O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

1.EPILEPSIYa BILAN KASALLANGAN BEMORNING RUHIY HOLATINI 
TO’LIQ YoRITISh 
Maqsad
: epilepsiya bilan kasallangan bemorni klinik, paraklinik va patopsixologik 
tekshiruvdan o’tkazib, ruhiy holatini to’liq yoritish. 
Bajaraladigan bosqichlar: 
1. 
Anamnestik 
ma’lumotlarni yig’ishda irsiyati, homilalik vaqti va 
tug’ilishi,bolalik chog’ida respirator epizodlar, febril talvasalar, spazmofiliya 
bo’lganligini aniqlash. 
2. Talvasa hurujlari mavjudligini to’liq yoritish. 
3. Ilk bolalik davrlardagi jismoniy va ruhiy rivojlanish xususiyatlarini aniqlash. 
4. Anamnestik ma’lumotlarni bayon qilganda bemorning shaxsiy xususiyatlarini, 
hurujsimon buzilishlarning dinamikasini yoritish. 
5. Bemorning ruhiy holatini to’liq baholash uchun paraklinik, patopsixologik 
tekshiruvlarni o’tkazish. 
2. ShOShILINCh HOLATLARDA YoRDAM KO’RSATISh. 
 
Maqsad: 
epileptik tutqanoqda yordam ko’rsatish. 
Bajaralidigan bosqichlar: 
 
1.
Bemor yoniga yaqinlashish 
2.
Boshi tagiga yumshoq narsa (kiyim, yostiq) qo’yish.

---

19 
3.
Havoni etarli bo’lishi uchun bemor yoqasi, kamar, galstugini echish. 
4.
Aspiratsiyani oldini olish uchun bemor boshini yoniga o’girish. 
5.
Hurujdan so’ng bemorga seduksen 0,5% eritmasi 2ml yoki magneziya sulfati 25% 
10ml v/i yuboriladi. 
6.
Keyin bemorga laziks eritmasi 1% 2ml va aminazin 2,5% eritmasi 2ml m/o 
yuboriladi. 
7.Malaka, ko’nikma va bilimlarni tekshirish usullari 
- og’zaki; 
- yozma; 
- test; 
- vaziyatli masalalar echish; 
-o’zlashtirilgan amaliy ko’nikmalarni namoyish etish. 
 
Testlar 
1. Qanday buzilish epilepsiyani psixik ekvivalenti hisoblanadi? 
A) absans 
B) propulsiv xuruj 
V) retropulsiv xuruj 
G) disforik xuruj 
D) rotator xuruj 
2. Epileptik kasallarga qaysi fikrlash tipi xos? 
A) maxmadonalik 
B) tutruqsizlik 
V) ambivalentlik 
G) quyushqoqlik 
D) simvollik 
3.Epileptik statusdan chiqazishda qaysi preparat effektiv? 
A) galoperidol 
B) triftazin 
V) amitriptilin 
G) seduksen 
D) insulin 
4.Tutqanoqsiz paroksizm qanday variantlarda bo’ladi? 
1.ambulator avtomatizm 
2.psixik avtomatizm 
3.shomsimon ong buzilishi 
4.disforiya 
5.saalamli xurujlar 
5.Epileptik kasallikni doimiy simptomlarini ko’rsating: 
1.epi-tip bo’yicha shaxs o’zgarishi 
tafakkurni o’zgarishi –patologik quyushqoqlik 
3.epileptik aqli zaiflik 
4.tutqanoq xurujlarini psixik ekvivalentlari 
5.ambulator avtomatizm 

---

20 
6.tutqanoq xurujlari 
6.Bemorda epilepsiya kayfiyati 2 kundan beri jahldor, hafa, qo’zg’aluvchan, 
yaqinlariga agressiv. Holatni va xatti-harakatingizni aniqlang: 
1.disforiya 
2.psixik shifoxonaga yuborish 
3.psixiatr konsultatsiyasi 
Javob: 1,3,2 
7.EEG olishga bemorni tayyorlash: 
1.Bemorga ko’zini ochish va tez yumish so’raladi yorug’likka reaktsiyani 
to’g’rlab,qog’ozga yoziladi 
2.EEG bosh kiyimi kiyg’iziladi.Fiz.eritmali paxta bilan elektrodlar shimdiriladi 
3.Boshdagi kerakli sohalarga elektrodlar qo’yiladi (12ta elektirod).EEGyoqiladi. 
4.Apparat o’chiriladi,3 minut davomida bemorga tez nafas olish so’raladi,bosh kiyim 
echiladi. 
5 .3 kunga tutqanoqqa qarshi preparatlar bermay turiladi,1kun uxlanmaydi. 
Javob: 5,2,3,1,4 
8. Epileptik xuruj bosqichlarini ketma-ketligini to’g’ri joylashtiring: 
1.Klonik xurujlar 
2.Xabar beruvchi 
3.Tonik xurujlar 
4.Koma,chuqur uyqu 
5.To’liq amneziya 
Javob: 2,3,1,4,5 
9.Birlamchi epileptik xurujda taktika: 
1.bemorni boshini yonga burish 
2.boshini tagiga birorta yumshoqroq narsa qo’yish 
3.yoqasini bo’shatish 
4.galstukni echish 
Javob: 2,1,3,4 
10.Epilepsiyada epileptik xurujni psixik ekvivalentiga tegishli holatni ayting: 
1.disforiya 
shomsimon ong buzilishi 
3.epileptik dementsiya 
4.epileptik psixoz 
5.fikrlashni patologik quyushqoqligi 
11.Tutqanoqqa qarshi preparatlarni ko’rsating: 
1. Klozapin 
Karbamazepin 
3. Klonazepam 
4. Tizertsin 
5.Seduksen 
12.Epileptik kasallikdagi paroksizmal simptomlarni toping: 
1.tutqanoqli paroksizmalar 
2. tafakkurni o’zgarishi –patologik quyushqoqlik 

---

21 
3.epileptik aqli zaiflik 
shomsimon ong buzilishi 
5.disforiya 
13.Kichik epileptik xurujni va unga mos keladiganini toping: 
1. absans 
2.propulsiv xuruj 
3.Jekson xuruji 
4.Kojevnikov xuruji 
5.Saalamov xuruji 
A.qo’l va oyoq mushaklarida tonik yoki klonik tutqanoqlar tananing yarmida 
kuzatiladi 
B.tutqanoq bo’lmagan qisqa muddatli hushidan ketish 
V.hushini yo’qotmasdan qo’l-oyoq mushaklarining klonik tutqanog’i 
G.birdaniga tanani egilishi,bosh bo’shashgan, qo’li 
musulmoncha salom 
berayotgandek bo’lib qolishi 
D.turli xil oldinga harakatlar 
Javob: 1-B, 2-D, 3-A,4-V,5-G