803
803
iran aşıqlarının dastanları
belhki asiə , mindigi kürn atı hər nə qədər qamçılarıyrsa , kəhr ataylə
ayaqlaşabılmhıyr , belə görn pənahlı öz - özünə deyir: kəhr at belə gedir
, danışabılshıdı , şübhhsiz bu sözləri deyrdi:
yüz min kürn tuza yata ,
məhaldır kəhrə çata ,
əl -ayağım qana bata ,
vermrm ölümə səni !
yandırma orıym başın ,
əzrəm dağların daşın
bərk saxla yəhrin qaşın
verəmrəm ölümə səni !
mərkb nökr , rakb ağa ,
baxmaram daşilə dağa ,
dörd bir yandan güləـlə yağa ,
verəmrəm ölümə səni !
yada salaram qir atı ,
itirəmrəm əsli , zatı ,
mənm sənə həq bəratı ,
verəmrəm ölümə səni !
olmaya yol heç bir yana ,
min yağı qəsd edə cana ,
yetirhrəm xan və mana ,
verəmrəm ölümə səni !
iki ataylə çapıb , çoxlu dağları - daşları , dərə - ləri təphələri arxada
quydular. nəhayt bir gəvٍllü - çiçkli , bağlı - bağçalı , çaylı - çəşmhəli
yerə çatdılar. atları saxlayıb , bir az orada dinclmək istədilər. bulaqların
804
804
iran aşıqlarının dastanları
şəyٌriltisi , quşların qanadlarının piriltisi , bülbüllərin çəhçhi və süsrilərin
süsültüsü ilə , əəsin dəidikcə ağacların yarpaqlarının xişiltisi iki yürğün
sevgilinin orıynı oxşayırdı. pənahəliaylə asiə bir az dinəcləndən sonra ,
əl ozlərını yüyüb , yeyib -ıçıb , deyib , danışa - danışa , asiə pənahəlı - ni
sınamaq məqsədiaylə dedi: - ay oğlan , sən məni ınallı elinə aparsan ,
hər biri bir yandan sənə deyhckdir: - ınallı elində qız tapılmayırdı ;
gedib bu qızı getirdin ? ! əcazə ver , mən buradan qayıdıb gedim ! bu
sözü eşidən pənahlı dedi:
ay ağalar sizə tərif eylhiym ,
çox ıgıdin gözü gözə¬lə düşr.
payız fəsli xəzan yeli əəsəndə ,
titrtmə ağacda xəzələ düşr
yara bağlayasan gül dəstə -dəstə ,
ə ardinca qaçasan , olasan xəstə
Qara xalı olsa zənxdan üstə ,
o gözl dünyada az ələ düşr ,
gərk namrd döşündə at çapasan ,
harda siniq¬gövül¬gördün yapasan
səraf olub , ləl və gövhr tapas an
bədl şey bazarda tez ələ düşr
pənaə əli deyir: qəflətdə yatmam ,
yar eşqini orıyəmdən çıxartmam ,
baha aldığımı , ocuza satmam ,
tirmhənin yerinə bez ələ düşr.
pənahlı sözünə son quyduqda , asiə dedi: - pənahəlı , mən səni sınamaq
əvٍçun o sözü dedim , sən məni aparmağa məcbür olsan əda , mən öz
istəiymaylə sənə quşulmuşam , omudum allaha varkı , səndə heç vaxt
805
805
iran aşıqlarının dastanları
məni quvmayasan , sənin ədə həyatın həmişə bu olduğumuz yer kimi
səfalı olsun ! bu sözləri eşidən pənahəlı deyir:
asıyə bu yerin səfası sənsn ,
gövlümü oxşayan nuası sənsn
bütün dərdlərimin davası sənsn
arzum büdür sənlə gedim asiə !
bülbüllər oxuyur gözl güllərə ,
bulaq mahnı çalır qərnfillərə ,
gözl yarım bir daraq vür tellərə ,
arzum büdür sənlə gedim asiə !
dərbndi eylhiyb allaə gulustan ,
bahar fəsli gəlib , bəslhnir bustan ,
mən necə alçəkim əsn əkimi ədusdan ?
arzum büdür sənlə gedim asiə !
sənin sözün hər dərdimə dərmandır ,
sənsiz dünya bir Qaranlıq zındandır ,
varım - yüxüm qədminə qurbandır
arzum büdür sənlə gedim asiə !
pənahəlı sözünü başa çatırdı. həm özələri həmdə atları bir az
dinclmişdilər. bünagörə pənahəlı getmhiə hazırlanır , asihiə xətaba belə
söylhiyrdi:
sevgilim dür gedk bizim yaylağa,
kərə məndən , qeymaq məndən yağ səndən ,
bağ - bağçada bahm gəlk oınağa
sığal məndən , şamamayla tağ səndən
806
806
iran aşıqlarının dastanları
sallan pəri , gedk bizim obaya ,
qalmaq səndən, çalmaqəməndən , saz səndən ,
bir cüt tərlan tək , girk bir yuvaya ,
əşüə səndən , öpmək məndən , naz səndən ,
sallan pərim , gedk bizim oımağa ,
çay çəməndə çəhçə məndən , gül səndən ,
qədm quysan al bəzhnmiş otağa ,
ətir məndən , daraq məndən , tel səndən.
pənahəlının sözü qurtaran kimi , hər biri öz atını minib , yola dəvٍşdülər.
ınallı elinə yaxınlaşdıqca , pənahlı - nin sevinci artırdı. ındı bunlar yolu
gəlməkdə əvْlsunlar , görk asıhnın elində nə xəbr vardır ? necə ki öncə
deyilmişdi , pənahlı dustaqxanadan qaçanda , o , özü saxlanıldığı damın
qapısı qabağında duran mamuru tütüb öz yerinə bağlamışdı. mamurun
hay - küyünü eşidən başqa zındanbanlar gəlib , onu açırlar. hər nə
hamıya bəlli olur. onlar çəyٌxib , pənaə - əliaylə asıhnın qaçdığını el
böyüklərinə xəbr verirlər. el içində yayılan bu xəbr hamını acıqlandırır ;
bünagörhdə neçə nəfr döyüşcü və yaxşı at çapabılən cavan seçib , onlara
at , sılah və sayirə verib , pənahəliaylə asıhnın ardinca göndrirlər. bunlar
getdikcə , pənahəliaylə asihədə gedirdi. çox gedəndən sonra , qabaqda
gedən iki atlını gördülər. atları qəvْuaraq daha da yaxınlaşdılar. qabaqda
at çapan iki adamın pənahəliaylə asiə əvْlduğuna arxayın olanda ,
dalıdan onları atşə tutdular. dalıda at çapan asiə gülـlhhnib , atından yerə
düşdü. yarası çox da dərin deyildi. belə görn pənahəlı qayıdıb onu öz
atının tərkinə çəkdi və ıldırım sürətilə aradan çıxartdı ; amma bilirdi ki,
düşmən onu buraxan deyil , bünagörə atını yoldan çıxarıb , dalıdan gəlib
, yaxınlaşmaqda olan atlıların gözündən ıtdı. asiə yarasından qan
axdıqca , özünü ölümə yaxın görürdü. bünagörh də atası evindən
gətirdigi xurcuna işarə edir , həzin səsiaylə pənahəliiə belə deyirdi:
gözl yarım , mindin atın belinə ,
Dostları ilə paylaş: |