishlarni yuvish va quritish. Mexanik yuvish, bug' bilan yuvish, xrom aralashmasi bilan yuvish. quritish, issiqlik bilan quritish.
|
6
|
N/A
|
3
|
3.
|
Tarozida tortish qoidalari
|
Texnikaviy tarozida o'lchash. Analitik tarozida o'lchash. Maxsus tarozilarda tortish. Tarozini tozalash va tortish qoidalari.
|
10
|
N/A
|
5
|
|
2-bo'lim. Eritma tayyorlash texnikasi.
|
4.
|
Erituvchi va eritmalar
|
Eritmalar to'g'risida tushuncha: to'yingan eritmalar, suyuqliklarning, gazlarning eruvchanligi. Aniq eritmalar tayyorlanishi. Fiksanaldan tayyorlangan eritmalar. Turli eritmalarni tayyorlashdagi xisoblar. Suvsiz eritmalar. Organik eritmalar yordamida eritmalar tayyorlash. Indikatorlar. Eritmalar tayyorlash qoidalari.
|
12
|
N/A/L
|
6
|
5
|
Filtrlash.
|
Filtrlash uchun materiallar. Filtrlash turlari: oddiy filtrlash, vakuum tagida filtrlash, filtrlash, isitish va sovutish jarayonidagi filtrlash. CHo'kmani yuvish. (dekantatsiya, filtr ustida yuvish, tez uchuvchan suyuqliklarni filtrlash). Sentrifugalash.
|
18
|
N/A/L
|
8
|
6
|
Distillyasiya.
|
Oddiy bosimda xaydash. Vakuum ostida xaydash, suv bug'i bilan xaydash. Fraksion xaydash, sublimatsiya distilyasiya (xaydash) qoidalari.
|
12
|
N/A/L
|
6
|
7.
|
Qaynash va eruvchanlik
|
Termometrlar turlari: suyuq termometrlar, qarshilik o'lchash termometrlari, termoelektrikpirometrlar. Termostat va
|
12
|
N/A
|
6
|
|
temperaturasini
aniqlash.
|
termoregulyatorlar. Qaynash temperaturalarini aniqlash. Eruvchanlik temperaturasini aniqlash.
|
|
|
|
|
3-bo'lim. Fizik kimyoviy tahlil usullari
|
8.
|
Texnologik parametrlarni aniqlashda fizik- kimyoviy usullari.
|
Fotokolorimetrda ishlash. Refroktometr asbobida ishlash. pH-metrda ishlash. Spektrofotometrda ishlash. Xramatograf asbobida ishlash. Gazoanalizatorda taxlil o'tkazish.
|
20
|
N/A/L
|
10
|
9.
|
Moddalar
konsentratsiyasi.
|
Marganets konsentratsiyasini differensial usulda aniqlash. Kalibrovik grafik chizish. Eritmalarda shakar miqdorini aniqlash.
|
12
|
N/A
|
6
|
10.
|
Kimyo sanoatidagi chiqindilari taxlili.
|
CHiqndi suvlarida ammiak miqdorini aniqlash. CHiqindi suvlarida nitrat miqdorini aniqlash. aniqlash. CHiqindi suvlarida nitrit miqdorini aniqlash. aniqlash. CHiqindi suvlarda fosfat miqdorini aniqlash. Oqava suvlarida rux miqdorini aniqlash. CHiqindi suvlarida misni aniqlash. CHiqindi suvlarda nikelni aniqlash.
|
12
|
N/A/L
|
6
|
|
Jami:
|
|
12
0
|
|
60
|
3. O'quvchilarning bilim va ko'nikmalarini baholash
O'quv dasturi davomida o'quvchilar tomonidan o'zlashtirilgan bilim va ko'nikmalar ichki nazorat bo'yicha amaldagi tartib asosida baholanadi.
Baholash usullari yozma, og'zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriqlardan iborat bo'lib, ular o'quv elementini o'zlashtirish natijalarini aniqlashga imkon beradi. Nazorat savollari va topshiriqlar qo'yilgan maqsadga hamohang bo'lishi lozim.
Tavsiya etiladigan adabiyotlar ro'yxati:
SHavkat Mirziyoev "Milliy taraqqiyot yo'limizni qat'iyat bilan davom ettirib,yangi bosqichga ko'taramiz" Toshkent - "O'zbekiston"-2018.
2.SHavkat Mirziyoev "Xalqimizning roziligi bizning faoliyatimizga berilgan eng oliy baxodir" Toshkent - "O'zbekiston"-2018.
SHavkat Mirziyoev "Erkin va farovon, demokratik O'zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz"Toshkent - "O'zbekiston"-2016.
SHavkat Mirziyoev "Tanqidiy tahlil, qat'iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik - har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo'lishi kerak"Toshkent - "O'zbekiston"-2017.
SHavkat Mirziyoev "Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta'minlash - yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi"Toshkent - "0'zbekiston"-2017.
SHavkat Mirziyoev "Buyuk kelajagimizni mard va olijanob halqimiz bilan birga quramiz"Toshkent - "0'zbekiston"-2018.
SHavkat Mirziyoev "Niyati ulug' xalqning ishi ham ulug', hayoti yorug' va kelajagi farovon bo'ladi"Toshkent - "0'zbekiston"-2019.
"Analitik kimyo" U.Xaydarov. Toshkent 2013
U. Xaydarov D DavronovAnalitik kimyo Toshkent 2013
M.MirkomilovaAnalitik kimyo Toshkent 2003
K.Axmerov, A.Jalilov, R.Sayfutdinov. Umumiy va anorganik kimyo. Toshkent, «Uzbekistan», 2003.
N.A.Parpiev, A.G.Muftaxov, X,.R.Raximov Anorganik kimyo Toshkent, «Uzbekistan»,
2003.
G.A.Irgasheva, T.S.Sirliboev,
Anorganikkimyodanlaboratoriyavamustaqilishmashgulotlari, Toshkent, 2001.
N.N.PavlovObshayaineorganicheskayaximiya Moskva, Drofa 2002.
M.T.G'ulomova, SH.Q.Norov, N.T.TurabovAnalitikkimyo. <>Toshkent-
2009
O.FayzullayevAnalitikkimyo. Toshkent <> 2006
Internet ma'lumotlari
http://staff.tiiame.uz/storage/users/105/books/0a0Sap3It05NpPMZSgC51IqICxTREiwLzqkmcJNq.p
df
www.ziyouz.com.kutubxonasi
http://library.tdtuof.uz/storage/web/source/173ydTSS9z a3PMJJrd-Fyk8p9AsOYGEzK.pdf http://library.ziyonet.uz/ru/book/25011
Dostları ilə paylaş: |
